Stemming in Britse parlement erop of eronder voor premier Boris Johnson: haalt hij brexitdeadline van 31 oktober?
In het Britse parlement wordt op dit moment opnieuw gedebatteerd over de brexit. Straks wordt er ook gestemd. Het wordt erop of eronder voor premier Boris Johnson: krijgt hij zijn brexitakkoord nog voor 31 oktober door het parlement?
De Britse premier Boris Johnson sloot vorige week donderdag uiteindelijk dan toch een scheidingsakkoord met de Europese Unie. Een aangepaste versie van het akkoord dat zijn voorganger Theresa May eind 2018 sloot maar daarna niet door het parlement kreeg.
Johnson wilde dat akkoord afgelopen zaterdag al voorleggen aan het Lagerhuis, maar dat besliste dat het eerst de uittredingswetgeving wil bespreken en goedkeuren alvorens het akkoord zelf goed te keuren. Onder meer om ervoor te zorgen dat een no-dealbrexit op 31 oktober in geen geval mogelijk zou zijn.
Daarom wordt vandaag en de komende dagen de zogenoemde Withdrawal Agreement Bill besproken, de uittredingswetgeving over de brexit.
Wat staat er in de Withdrawal Agreement Bill?
Die Withdrawal Agreement Bill is niet hetzelfde als het Withdrawal Agreement. Dat laatste is het scheidingsakkoord dat de Britse premier Boris Johnson met de Europese Unie gesloten heeft. Een tekst van bijna 600 pagina's met allerlei afspraken tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU over hoe het VK uit de Unie zal stappen. Het grootste deel van Johnsons akkoord komt overeen met dat van Theresa May. Maar bijvoorbeeld het gedeelte over Noord-Ierland is vervangen.
De Bill is een tekst van zo'n 100 pagina's die dat akkoord omzet in Britse wetten. Eigenlijk is het een samenvatting van het akkoord. De wetteksten moeten het parlement inzicht geven in de manier waarop alles rond de brexit exact geregeld zal worden. In veel gevallen is dat heel complexe materie, zoals de regeling over de Iers/Noord-Ierse grens.
Wat gebeurt er vandaag?
De Britse regering heeft de uittredingswetgeving gisteren ingediend in het Lagerhuis. Al de hele namiddag wordt over die wetgeving gedebatteerd. Vanavond volgt een eerste stemming. Volgens de jongste berichten zou die rond 20 uur (onze tijd) plaatsvinden.
Die stemming is al meteen erop of eronder voor premier Johnson. Als hij de stemming over de wetgeving verliest, dan is de kans dat zijn akkoord met Europa nog voor 31 oktober door het parlement wordt goedgekeurd, zo goed als onbestaande.
Schaart een meerderheid in het Lagerhuis zich wel achter de uittredingswetgeving, dan volgt een tweede stemming over de agenda voor de komende dagen. De regering heeft namelijk een strikte planning ineengebokst, waarmee ze de hele wetgeving in drie dagen door het Lagerhuis wil krijgen. Veel parlementsleden vinden dat veel te snel. In "normale tijden" neemt het omzetten van Europese regels in Britse wetten soms weken en zelfs maanden in beslag.
Wat gebeurt er de komende dagen?
Gesteld dat de regering de twee stemmingen vanavond wint, wordt de wetgeving morgen verder besproken in parlementaire commissies. Daar kunnen parlementsleden amendementen op de wetgeving indienen. Dat zijn aanvullingen of aanpassingen van de wetgeving. Ze kunnen via een amendement bijvoorbeeld bepaalde delen uit de wet halen of er nieuwe dingen aan toevoegen.
Is dat werk in de commissies gebeurd, dan keert de wet (met of zonder amendementen) terug naar het Lagerhuis, waar er opnieuw over gedebatteerd wordt en er een beslissende stemming wordt gehouden. De regering hoopt dat die stemming deze week nog kan plaatsvinden. Keurt het Lagerhuis de wet goed, dan moet ook het Hogerhuis (vergelijkbaar met de Senaat bij ons) die nog goedkeuren. Eenmaal de wetgeving is goedgekeurd, kan ten slotte het akkoord zelf aan bod komen.
De tijd tikt richting... uitstel
Bovenstaand scenario is echter het droomscenario van de regering. Of het zover zal komen, hangt af van de eerste stemming vanavond over de wetgeving. Of Johnson die zal winnen, is moeilijk te voorspellen. De voorbije dagen leek het erop dat hij een nipte meerderheid achter zich zou kunnen krijgen, maar dan nog hangt het van de tweede stemming - over de agenda - af of alle wetgeving en het akkoord zelf nog voor 31 oktober door het parlement raken.
Dat de oppositie de tijd zal willen rekken om de wetgeving grondig te kunnen bestuderen en naar haar hand te zetten, staat buiten kijf. De kans bestaat dan ook dat Johnson de eerste stemming wint, maar het parlement de door de regering voorgestelde agenda afwijst. (Ter herinnering: Johnsons regering heeft geen meerderheid in het Lagerhuis.) In dat geval is de kans klein dat Johnson wetgeving en akkoord nog voor 31 oktober door het parlement krijgt.Â
Johnson heeft er daarom mee gedreigd om de brexitwetgeving en het akkoord zelf dan maar volledig in te trekken, mocht hij een van de twee of beide stemmingen vanavond verliezen. En dan wil hij nieuwe verkiezingen voor het einde van het jaar. En de brexitdatum? Die wordt dan wellicht opnieuw uitgesteld.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":
