Jambon (N-VA) wil meer geld voor Vlaanderen uit Europees fonds voor meest vervuilende regio's 

De Green Deal is het klimaatplan van de nieuwe Europese Commissie onder de Duitse Ursula von der Leyen. De deal moet in het komende decennium 1.000 miljard euro aan duurzame investeringen opleveren, met een klimaatneutraal Europa (netto geen CO2-uitstoot meer) tegen 2050 als doel.

"We staan achter het uitgangspunt van de Green Deal, maar we hebben een aantal bezorgdheden over de uitwerking ervan", reageert Jambon via zijn woordvoerder. "Die bezorgdheden willen we ruim op voorhand kenbaar maken bij Europa."

Om de plannen mogelijk te maken, voorziet Europa een mechanisme om vervuilende lidstaten mee aan boord te trekken. België zou "slechts" een bijdrage van 68 miljoen euro krijgen uit het Transitiefonds, dat deel uitmaakt van het mechanisme.

Ter vergelijking: Letland krijgt volgens de huidige plannen ook 68 miljoen euro, Finland 165 miljoen, Nederland 220 miljoen, Bulgarije 458 miljoen, Roemenië 757 miljoen en Polen 2 miljard. Bovendien stelt Europa voor om het Belgische geld te concentreren op de provincie Henegouwen, iets waar Jambon niet mee akkoord gaat.

De logica is dat bij de verdeling van dat geld rekening wordt gehouden met de "transitie-uitdaging van de regio's met de hoogste broeikasgasintensiteit (vervuilende regio's, red.), de sociale uitdagingen in het licht van mogelijk banenverlies in de industrie, kolen- en bruinkoolwinning en de productie van turf en olieschalie". 

Zo hangt Polen nog voor 80 procent van zijn energie af van steenkool. Ook België kreeg sinds 1987 600 miljoen aan Europese steun om de economische gevolgen van de sluiting van de (Limburgse) steenkoolmijnen op te vangen. 

"Ik kan alleen besluiten dat uw voorstel Vlaanderen financieel zou benadelen en geen rekening houdt met de grote investeringen die we al gedaan hebben om onze economie te transformeren en onze uitstoot te verlagen", schrijft Jambon in naam van de Vlaamse regering.

Eerder klopte Energieminister Zuhal Demir (N-VA) op dezelfde nagel, en noemde ze de "Green Deal" een "mean deal" voor België. De verdeling vindt ze "onaanvaardbaar", zeker omdat Europa zich "moeit" met een "interne kwestie" door het geld aan Henegouwen toe te wijzen.

"De criteria die Europa gebruikt, bevoordelen de landen die tot op heden bijna niet geïnvesteerd hebben in milieuvriendelijke technologie", herhaalt Demir in "De ochtend" op Radio 1. "Daardoor wordt Vlaanderen, en zeker de havens, benadeeld." Als Europa de  verdeling niet aanpast, wil Demir binnen België afspraken maken om een deel van het geld naar Vlaanderen te laten gaan.

De Europese Commissie liet eerder weten dat de steun voor België nog niet vaststaat en afhangt van onderhandelingen. Bovendien kunnen lidstaten en regio's ook rekenen op steun van de Europese Investeringsbank om grote projecten te helpen financieren, en zullen de Europese regels over staatssteun soepeler worden toegepast voor klimaatvriendelijke overheidsinvesteringen.  

Bij Groen betreuren ze Jambons houding. "Goed dat Jambon inziet dat de Green Deal enorme kansen en opportuniteiten biedt voor ons land. Daarom is het des te betreurenswaardiger dat door de Vlaamse boycot van Demir ons land Europese miljoenen misloopt", zegt Kamerlid Tinne Van der Straeten. "Als we allen samenwerken, winnen we als geheel."