Prins Harry vs. tabloids: is Meghan de nieuwe Diana?

Prins Harry heeft opnieuw een klacht ingediend tegen een Britse tabloid, ditmaal is The Mail on Sunday aan de beurt. Is hij slechts bezorgd om ‘het pestgedrag’ – zijn woorden – van de paparazzi tegen zijn vrouw Meghan Markle? Of speelt er meer? 

‘Groundhog day’ is een typisch Engelse uitdrukking waarmee de Amerikanen en Britten aanduiden dat één welbepaalde dag wel een herhaling lijkt van een vorige dag, zonder dat er ooit wat verandert. Het lijkt de juiste beschrijving van de non-stopstrijd tegen de tabloids van prins Harry en zijn vrouw Meghan Markle, in een vorig leven nog Hollywood royalty.

De laatste episode in dit gevecht van de hertog en hertogin van Sussex is de publicatie van een openhartig statement van Harry op hun persoonlijke website. Op twee A4'tjes kondigt hij aan dat ze een rechtszaak aanspannen tegen The Mail on Sunday, omdat die fragmenten uit een brief van Meghan aan haar vader, Thomas Markle, op straat gooide. Dezelfde krant publiceerde eerder al in scène gezette foto’s van Meghans vader waarop te zien is hoe hij in een internetcafé leest over de verloving van zijn dochter met de Britse prins. 

Het koppel neemt de kosten van het proces op zich, en als ze winnen, gaat de schadevergoeding naar een instelling die strijdt tegen pesten. Want, zo schrijft Harry in zijn hartenkreet: “Ik ben te lang een stille getuige van haar stille lijden geweest. Dit is pestgedrag dat mensen angst aanjaagt en doet zwijgen. Mijn diepste angst is dat de geschiedenis zich zal herhalen. Ik heb mijn moeder verloren en nu moet ik toekijken hoe mijn vrouw slachtoffer wordt van dezelfde machtige krachten.”

Eerder hekelde hij al de ‘raciale ondertonen’ in de eerste berichten over zijn relatie met Meghan, vroeg hij de media met aandrang om minder aandacht voor hun romance (wat – uiteraard – alle voorpagina’s in het VK haalde) en klaagde hij bij de BBC dat ze berichtten over een neonaziwebsite die hem ‘een rassenverrader’ noemde. 

Willoze prooi

Maar heeft Harry gelijk? Is zijn vrouw een even willoze prooi voor de tabloids als zijn moeder, wijlen prinses Diana, die stierf tijdens een nachtelijke achtervolging door de Parijse tunnels, opgejaagd door fotografen en journalisten? Beleeft het Britse koningshuis sinds 1997 zijn Groundhog Day? Ja, en neen. 

Ja, omdat de tabloids smeuïge berichten blijven spuien en Meghan vaak even belaagd en belasterd wordt als haar jong gestorven schoonmoeder. “Je zou kunnen zeggen dat Harry een zinloos gevecht voert, omdat Britse kranten zoals The Sun en The Mail on Sunday razend populair blijven en nog steeds onjuiste berichten publiceren”, zegt professor Sarah Van Leuven, directeur van het Center for Journalism Studies aan de UGent. “Maar hij zwengelt wel telkens opnieuw de discussie aan, en dat maakt ook dat de ethische standaarden soms worden aangescherpt.”

Want de tabloids krijgen wel degelijk meer tikken op de vingers dan vroeger, zeker sinds het Leveson report. Toen in 2011 uitlekte dat News of the World telefoonhacks had uitgevoerd op het toestel van een vermoord Brits meisje, was de publieke ontsteltenis zo groot dat rechter Lord Leveson aanbevelingen voor betere ethische praktijken bij de Britse pers opstelde. “Eén van die aanbevelingen was dat er een nieuw zelfregulerend orgaan moest komen dat de naleving van de ethische codes beter moest garanderen”, merkt professor Van Leuven op. 

Dat werd IPSO of de Independent Press Standards Organisation, waar de meeste kranten en uitgevers bij aangesloten zijn. In ons land valt IPSO nog het best te vergelijken met de Raad voor Journalistiek, al kan IPSO ook wel boetes opleggen, wat de Raad niet kan. Twee dagen geleden nog kregen Harry en Meghan gelijk van deze mediawaakhond nadat ze een klacht hadden ingediend tegen The Sun over een artikel dat op 12 april in de krant was verschenen. Onder de catchy titel ‘Not in Meg Back Yard’ had de tabloid beschreven dat Meghan en Harry hun personeel verboden hadden de parking aan Frogmore Cottage in Windsor, waar ze wonen, te gebruiken omdat dit hun uitzicht zou verstoren. In het artikel stond dat Harry en Meghan ‘nimby’s’ waren, die niemand dicht bij hun in de buurt dulden. IPSO eist nu dat The Sun een verontschuldiging en een correctie publiceert, omdat het artikel meerdere onjuistheden bevat. 

Geen strijd met de media, maar strijd in het koningshuis

Maar misschien is dit verhaal veel breder dan een klaagzang van een prins en zijn gemalin aan de media. Misschien zijn ze veel minder het slachtoffer dan ze zelf laten uitschijnen. Dat denkt althans royaltyjournalist en communicatie-expert Jo De Poorter. Volgens hem gaat het niet om een krachtmeting tussen de tabloids en een van de telgen van de Britse troon, maar wel om een concurrentiestrijd binnen het Britse koningshuis zelf. “Door de komst van Meghan zijn prins Charles en zijn zonen Harry en William uit elkaar gegroeid en concurrenten van elkaar geworden”, duidt hij. 

Clarence House (de woning van Charles), Kensington Palace (de residentie van William) en Frogmore Cottage (het optrekje van Harry) strijden elk om zoveel mogelijk invloed en daarvoor worden alle mogelijke middelen ingezet. “Harry weet zeer goed dat hij aandacht krijgt van de media bij elke pink die hij optilt”, zegt De Poorter. “Die indirecte invloed en macht probeert hij te gebruiken in zijn voordeel. Vergelijk het met prins Laurent die zeer weinig bewegingsvrijheid heeft, maar die ook zeer goed weet dat hij alle kranten haalt wanneer hij naast een hond of windmolen poseert.” 

Meghan is volgens deze doorwinterde koningshuiskenner evenmin enkel een slachtoffer. “Zij is wetens en willens lid geworden van de meest bekeken koninklijke familie ter wereld. Zij wist hoe invasief de media kunnen zijn, maar ze had een groot en brandend verlangen om deel uit te maken van al die pracht en praal. Niks komt gratis, ook niet voor de royals.”