‘Dit dreigt op een ecologische ramp van formaat uit te draaien’: WWF start Belgische actie voor Australië

“Hoe kunnen wij helpen bij de bosbranden in Australië?” Zowel bij Rode Kruis Vlaanderen als bij de Belgische tak van natuurfonds WWF kloppen burgers aan over de alarmerende situatie in Australië. “We krijgen de ene oproep na de andere van mensen die steun willen bieden”, vertelt WWF-woordvoerder Koen Stuyck.

Intussen is de organisatie een inzamelactie gestart op haar website. WWF is ook in onze buurlanden collectes begonnen. “We gaan dat geld samen bezorgen aan WWF Australië. Zij bekijken wat de meest directe noden zijn waarvoor het geld kan dienen. Het zal wellicht een combinatie van zaken zijn. Het kan bijvoorbeeld gaan om opvanginitiatieven voor getroffen dieren. Er zijn volgens een conservatieve schatting al 500 miljoen dieren dood of verbrand”, zegt Stuyck.

Rode Kruis Vlaanderen besliste om geen inzameling te starten op Belgisch niveau omdat er geen officiële hulpvraag kwam uit Australië. WWF ziet het anders. “Je zou kunnen zeggen dat Australië een Westers land is dat onze hulp niet nodig heeft, maar het is een ecologische ramp is en we merken bij de Australische overheid niet veel initiatief om met dat aspect rekening te houden. De regering bestaat uit mensen die openlijk twijfelen aan de klimaatverandering.”

De bosbranden in Australië raken duidelijk een gevoelige snaar. In het land is intussen al meer dan 8 miljoen hectare land tot as herleid. 25 mensen kwamen al om, duizenden huizen zijn verwoest en de rekening voor fauna en flora kleurt dieprood, met de aaibare koala als symbool van deze ramp: autoriteiten vrezen dat de helft van de 50.000 koppen tellende populatie op Kangaroo Island is omgekomen door de bosbranden. Het einde is bovendien nog niet in zicht.

Solidariteitsgolf

De Australische regering maakt de komende drie jaar 1,2 miljard euro vrij voor de wederopbouw na de bosbranden, communiceerde premier Scott Morrison gisteren. Niet genoeg, luidt het bij critici. Die merken eveneens op dat er geen aandacht is voor preventie – lees: extra maatregelen tegen klimaatopwarming – een beleidsdomein waar Australië geen al te geweldig rapport kan voorleggen.

Binnen die kritische context komt nu een grote solidariteitsgolf op gang. Gestuwd door media en verschillende beroemdheden die de aandacht op de bosbranden vestigen, verspreiden donatiepagina’s op sociale media of lokale spaarpotten zich wereldwijd als een lopend vuurtje. Ook in ons land is dat het geval.

Moet er dan geen gecoördineerde solidariteitsactie op poten worden gezet, zoals die in het recente verleden ontstonden na de aardbevingen in Haïti (2010) of de tyfoon Haiyan (2013)? Niet direct, klinkt het bij Consortium voor Noodsituaties 12-12, om de simpele reden dat er vanuit Australië nog geen officiële oproep kwam richting buitenwereld. “Die formele vraag is nodig om humanitaire hulp te bieden, maar we volgen de situatie aandachtig”, zegt directeur Gilles Van Moortel. 

Om diezelfde reden worden ook de hulpverleners van B-Fast niet uitgestuurd, of lanceert Rode Kruis Vlaanderen geen eigen fondsenwerving. “De kans lijkt ook eerder klein dat die internationale vraag om hulp er komt vanuit Australië. Het gaat hier om een goed draaiend land”, zegt Ine Tassignon, woordvoerder van Rode Kruis Vlaanderen.

Indien die Australische noodkreet er toch zou komen, moeten er volgens Van Moortel drie criteria afgetoetst worden vooraleer een campagne mogelijk is: wat is de omvang van de ramp, zijn onze hulporganisaties ter plekke nodig en/of nuttig, en hoe zwaar weegt het verhaal door in de publieke opinie? Die denkoefening is nog niet gemaakt.