Saudische kroonprins waarschuwt voor escalatie met Iran

"Als de wereld geen krachtige actie onderneemt om Iran af te schrikken, dan dreigt er een verdere escalatie," verklaarde de Saudische kroonprins gisteren in een interview aan het Amerikaanse nieuwsprogramma 60 Minutes. "De olievoorraden zullen verstoord worden en de olieprijzen zullen stijgen naar ongeziene hoogten," voegde hij daar nog aan toe.

Het is intussen al ruim twee weken geleden dat twee olie-installaties in Saudi-Arabië verwoest werden door drone- en raketaanvallen. Houthi-rebellen in buurland Jemen hebben de aanvallen opgeëist, maar Saudi-Arabië en hun bondgenoot de Verenigde Staten zeggen dat Iran erbij betrokken is. Iran ontkent dat het iets met de aanvallen te maken heeft. Het incident veroorzaakte een schokgolf op de oliemarkten en leidde tot extra spanningen in het Midden-Oosten.  De Saudische kroonprins wil nu een sterk signaal van de internationale gemeenschap.

In hetzelfde interview noemt bin Salman de moord op de kritische Saudische journalist Jamal Khashoggi "een vreselijke misdaad".  Khashoggi stapte een jaar geleden, op 2 oktober 2018,  het Saudische consulaat in Istanbul, in Turkije, binnen om een document op te pikken voor zijn huwelijk. Daar werd hij vermoord door Saudisch overheidspersoneel, maar zijn lichaam werd nooit gevonden. De Verenigde Naties zeiden nadien dat Saudi-Arabië verantwoordelijk was voor Khashoggi's dood en dat er een onderzoek moest komen naar de rol van kroonprins bin Salman.

De kroonprins zegt nu dat hij als leider van Saudi-Arabië zijn verantwoordelijkheid neemt, vooral omdat de moord gepleegd werd door mensen die werken voor de Saudische regering. Maar de kroonprins ontkent ten stelligste dat hij de opdracht heeft gegeven voor de moord. "Sommige mensen denken dat ik weet wat de drie miljoen mensen die voor de Saudische regering werken dagelijks doen. Maar je kan niet verwachten dat die drie miljoen ambtenaren mij elke dag een verslag sturen over wat ze gedaan hebben." (Lees verder onder de foto).

Vandaag is er nog meer slecht nieuws: zo heeft het ratingbureau Fitch de kredietwaardigheid van Saudi-Arabië met een stap verlaagd van A+ naar A. Fitch haalt de groeiende geopolitieke en militaire spanningen in de regio van de Perzische Golf en de verslechtering van de fiscale positie van het koninkrijk aan. 

Die verlaging is nog niet meteen catastrofaal, maar is psychologisch wel een klap voor Saudi-Arabië. De olieproductie is na de aanvallen van midden september op de olie-installaties van Khurais en Abqaiq grotendeels hersteld, maar er blijft twijfel omdat de Saudische luchtverdediging die aanvallen met kruisraketten en drones niet heeft kunnen verhinderen.

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft in een opiniestuk in de Amerikaanse krant Washington Post geschreven dat de moord op Khashoggi  "misschien wel het meest invloedrijke en controversiële incident van de 21e eeuw is, uitgezonderd de terroristische aanslagen van 11 september 2001".

"Turkije zal verder zoeken naar antwoorden over de moord op de journalist", schrijft president Erdogan nog naar aanleiding van de eenjarige gedenkdag van de moord op de Saudische journalist.

Khashoggi werd op 2 oktober 2018 gedood in het Saudi-Arabische consulaat in Istanboel, waar hij documenten ging ophalen die hij nodig had om met zijn Turkse verloofde te trouwen.

Erdogan schreef dat het 15-koppige moordcommando dat "zijn lichaam in stukken hakte de belangen van een schaduwstaat binnen de overheid van het koninkrijk behartigde, en niet die van de Saudische staat of bevolking". Turkse en Westerse inlichtingendiensten stellen dat de opdracht om Khashoggi te doden alleen van "de hoogste bestuursniveaus van de Saudische overheid" kon komen.

Erdogan gaf ook nog kritiek op het "bijna complete gebrek aan transparantie" rond het Saudisch gerechtelijk onderzoek, de "straffeloosheid die sommige van de moordenaars in het koninkrijk lijken te genieten" en de "poging tot verdoezeling door een Saudische topdiplomaat in Istanboel".