Direct naar artikelinhoud
InterviewVS-verkiezingen

Welke Democraat won Iowa voor zich? ‘De nervositeit is het grootst bij Joe Biden’

De Democratische presidentskandidaten.Beeld AP

Terwijl alle ogen gericht waren op Iowa als de eerste halte voor de Democratische voorverkiezingen voor het presidentschap, zijn de kiessystemen in het honderd gelopen. De grote winnaar lijkt Bernie Sanders te worden, de grote verliezer Joe Biden. VS-kenner Bart Kerremans (KU Leuven) maakt de analyse. 

Waarom zijn de resultaten nog niet binnen? 

“Het is zo dat de Democraten na de discussies over de voorverkiezingen in Iowa van 2016 het systeem hebben aangepast. Toen werd Hillary Clinton uitgeroepen als winnaar, maar die uitslag was erg nipt en werd ook gecontesteerd. Daarom moesten de uitslagen met dit systeem transparanter worden. 

“Nu wilden de Democraten meteen verschillende gegevens kunnen vrijgeven: het aantal stemmen voor elke kandidaat in de eerste en de tweede ronde, het aantal gedelegeerden dat die stemmen opleveren, en foto’s van de georganiseerde stemmingen. Maar blijkbaar komen een aantal van die gegevens nu niet overeen en moeten ze meer tijd nemen om de resultaten exact te bepalen.”

Joe Biden.Beeld Getty Images

Het ging mis met de app om de resultaten vanuit de kiesbureaus door te geven en de backup-telefoonlijn om de resultaten in te bellen was overbelast. Hoe gênant is dit nu voor de Democratische partij? 

“Tegenstanders zullen dit ongetwijfeld gebruiken om de uiteindelijke resultaten in vraag te stellen. Ik heb ook begrepen dat het campagneteam van voormalig vicepresident Joe Biden ook al kritiek heeft gegeven. Maar misschien zijn we dat over een week al vergeten. Ik vind het moeilijk om dat nu in te schatten.” 

Hoe belangrijk zijn de voorverkiezingen in Iowa voor de Democraten? 

“Ik denk dat je de uitslag in Iowa moet bekijken in combinatie met de verkiezingen van volgende week in New Hampshire. Als er twee keer dezelfde persoon wint, dan zit die wel in een stevige positie. Hij of zij heeft dan echt het momentum mee en dat is in de race naar de kandidatuur voor het presidentschap erg belangrijk. 

“Voor vandaag komt het er voor verschillende kandidaten op neer om niet te hard te verliezen. Ik denk dat de nervositeit nu bij Joe Biden het grootst is. Stel dat hij bijvoorbeeld vierde zou eindigen in Iowa - na Bernie Sanders, Elizabeth Warren en Pete Buttigieg - dan is dat een erg slechte plaats om te starten.” 

Wie lag er dan voorop in de peilingen? 

“In de laatste weken bleken de peilingen Sanders een lichte voorsprong te geven. Eigenlijk is dat niet zo goed voor hem. Want als hij het dan niet waarmaakt in Iowa, speelt dat in zijn nadeel. Voor Warren en Buttigieg is het net het omgekeerde. Als zij winnen of tweede worden, dan zijn zij de grote namen van de Iowa caucus. Dan gaan zij de volgende dagen de meeste headlines halen en de meeste aandacht krijgen.

VS-expert Bart Kerremans.Beeld rv

“Wat Iowa nog zo interessant maakt, is dat zestig procent van de kiezers nog onbeslist waren. Omdat het aantal van die onbesliste kiezers zo groot is, kan het verschil tussen de peilingen en de uiteindelijke uitslag ver uit elkaar liggen. Bovendien kunnen kiezers in de tweede ronde nog eens van mening veranderd zijn tegenover de eerste ronde. 

“Op dit moment hebben we er dus echt het raden naar wat de uitslag kan worden. Maar dat is ook een van de charmes van de Iowa caucus, vind ik. Er zit altijd een serieus verrassingselement in. In die zin is het natuurlijk frustrerend dat de resultaten er nu nog niet zijn.”