Het koninklijk domein in Laken is de grootste groene long van Brussel, ruim 180 hectare groot. En in handen van de Koninklijke Schenking. Maar slechts drie weken per jaar is het volk er welkom om de serres te bewonderen. Toegangsprijs: 2,5 euro per bezoeker. Op papier moet die “zelfstandige, openbare instelling” financieel zelfbedruipend zijn. Maar in werkelijkheid draaien tal van overheidsdiensten – de belastingbetaler dus – op voor het merendeel van de kosten. Dat raakte bekend nadat De Tijd, VRT NWS, Apache en Knack voor het eerst in 90 jaar het volledige patrimonium van de Koninklijke Schenking doorlichtten. In het parlement zijn er inmiddels vragen naar een parlementaire onderzoekscommissie.

Donderdag vond een raad van bestuur plaats, die reeds geruime tijd was gepland. Na afloop beloofde de Koninklijke Schenking meer transparantie. “Op basis van de vele artikels die de voorbije dagen verschenen in de media, werd vastgesteld dat er blijkbaar misverstanden bestaan omtrent de instelling.”

“Clean sheet”

De raad van bestuur herinnerde er ook nog aan dat de werking van de Koninklijke Schenking elk jaar door het Rekenhof wordt gecontroleerd. Volgens de minister van Financiën Alexander De Croo (Open VLD) heeft het Rekenhof de Koninklijke Schenking bij elke controle een clean sheet gegeven. Dat zei hij donderdag in de Kamer. Het klopt dat de instelling soms een beroep doet op overheidsgeld, zei de minister. Dat gebeurt op basis van bilaterale akkoorden. Controle van het Rekenhof op hun gegrondheid en wettelijkheid, heeft evenmin ooit tot opmerkingen geleid. Bovendien zouden er bij bilaterale akkoorden steeds twee partijen in het spel zijn. Naast de Koninklijke Schenking zijn dat andere overheden of steden en gemeenten.

Nog volgens De Croo is de beheerraad van de Koninklijke Schenking bereid alle stukken ter beschikking te stellen. Wel bevestigde de minister dat de instelling meer inspanningen kan doen voor meer transparantie.

Korte termijn

Barbara Pas (Vlaams Belang), Joris Vandenbroucke (SP.A), Jean-Marie Dedecker en Peter Buysrogge (N-VA) laakten net dat gebrek aan transparantie. Pas was niet onder de indruk van het antwoord van de minister. “Ze krijgen een clean sheet omdat het Rekenhof de gegevens van de Koninklijke Schenking niet krijgt”, stelde ze. Pas gaf de vorige regering, met N-VA aan boord, nog een veeg uit de pan, omdat die ermee akkoord zou zijn gegaan bepaalde beveiligingskosten door te schuiven.

Voor Buysrogge en Vandenbroucke was het antwoord van de De Croo een aanzet om zelf aan de slag te gaan. Voor de N-VA’er moet er op korte termijn transparantie komen, terwijl de SP.A’er voorstelde het Rekenhof en de raad van bestuur van de Koninklijke Schenking naar de Kamer uit te nodigen. “Als dan blijkt dat er iets niet klopt of onwettig is, kunnen we een stap verder zetten”, aldus Vandenbroucke.