Weinig besmettingen en nauwelijks doden: Zweden ziet zijn aanpak van het coronavirus bevestigd

Alleen een tijdelijk verbod op het bezoeken van rust- en verzorgingstehuizen werd er in Zweden ingesteld, toen de coronacrisis uitbrak. Horeca, winkels en basisscholen bleven open en er was geen sprake van een mondmaskerplicht. Doel was om het virus zijn gang te laten gaan en groepsimmuniteit te bekomen, omdat er nog geen geneesmiddel of vaccin bestaat.

Op korte termijn leek de aanpak desastreus te worden. Eind mei werden in verhouding veel bevestigde besmettingen genoteerd en er overleden ongeveer vijf keer meer mensen dan in naburige landen zoals Denemarken en Duitsland. In totaal werden intussen 86.000 bevestigde besmettingen gerapporteerd onder de 10,2 miljoen inwoners en waren er 5.800 doden te betreuren.


Ter vergelijking: in België – dat met 11,4 miljoen ongeveer evenveel inwoners telt als Zweden – staat de teller na twee golven op 90.568 bevestigde gevallen en 9.917 overlijdens.

Vandaag ziet de situatie er helemaal anders uit, volgens directeur Johan Carlson van de Zweedse gezondheidsdienst FHM. Dinsdag lagen er in heel Zweden nog maar 13 mensen op intensieve zorgen en de tien dagen ervoor was er gemiddeld één sterfgeval per dag. In België lagen dinsdag 59 mensen op intensieve en waren er de tien voorafgaande dagen gemiddeld 2,5 sterfgevallen per dag.

Ook het aantal nieuwe bevestigde besmettingen is laag, hoewel er meer dan ooit getest wordt. Volgens Carlson werden er tussen 31 augustus en 6 september bijna 126.000 tests uitgevoerd (dat zijn er gemiddeld 18.000 per dag), waarvan er 1.500 (1,2 procent of gemiddeld 216 per dag) positief waren. 

Ter vergelijking: België test volgens Sciensano méér (25.000 tot 30.000 tests per dag), maar het aantal positieve tests ligt wel hoger: op 2,7 procent. Tussen 31 augustus en 6 september waren er in ons land gemiddeld 509 nieuwe bevestigde besmettingen per dag.

Zweden bevindt zich daarmee in een iets betere positie dan ons land en in een véél betere positie dan landen als Frankrijk en Spanje, die wél erg strikte coronamaatregelen en lockdowns afkondigden bij de uitbraak van het virus. Spanje registreerde begin september zelfs ruim 10.000 nieuwe bevestigde gevallen per dag. Spanje voert in Europa de lijst aan van landen met het hoogste aantal besmettingen per 100.000 inwoners over de laatste 14 dagen (263), gevolgd door Frankrijk (135). België staat daarin op de negende plaats (54). Zweden staat niet in de top tien.

Spanje en Frankrijk zijn ook rood ingekleurd (meer dan 120 bevestigde gevallen per 100.000 inwoners) op de coronakaart van het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Zweden is net als ons land lichtgeel (tussen 20 en 60 bevestigde gevallen per 100.000 inwoners). Op de gedetailleerdere Europese kaart is zelfs te zien dat er gebieden zijn in Zweden waar er minder dan 20 bevestigde gevallen gemeld werden, tot zelfs geen enkel nieuw bevestigd geval.

De Zweedse epidemioloog Jonas Ludvigsson ziet er een bevestiging in dat de Zweedse aanpak “consistent en duurzaam” was. “We hebben waarschijnlijk een lager risico op verdere verspreiding dan andere landen”, vertelt hij aan het Duitse blad Focus. “Zweden heeft nu een hogere immuniteit bij de bevolking dan de meeste andere landen. Daar hebben we nu veel baat bij.”

Een studie die vorige maand verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of the Royal Society of Medicine waarschuwde echter om niet te vroeg victorie te kraaien. Groepsimmuniteit bleek nog altijd niet in zicht bij een studie onder de inwoners van Stockholm. Desondanks werd ook genuanceerd: de ware impact zal pas na één tot twee jaar zichtbaar zijn.

Lees ook: Het Zweedse coronamodel lijkt toch te werken: “We zijn niet meer bang” (+)