Kritiek na aanval op roddelpers: “Prins Harry denkt niet helder na”

Prins Harry wandelde in gedachten verzonken in een dorre streek van Angola door een gebied met landmijnen. Door een helm met een vizier keek hij naar borden met doodskoppen erop. Gehurkt liet hij zich bijpraten over de ernst van de situatie in het Afrikaanse land. Het bezoek vormde een eerbetoon aan zijn overleden moeder Lady Diana, die in 1997 op identieke wijze aandacht vroeg voor de slachtoffers in het oorlogsgebied.

De gelijkenissen moeder en zoon zorgden in Groot-Brittannië voor vertedering. Zoals het gehele tiendaagse bezoek aan Afrika, dat woensdag 2 oktober eindigde in Johannesburg, op goedkeuring kon rekenen. Harry en zijn echtgenote Meghan toonden zich voorbeeldige leden van het koninklijke huis. De positieve sfeer kreeg geen tijd om te beklijven. Op de slotdag van de reis verklaarde het echtpaar de boulevardpers de oorlog.

In een ongekend felle brief beschuldigde Harry de tabloids ervan Meghan letterlijk het graf in te schrijven. “Ik verloor mijn moeder en nu zie ik hoe mijn vrouw ten prooi valt aan dezelfde machtige krachten”, schreef hij. The Mail on Sunday kon een dagvaarding verwachten voor het publiceren van een brief van Meghan aan haar vader Thomas Markle met wie ze al tijden in onmin leeft.

Enkele dagen later volgde een tweede bom. Het koninklijk paar klaagde The Sun en de Daily Mirror aan voor het vermeend afluisteren van voicemailberichten, waarschijnlijk daterend uit het begin van de eeuw. Het sluit aan bij de ‘phone hacking’-zaak die betrokken kranten een vermogen kostte aan schadevergoedingen. News of The World sloot in de nasleep van het schandaal zelfs haar deuren.

De aanklachten zijn niet nieuw, maar dreigen te verjaren. Ondanks de ernst ervan en de emotionele lading zijn de reacties in Groot-Brittannië opvallend lauw en cynisch. Zelfs de meest koningsgezinde analist twijfelt aan de intenties van Harry en Meghan. Op subtiele wijze laten critici merken te weten uit welke hoek dit plotselinge gevecht komt. Meghan nam recentelijk Sunshine Sachs in de arm, een Amerikaans pr-bureau voor Hollywood-sterren.

“De hertog zal aanvankelijk de sympathie van het volk krijgen”, zegt Patrick Jephson in The Observer. De voormalige perssecretaris van prinses Diana dacht dat de agressieve strategie van Harry in zijn gezicht kan ontploffen. “Het kan zomaar omslaan. Leden van het koninklijke huis moeten het verschil leren tussen pesten en kritiek.” Dit bijtende oordeel echoot overal in Engeland. Harry en Meghan schieten hun doel voorbij.

Buiten de mediacirkel en de weinig vleiende reacties van lezers onder verhalen krijgt het duo wel degelijk steun. Nacho Figueras, een Argentijnse polospeler met wie Harry bevriend raakte, verdedigt hen. ,,Het zijn helden”, geeft hij aan. “Ze maken tijd vrij om de wereld te verbeteren. In plaats van hen te omarmen, van ze te houden of ze aan te moedigen, vallen we hen aan. Zo jammer.”

Maar een reeks pr-blunders sinds het huwelijk van Harry en Meghan helpt niet mee. Met de vinger in de lucht wezen ze het publiek op de klimaatcrisis. Iedereen moest zich bewust zijn van zijn ‘carbon footprint’. Nog geen dag later lieten ze zich per privéjet naar de Verenigde Staten vliegen. Als vanzelf berichtten de Britse media gretig over deze ogenschijnlijke hypocrisie.

De verbouwing van Frogmore Cottage in Windsor voor 2,7 miljoen euro belastinggeld deed ook veel stof opwaaien. Niemand maalde om de opknapbeurt van hun woning, totdat Meghan zich op Wimbledon weigerde te laten fotograferen. Daarmee doorbrak ze een ongeschreven regel. In ruil voor een vorstelijk inkomen en talloze privileges verwacht het publiek een zekere mate van toegankelijkheid terug.

Prins Harry en Meghan deden ook uiterst geheimzinnig over hun pasgeboren zoon Archie. De identiteit van de peetouders maakten ze niet bekend. Foto’s van het kind werden achtergehouden. De koningsgezinde tabloids interpreteerden deze gang van zaken als een belediging van het volk. De belastingbetalers mochten hun peperdure huwelijk bekostigen, maar het achterkleinkind van koningin Elisabeth niet aanschouwen.

Het heetste hangijzer vormt de relatie met Thomas Markle, met wie Meghan alle banden heeft verbroken. In het Amerikaanse tijdschrift People gaven bronnen, omschreven als goede ‘vrienden’ van de voormalige actrice, delen van de inhoud van de gewraakte brief prijs. Haar vader, die zich niet herkende in het geschetste beeld, besloot zich vervolgens te verdedigen door contact op te nemen met The Mail on Sunday.

Harry viel echter niet alleen deze publicatie aan, tot onbegrip van Nicholas Witchell, die namens de BBC het koninklijk huis volgt. “Niets minder dan een keiharde aanval op de Britse tabloids. Roy Greenslade, columnist van The Guardian, verbaast zich ook over de felheid van Harry. “Probeert hij met een hamer een noot te kraken?”, vraagt hij zich af. “Het zou zomaar eens tegen hem kunnen keren.”

Penny Junor, de biograaf van prins Charles, kan er evenmin bij. Harry breekt zijn visie met alle protocollen. “Prins Harry denkt niet helder na”, vertelt hij. “En hij lijkt geen adviseur met gezond verstand naast zich te hebben. Het lijkt erop alsof hij of advies negeert of leunt op mensen die niet weten hoe het koninklijk huis werkt en hoe hun relatie met de pers in elkaar steekt.”

The Telegraph laat weten dat Harry en Meghan hun staf hebben verrast. De rechtszaken waren volgens de krant niet zorgvuldig voorbereid, maar een gehaaste actie, waardoor ze, volgens insiders, de overzeese trip ‘van de rails lieten lopen’. De Britse pr-expert Mark Borkowski schuift de schuld in de schoenen van Meghan. “Ze probeert een wereldmerk te worden.”

De populariteit van prins Harry en Meghan heeft door de juridische actie zichtbaar een nieuwe deuk opgelopen. Oprechte pijn over hun leed of niet, in de publieke opinie hebben ze de schijn tegen. Phone hack of niet.