“Harald was de broer van mijn moeder”, vertelt Dick die uit Texas om de 5 jaar afzakt om de plek te bezoeken. “Het was een fantastisch kerel, actief, zoals velen, in de landbouw tot de oorlog hem riep. Ik moet zowat 10 geweest zijn toen hij vertrok. Jaren later werd aan mijn grootvader gevraagd wat ze met zijn lichaam moesten doen. Hij was gesneuveld in Hasselt.”

“Het gebeurde hier in de buurt van het Albertkanaal, vlakbij de huidige drukkerij Leën”, vertelt kenner Frank Vanstreels. “Captain Smith, bevelhebber van het 67ste Armored regiment dat deel uit maakt van de Second Armored Division, richtte zich op en werd vermoedelijk door Duitse scherpschutters die zich in hooimijten langs het kanaal hadden verschanst, getroffen. Twee soldaten die hem wilden weghalen ondergingen terplekke hetzelfde trieste lot. De gedenksteen is enkele jaren geleden verplaatst naar een plaats in de buurt waar hij zeker en veel langer kan blijven staan.”

Halsoverkop werd nog een kleine poetsoperatie opgestart voor de Amerikanen er toekwamen maar uiteindelijk vonden ze het helemaal niet erg om zelf mee Belgisch onkruid te wieden en het monument te reinigen met het water dat in de auto’s zat. “Dat maakt echt niks uit”, lachte Dick. “Het gaat om de goede bedoelingen en die zijn er volop. Ik herinner mij het moment dat mijn grootvader bericht kreeg dat zijn zoon was overleden, alsof het gisteren was. De hamvraag was wat er met zijn lijk diende te gebeuren. Er is gekozen om dat op de Amerikaanse begraafplaats in Henri-Chapelle bij Luik te begraven. Voor mijn grootvader vanzelfsprekend. ‘Ronald is dood, zijn geest is in de hemel. En zijn lichaam hoort bij dat van zijn makkers.’ We gaan hem ook daar nog begroeten.”

Zilver

“Captain Smith was een bijzonder man”, zegt een bijzonder geëmotioneerde Patrick Skelly die de trip meemaakt, ook al overleed er van zijn familie niemand in de oorlogsgevechten. “Mijn vader Roy werd in Normandië bewusteloos geslagen nadat ze in een Duitse hinderlaag gelokt werden. Captain Smith evacueerde de gewonden die daar vielen naar het ziekenhuis. Mijn vader werd enkele maanden naar Engeland gebracht om te herstellen en keerde dan terug om mee tot in Berlijn op te rukken. Hij overleed op 63-jarige leeftijd in 1981. Captain Smith kreeg daar een zilveren medaille maar ik wilde absoluut hier naar toe om hem te bedanken. 53 jaar na de feiten kreeg mijn vader een erkenning ‘Purple Heart’. Maar veel meer dan dat waardeerde hij dat zijn zonen daar al die tijd voor ijverden en dat we ook het werk van anderen naar waarde weten te schatten, zoals vandaag.”

Het zijn emotievolle dagen, zelfs 75 jaar na de bevrijding”, zeggen Hasselaren Frank Vanstreels en Jan Wouters die de Bevrijdingsfeesten op zaterdag en zondag vorm zullen geven. “Hasselt gaat te klein zijn”, voorspelt Dick Denny. “Of we blijven? Wat dacht je. We willen de sfeer beleven die onze voorouders en landgenoten gevoeld hebben bij de bevrijding. Absoluut. We bezoeken nog wat andere plaatsen, maar onze uitvalsbasis is Hasselt en we zijn het hele weekend zeker op de afspraak.”