Goedele Liekens: ‘De vrouw met een pijl op haar buik en de boodschap ‘fuck me’, dat is dus echt een meisje overkomen’

Dat er (online) beelden van seksueel kindermisbruik worden verspreid, is sowieso al vrij choquerend. Waarom legt deze campagne daar nog een extra laagje op?

Goedele Liekens: “Beeld is altijd sterker dan woorden, en zeker bij kinderporno zit je met een heel onzichtbare problematiek. Je kan zulke beelden niet tonen, zelfs erover schrijven in een boek is al een stap te ver. Door volwassenen die beelden te laten naspelen, maak je iets onzichtbaars dus zichtbaar en bespreekbaar. De vrouw met een pijl op haar buik en de boodschap ‘fuck me’, dat is dus echt een meisje overkomen. Tijdens het schieten van die beelden stonden we vaak met kippenvel rond de monitor, zeker de medewerker van Child Focus die dergelijke beelden heeft geanalyseerd. Zo’n eyeopener voor het brede publiek kan de eerste stap naar een oplossing zijn.”

Child Focus ontving in 2018 1.728 meldingen (+136% versus 2017), de Belgische Federale Politie 18.000 meldingen van de techindustrie. Minder dan de helft werd telkens als misbruik gekwalificeerd, maar het blijven hoge cijfers.

“Op zich zijn die cijfers inderdaad al verontrustend genoeg, en we weten dat er bij seksuele delicten altijd een grote dark number blijft. Dat zoveel zich afspeelt in het verborgene, maakt de cijferdiscussie echter heel erg moeilijk. Het is bijvoorbeeld moeilijk vast te stellen of het probleem groeit, omdat er ook sneller gemeld of beter gedetecteerd kan worden. Maar wereldwijd wordt geschat dat elke dag meer dan 19 miljoen beelden online worden uitgewisseld. Grote techspelers als Facebook zouden verplicht moeten worden om beelden van seksueel misbruik te melden aan de autoriteiten. In de Verenigde Staten is dat al het geval, bij ons helaas niet.”

“Eveneens in de VS bestaat er een initiatief waarbij ex-militairen hun expertise gebruiken om beelden te bekijken en op te sporen. Waarom vragen we bij ons vroeggepensioneerde politieagenten niet om zulke beelden mee te analyseren? Nu blijft de federale politie een verplichte tussenschakel om contact op te nemen met providers om beelden offline te vragen, maar ze zijn vaak druk bevraagd.”

De campagne wil beleidsmakers wakker schudden. De nieuwe wet die de verjaringstermijn voor seksuele misdrijven op minderjarigen schrapt, toont de nood daaraan: ongewild werd de verjaringstermijn voor het zwaarste seksuele delict op meerderjarigen verkort. Lag het parlement te slapen?

“Daar spreek ik me liever niet over uit, ik ben geen jurist. Die nieuwe wet is voor mij sowieso slechts een klein stapje in de goede richting. Mijn voorstel was al van in het begin om een expertengroep aan te stellen, die al die wetten rond seksuele delicten eens goed op elkaar gooit en daar een totaalpakket uit distilleert. Nu blijven we vooral discussiëren over wat te doen wanneer het kwaad al is geschied, terwijl de essentie het preventieve luik is.”

“Leer al bij kleutertjes hoe ze hun grenzen aangeven, en grijp tegelijk bij de kleinste tekenen van seksueel grensoverschrijdend gedrag streng in. Delinquenten leggen vaak een traject af van groter wordend misbruik. In Nederland worden jongemannen die een eerste zedenmisstap begaan meteen bij hun nekvel gepakt en zorgvuldig opgevolgd.”