Inheemse volkeren in Bolivia getuigen na bosbranden: "Lucht en water zijn vergiftigd, iedereen wordt ziek"
Hevige bosbranden spelen Bolivia al wekenlang parten. Sinds augustus is al minstens vier miljoen hectare bos en grasland in de as gelegd. De impact van de ecologische ramp wordt stilaan duidelijk. Inwoners van het gebied, vaak inheemse volkeren, klagen over long- en darmproblemen. Zij wachten angstig af wat de toekomst brengt.
"We hebben al enkele dagen diarree", vertelt Fernando Rodríguez zonder schroom. "De asdeeltjes vallen in de rivier en vervuilen ons drink- en waswater. Bovendien hebben veel van deze bomen ook speciale eigenschappen. Sommige zijn medicinaal, maar andere giftig. Die bomen zijn verwoest, dus het giftige sap dringt het grondwater in, tot aan de rivier. Alle vissen zijn eraan gestorven en wij zitten zonder water."
Brandweerman Julio Cossio verwacht dat de rook nog voor grote gezondheidsproblemen zal zorgen:
(getuigenis in de video)
Zelfs in steden die ver buiten het getroffen gebied liggen, is de impact al duidelijk voelbaar. De hemel kleurt donkergrijs, de temperatuur is abnormaal hoog en steeds meer kinderen en ouderen kampen met ademhalingsproblemen. “Ik heb nog nooit zoveel nieuwe patiënten ontvangen”, getuigt een dokter uit Santa Cruz de la Sierra. “Kinderen en ouderen lopen rond met rode ogen en piepende ademhaling. En wij zijn maar liefst 450 kilometer verwijderd van de meeste branden. Dit wordt een enorme ramp voor de gezondheidszorg, die nu al lijdt onder de economische situatie.”
Na de rook komt de honger en de dorst.
Onderzoekers van WWF Bolivia gaan ondertussen langs bij de afgelegen gemeenschappen. In Rio Blanco spreken ze met Don Alcides, die al huilend onder de as zit. "Al onze landbouwgrond is verwoest", vertelt hij. "Onze levensvoorziening valt helemaal weg. Een deel van ons vee overleefde het, maar heeft nu geen eten meer. Ik kan niets anders doen dan de gebouwen bewaken. Misschien moet ik maar verhuizen en de grond verkopen."
Ook tientallen kilometers buiten de gevarenzone staan basisvoorzieningen nu onder druk. "We hebben de hele dag geen water", vertelt Liliana Castedo Noriega. Ze woont in Robore, de stad het dichtst bij de bosbranden in het oosten van het land. "Pas om twaalf uur 's nachts wordt de kraan weer opengezet. Dan doen we snel de was en vullen we enkele emmers voor onze behoeften overdag."
Zowel de Boliviaanse biologe Julia Quiroga als de mensenrechtenadvocate María José Veramendi Villa zien nog langdurige risico's voor de inheemse gemeenschappen.
(getuigenis in de video)
Veel bosbranden zijn nog steeds niet geblust en dus hebben hulporganisaties het raden naar de uiteindelijke schaal van de ramp. Vele waarschuwen nu al voor nog meer droogtes en overstromingen door een gebrek aan vegetatiebedekking. "Dit is geen eenmalig feit", somt mensenrechtenactivite María José Veramendi Villa het op. "We moeten voorkomen dat we in een vicieuze cirkel gevangen raken."