Ex-schepen Ludo Van Campenhout is niet alleen: ‘De politiek is een wereld vol alcohol’

Ludo Van Campenhout stopt per direct als Antwerps schepen omdat hij zijn alcoholverslaving niet onder controle krijgt. Een tipsy passage op de Nacht van de Vlaamse Televisiesterren achtervolgt Liesbeth Homans (N-VA) nog steeds. En zowat de halve gemeenteraad van Brasschaat werd in 2016 betrapt op dronkenschap achter het stuur, onder wie de schepen die bevoegd was voor verkeer.

Politiek en alcohol, het lijkt een gevaarlijke cocktail. “In onze stiel wordt stevig gedronken”, bekende N-VA-voorzitter Bart De Wever enkele jaren geleden in het Eén-programma Over eten. Zowel aan de onderhandelingstafel als in het halfrond wordt al eens een glas – of twee – verzet. Zo herinnert iedereen zich de racistische uitschuiver van Luk Van Biesen (Open Vld) tegenover Meryame Kitir (sp.a) en het gestamel van wijlen PS-minister Michel Daerden over het Witboek en Groenboek van onze pensioenen.

Waarom is een alcoholverslaving zo lastig te overwinnen? Hebben politici het moeilijker dan anderen om nuchter te blijven, of niet? “In elke beroepsgroep zijn er wel mensen die moeilijk kunnen omgaan met het aanbod van alcohol”, zegt Marijs Geirnaert van het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD). “Maar politici vormen wel degelijk een risicogroep. Net zoals artsen en journalisten, trouwens.”

Nieuwjaarsrecepties

Wilfried Van der Borght, voormalig provincieraadslid en fractieleider in de gemeenteraad van Liedekerke, weet hoe dat komt. Op 10 juni 1997 dronk hij zijn laatste pint en zette hij meteen ook een punt achter zijn lokale politieke carrière. “Een verslaving is een proces waar je geleidelijk in rolt”, zegt hij. “Je gaat naar recepties en eetdagen, soms vijftien op een weekend. En overal krijg je een drankje aangeboden.”

Vooral januari is een moeilijke maand om nuchter te blijven, weet Van der Borght. “Dezer dagen schuimen politici de ene nieuwjaarsreceptie na de andere af. Als ze daar een plateau met uitsluitend cava onder hun neus geduwd krijgen, dan is het niet eenvoudig om de kelner een glas water of een cola zero te vragen.” Vandaar zijn drastische carrièrewending. “De politiek is een wereld vol alcohol. Ik besefte: ik moet hieruit.”

Los van het sociale aspect spelen de onregelmatige uren en de stress een rol. “Veel mensen hebben specifieke triggers, zoals erg goed of erg slecht nieuws krijgen”, zegt Geirnaert. “Dan denken ze: ik ga toch nog eens proberen. Maar de controle over het alcoholgebruik is weg.” Het feit dat Ludo Van Campenhout bij de verkiezingen van 2019 niet meer herverkozen raakte in het Vlaams Parlement, kan volgens Van der Borght bijvoorbeeld zo’n trigger zijn geweest.

Levenslange strijd

De oplossing is, zoals bij alle slachtoffers, complex. “Een opname in een ontwenningskliniek is geen garantie op succes”, zegt Geirnaert. “Toxicologisch kun je wel ontwennen, maar de geestelijke afhankelijkheid van alcohol, de goesting om te drinken, blijft altijd aanwezig. Voor sommigen is dat een levenslange strijd.” Dat betekent niet per se dat politici sowieso hun job hoeven op te geven, benadrukt ze. “Maar voor sommigen is dat wel de enige oplossing.”

Dat het mogelijk is, ziet Van der Borgt elke dinsdagavond, wanneer hij in Aalst een praatgroep van de vzw SOS Nuchterheid begeleidt. “Veel mensen die strijden tegen alcohol veranderen van job. Zo ken ik een man die de horeca heeft ingeruild voor een job als lasser. Meestal helpt dat. Ze brengen weer orde in hun leven, en stappen uit het milieu dat hen ervan weerhoudt om zich te herpakken.”

De Antwerpse N-VA maakte intussen bekend dat gemeenteraadslid Peter Wouters (52) wordt aangesteld als de opvolger van Van Campenhout. Of die laatste nog een rol krijgt binnen de partij, is onduidelijk. “We zullen Ludo nooit laten vallen, maar zijn herstel is nu het belangrijkste”, zegt schepen Fons Duchateau (N-VA).