De Wever en Magnette verkennen piste voor regering van korte duur: “Geen goede zaak”, zegt Carl Devos

De paars-gele regering zou starten met een beperkt programma én een termijn van twee jaar. “Gezien de huidige situatie is een korte en slagkrachtige regering de beste optie”, zou het klinken in de omgeving van de preformateurs. Doel van die slagkrachtige regering? De coronacrisis en haar sociaal-economische gevolgen inperken. Daarnaast zou de regering zich voorbereiden op een staatshervorming in 2023: daar moet een grondwet voor worden opgezet.

Bronnen bevestigen aan onze redactie dat dit inderdaad een piste is, maar dat alle partijen er wel akkoord mee moeten gaan. Op het eerste zicht lijkt niemand daar iets op tegen te hebben. 

Mocht er een federale regering komen van korte duur, dan zou dat geen goede zaak zijn. Dat zegt politicoloog Carl Devos. “Er liggen ook veel belangrijke dossiers te wachten die niet coronagerelateerd zijn, zoals mobiliteit, klimaat en justitie.”

“Ik begrijp dat men dit doet om de pil te verzachten en het erdoor te krijgen bij de achterban”, zegt Devos, “maar wat gaat er met al die andere belangrijke dossiers gebeuren. Gaan die met zo’n kleine crisisregering blijven liggen tot 2023?” Het is volgens de politicoloog ook makkelijker om compromissen te sluiten bij een akkoord voor vier jaar dan voor twee jaar. “Maatregelen kunnen dan bijvoorbeeld geleidelijk ingevoerd worden. Met een inperking zowel thematisch als in de tijd maak je het voor jezelf moeilijker.”

Ook politicoloog Dave Sinardet is niet te vinden voor een regering van korte duur. “Dat is een heel slecht idee, het is het ontlopen van verantwoordelijkheden. Wat is de meerwaarde van een tijdelijke regering? Is dit nu werkelijk de grote stap vooruit? Partners die er niet helemaal voor gaan en perspectief op een nieuwe staatshervorming, terwijl de kiezer daarvoor geen vragende partij is. Een langetermijnbeleid lijkt heel moeilijk op deze manier. Er is meer dan een jaar tijd verloren en nu gaan we er nog een jaar afpitsen”, aldus Sinardet.

Volgens Devos is “iets beter dan niets, maar hebben we eigenlijk een stabiele regering nodig die met een volwaardig regeerakkoord komt voor een volledige regeertermijn”. “De oplossing is nochtans eenvoudig: N-VA en PS moeten accepteren dat MR aan boord komt. Ik denk dat MR-voorzitter Bouchez zijn lesje ondertussen wel geleerd heeft.”

Op de vraag of de gesprekken van de preformateurs met Groen en Ecolo gezien moeten worden als een manoeuvre om de liberalen onder druk te zetten, antwoordt Devos dat dit voor N-VA mogelijk wel het geval is, maar dat de groenen aan boord halen voor de socialisten geen slechte piste is. “Voor de PS is dit interessant.”

Een regering van korte duur zou ook betekenen dat de federale verkiezingen niet meer zouden samenvallen met de regionale. Daar zijn volgens Devos goede argumenten voor en tegen. “De beslissing om de verkiezingen te laten samenvallen is een vrij recente en kwam er na de ervaring uit het eerste decennium van deze eeuw toen een hele reeks verkiezingen plaatsvond. De hoofdreden was om voor electorale rust te zorgen. Een tegenargument is dat de verschillende beleidsniveaus bij samenvallende verkiezingen te weinig aan bod zouden komen. Het federale niveau gaat dan met alle aandacht lopen, het Europese beleid komt vrijwel niet aan bod en het regionale zit daar ergens tussen. Voor mensen die niet elke dag het politieke gebeuren volgen, is het erg moeilijk om op een dag die verschillende beleidsniveaus te beoordelen. Voor hen betekent dit een overdosis inhoud. Dat blijft een goed argument.” Zo benadrukte ook viceminister-president Hilde Crevits (CD&V) op radio 1 dat haar partij altijd voorstander was van gescheiden verkiezingen.

Het argument dat formaties vormen moeilijker zou zijn bij samenvallende verkiezingen klopt volgens Devos niet. “Dit klopt in de feiten niet. Ik hoor bijvoorbeeld vandaag niet zeggen dat sp.a in de regionale regering moet zitten om federaal mee te doen.”

In de beslissing om de verkiezingen te laten samenvallen konden destijds overigens niet alle partijen zich vinden. Dat geeft ook CD&V-viceministerpresident Hilde Crevits aan in “De Ochtend” op Radio 1. “Het zal niet verbazen dat mijn partij altijd voorstander is geweest van gescheiden verkiezingen tussen de regionale niveaus en het nationale niveau. Op zich vind ik dat geen slechte zaak.”