Actrice Leen Dendievel schrijft roman over euthanasie: "Ik vind dat je mag kiezen als het klaar is"
Leen Dendievel, als actrice bekend van theater en televisie (onder meer als Kaat Bomans in "Thuis") schreef eerder al het boek "Hard" over liefdesverdriet en "Asem" over angsten. Nu heeft ze een eerste roman uit, getiteld "Georges & Rita". Over een bejaard echtpaar dat samen voor euthanasie kiest. Tot verrassing van hun kinderen, die dat elk op hun manier moeten verwerken. Leen Dendievel gaf toelichting in "Vandaag" op Eén.
De inspiratie kwam van een artikel in Humo, zes jaar geleden, vertelt Leen Dendievel in "Vandaag". Een koppel, Anne en François, vertelden toen dat ze samen euthanasie wilden. "Ik las dat met veel openheid. Je kiest er niet voor om op de wereld te komen, maar ik vind wel dat je mag kiezen als het klaar is, zeker op een bepaalde leeftijd." Ooit doe ik hier iets mee, dacht Leen Dendievel, voor een film, een stuk of een reeks. "Het is een boek geworden."
Je kiest er niet voor om op de wereld te komen, maar je mag kiezen als het klaar is
Is Dendievel met haar eigen einde bezig? "Ik beslis de dingen graag zelf, zo sta ik in het leven. Ik zou heel graag de keuze hebben op een bepaalde leeftijd. Dat ik kan zeggen dat mijn leven goed geweest is. Als ik alles heb kunnen doen wat ik wou en maar zit te wachten op de dood, dan wil ik wel afscheid kunnen nemen en alles zeggen wat ik wil zeggen. Maak maar plaats vrij voor iemand anders, in dit rustoord bijvoorbeeld."
"Euthanasie is de rode draad in het boek. Er wordt gepraat, familiegeheimen komen boven of worden mee het graf ingenomen. Het gaat over vriendschap, over geloof," zegt Dendievel.
"Georges & Rita", het romandebuut van Leen Dendievel, wordt verteld vanuit twee persoonlijke perspectieven. Het is een "omkeerboek" met twee covers. De lezer kan de versie van Rita lezen of die van Georges. "Het is niet omdat we hetzelfde verhaal meemaken, dat we dat verhaal op dezelfde manier ervaren. Niet enkel bij Georges en Rita, maar ook bij de kinderen. Het is niet omdat je in hetzelfde nest bent grootgebracht, dat je hetzelfde meemaakt."
We moeten de dood bespreekbaar maken
Als ze dit nieuws zelf zou krijgen van geliefden zou Leen Dendievel naar eigen zeggen "met open vizier reageren, omdat ik daar begrip voor heb." "Het moet bespreekbaar gemaakt worden. De dood is zo zwaarwichtig, maar Georges en Rita gaan er lichtvoetig mee om. De dood is iets wat iedereen zal meemaken; we kunnen er niet onderuit. Dan is het maar beter dat je alles zegt wat je denkt en wat je wil. We duwen het onderwerp voor ons uit omdat we eindeloos hopen te leven. Dat gaat niet."
Leen Dendievel is zichtbaar ontroerd door de reactie van de zoon van het koppel uit het Humo-artikel, waarop de roman is gebaseerd. Zoon Jean-Paul Schiedts is blij met het boek en zegt: "Jij doet mijn ouders opnieuw leven."
Een mens die beslist: het is genoeg geweest, dat moet volstaan
Ook de vroegere radiopresentatrice Lutgart Simoens (92) heeft "Georges & Rita" al gelezen. Zij pleitte er vorig jaar voor om mensen zelf de keuze te laten om uit het leven te stappen. "Een mens die beslist: dit is genoeg geweest, dat moet volstaan. Men doet dat niet lichtzinnig, dat gebeurt na diep nadenken. Mijn leven is zo vol geweest. Nergens zijn wij verplicht om veel af te zien en af te takelen. Durf te spreken, er zijn geen taboes meer," is de raad van Simoens.
Leen Dendievel wil het acteren en schrijven blijven combineren. "Schrijven is mijn passie, zonder verwachtingen."
"Georges & Rita" van Leen Dendievel is uitgegeven bij Horizon.
Bekijk hieronder ook het volledige gesprek in "Vandaag":
