Walter De Donder: ‘In de politiek zitten al veel acteurs. Slechte, weliswaar’

Binnenkort staat hij nog eens drie weekends op het podium in Plopsaland, maar Walter De Donder (58) is altijd meer politicus dan acteur geweest. Na acht jaar burgemeesterschap in Affligem haalde hij vorig jaar weer 40 procent. “Van zo’n score kunnen ze op het nationale hoofdkwartier alleen maar dromen.” Dus probeert hij het als opvolger van CD&V-voorzitter Wouter Beke.

Wat wilt u veranderen bij CD&V?

“Onze partij heeft bij de laatste verkiezingen zwaar geleden. Mensen hebben zich massaal afgekeerd van de traditionele politiek en zijn gevlucht in extremen. Dat komt omdat ze ons niet meer begrijpen. Er is een grote groep van laaggeschoolden, mensen in armoede, werkloosheid of ziekte, die het niet meer ziet zitten. Ik denk dat we die groep met z’n allen een beetje achtergelaten hebben. Dat was fout. De taak van CD&V moet zijn om hen opnieuw te helpen.”

Waarom zou u de beste kandidaat zijn?

“Omdat ik een van de weinigen ben die helder kan formuleren wat er aan de basis leeft. Ik ben zelf geen intellectueel, ik heb op mijn vijftiende de school verlaten. Maar als burgemeester ben ik dagelijks bezig met de problemen van mensen. Ik sta met de voeten in de Vlaamse klei. Mensen trokken daarom ook aan mijn mouw. Waarop ik dacht: waarom niet? Wat ik in Affligem kan, kan ik ergens anders ook.”

‘De zeven dwergen’ worden jullie genoemd, bij gebrek aan grote kanonnen.

“Ik vind het vooral veelbetekenend dat er zo veel burgemeesters kandidaat zijn. Het toont aan wat het grote pijnpunt is bij CD&V: de stem van de basis wordt niet gehoord aan de top. Vandaar onze boodschap: wij zijn de basis van de partij, vergeet ons niet alstublieft.
“CD&V levert vandaag 122 burgemeesters op 300 gemeenten. Wat een gigantische troef is dat? Als we die niet uitspelen, dan kunnen we onze kaarten maar beter afgeven.”

In uw aankondiging op YouTube zegt u dat de stem van de Dorpsstraat niet luid genoeg klinkt in de Wetstraat. Is dat geen ontzettend cliché?

“Ja, maar het klopt ook. In Affligem ben ik een soort zwerfkat. Ik loop overal rond, mensen hebben mijn gsm-nummer en mogen me dag en nacht bellen. Zo zou de nationale voorzitter het ook moeten aanpakken.

“We moeten duidelijker communiceren, minder tsjeverig. Als iemand een vraag stelt en je weet dat het antwoord nee is, dan zeggen we nu te vaak ‘ja, maar er is een mogelijkheid dat...’ of ‘als we het zus interpreteren, dan is het zo...’. Dat vinden mensen vervelend. Zeg dan gewoon duidelijk neen. En leg uit waarom. Dat wordt veel meer geapprecieerd.”

Welke inhoudelijke accenten wilt u leggen?

“De afgelopen jaren heeft CD&V al een Innesto-congres en een WIJ-congres gehad om de partijlijn uit te zetten. Het is niet aan mij om de ideeën van die congressen te doorkruisen met mijn persoonlijke overtuigingen. Voor mij telt maar één ding: hoe krijg ik deze boîte, de Wetstraat 89, terug aan de waggel?

“CD&V is een vervallen huis dat dringend aan renovatie toe is. Maar om nu te zeggen dat we het meteen gaan slopen, en een nieuw huis gaan zetten, vind ik overdreven. We moeten het afbreken tot op het karkas, maar de fundamenten laten staan. Daar kunnen we terug op bouwen.”

Moet de partij strenger worden op het vlak van migratie?

“Als ik in Affligem vragen krijg over vluchtelingen, dan antwoord ik meestal dat iemand die dakloos is of geen thuis heeft gerust in mijn lege logeerkamer zou mogen verblijven. Als die persoon zou vragen om langer te blijven, dan zou dat ook geen probleem zijn. Ik zou koken, de verwarming aanzetten en een bad aanbieden. Maar als de persoon op een bepaald moment ook zijn tante, een neef en een paar broers en zussen zou meebrengen – en als die groep op de duur zou bepalen wanneer ik het licht moet uitdoen of dat ik te veel plaats inneem in de frigo – dan hebben we een probleem. Die bezorgdheid leeft bij veel mensen. Als bestuurders moeten we daar een antwoord op formuleren. Maar het is niet eenvoudig. Als je er iets over zegt, dan ben je voor sommigen algauw een rechtse zak.”

Moet CD&V haar banden met het middenveld doorknippen?

“Op bepaalde momenten kunnen middenveldorganisaties nog steeds bevoorrechte partners zijn. Als het over mantelzorg gaat, dan kan ik me inbeelden dat de mensen van Ziekenzorg daarover van gedachten wisselen met de partijvoorzitter. Maar een exclusiviteit aan een bepaalde groep toekennen, is verkeerd. Bovendien moeten middenveldorganisaties niet onze standpunten of lijstvorming bepalen. Dat vragen we beter aan onze lokale afdelingen.”

Bent u gelovig?

“Ja, ik ben zo opgevoed. Intussen ben ik 58 jaar, ik heb geen zin meer om het geloof van me af te schudden omdat dat modieus zou zijn.”

U bent dus fan van de ‘C’ in CD&V?

“De christelijke ‘C’ heeft niets te maken met het feit of ik het Ave Maria uit mijn hoofd kan zingen. Luisteren, respect tonen, in dialoog gaan: daar gaat het om. Diegenen die de letter zo snel mogelijk uit ons logo willen jagen, zijn dus fout. We moeten ze hedendaags invullen.

“De democratische ‘D’ in CD&V zou in mijn ogen trouwens wel de ‘D’ van Dialoog mogen zijn. Dat zou nog sterker klinken. Dat we democraten zijn, is evident. Anders zouden we in Rusland wonen.”

Vond u de beslissing van Wouter Beke om zichzelf minister te maken ook democratisch?

“U gaat op zoek naar een tegenstelling. (lacht) Ik zou dat persoonlijk nooit doen. Ik heb geen enkele parlementaire of ministeriële ambitie. Maar ik vind het ook een beetje zielig hoe sommigen nu op Wouter Beke schieten. Die man heeft negen jaar van zijn leven het beste van zichzelf gegeven. Soms is dat gelukt, soms niet. Maar hij was in ieder geval van goede wil. Dit verdient hij niet.”

Sinds u zich kandidaat stelde, regent het mopjes over Kabouter Plop. Stoort u dat?

“Als bekende Vlaming moet je daartegen opgewassen zijn. Ik zit ook al 30 jaar in de politiek. De meeste mensen weten nu wel wat ik waard ben.

“Als acteur leer je veel zaken die als politicus nuttig zijn. Vanuit mijn personages zie ik vaak gezinnen waar het slecht gaat. Hoeveel ziekenhuizen zou ik al niet bezocht hebben voor Make-A-Wish Foundation? Ik heb aan het sterfbed van een kind gezeten. Die momenten staan in mijn geheugen gegrift. Wees maar zeker dat er binnenkort in Plopsaland weer heel wat miserie zal passeren in de coulissen.”

U bent de oudste van alle kandidaten.

“Zolang mijn ideeën jong en scherp zijn is het goed, toch? Ik heb nog veel energie en ik wil me nog een paar jaar gooien.”

Als u voorzitter wordt, blijft u dan acteren?

“Als het mag van Studio 100 wel. Ronald Reagan was uiteindelijk ook een acteur, net als Arnold Schwarzenegger. In de Vlaamse politiek zitten trouwens al heel veel acteurs, zonder dat ze het zelf weten. Slechte acteurs, weliswaar.” (lacht)