Direct naar artikelinhoud
AchtergrondCoronacijfers

Lockdown dreigt tot diep in februari te duren

Koopzondag in Gent.Beeld Wannes Nimmegeers

De verspreiding van het coronavirus in ons land lijkt stilaan te stagneren in plaats van verder te dalen. In het huidige tempo duurt het mogelijk tot februari voor de circulatie laag genoeg is. Dan duurt het nog eens drie weken voor versoepelingen aan de orde zijn.

De lockdown heeft zijn effect niet gemist: in korte tijd namen de curves van de epidemie een flinke duik. Maar die trend lijkt gebroken. “Na een lange periode van goed nieuws lijken de coronacijfers momenteel jammer genoeg te stabiliseren”, zegt Sciensano-viroloog Steven Van Gucht. Op weekbasis is er nog sprake van een daling van 10 procent, maar de laatste dagen zwakt de daling steeds verder af. Het aantal besmettingen halveert in dit tempo nog maar om de 46 dagen. In de ziekenhuizen lijken de opnames een plateau bereikt te hebben.

Het gevolg is dat een afbouw van de lockdown verder vooruitschuift. Het Overlegcomité wil pas versoepelen als aan drie cruciale voorwaarden voldaan wordt. Een daarvan is het aantal nieuwe besmettingen per dag: dat cijfer moet drie weken lang onder de 800 zitten. Op dit moment zijn dat er nog meer dan 2.300.

Een à twee weken geleden gaven gespecialiseerde modellen nog aan dat die drempel eind december bereikt kon worden, waarna er dus in de loop van januari versoepelingen konden komen. Maar nu de daling flink vertraagt, is die timing weinig realistisch. “Als we doorgaan met een daling van 10 procent per week, raken we pas in februari onder die 800 besmettingen”, rekent Van Gucht voor. Tel daar drie weken bij, en maart staat al voor de deur. 

Geen enkele expert wil zich wagen aan al te concrete voorspellingen. Daarvoor zijn de cijfers te onzeker, en is er te weinig duidelijkheid over de oorzaken van de stagnatie. Wellicht speelt de gewijzigde teststrategie een rol: sinds 23 november worden ook mensen zonder symptomen weer getest. Ook het grensverkeer en de heropening van de scholen spelen mogelijk een belangrijke rol. Bij tieners en kinderen stijgt het aantal besmettingen de jongste tijd gevoelig. Experts vrezen ook dat te veel werkgevers misbruik maken van de uitzonderingen op telewerk.

Het is daarnaast koffiedik kijken wat het effect zal zijn van de kerstvakantie. De kans bestaat dat de curves dan weer een stevige knik omlaag inzetten. De scholen zijn dan immers gesloten, en veel mensen nemen vakantie en blijven dus thuis van het werk. Net zo goed zou de eindejaarsperiode de lockdown kunnen verlengen, als te veel mensen de regels aan hun laars lappen en toch samenkomen om kerst en oudjaar te vieren. “Na Kerstmis zitten we hoe dan ook in een heel nieuwe dynamiek”, aldus Van Gucht. 

“Door weer meer mensen te testen, krijgen we mogelijk een beter zicht op de epidemie”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (KU Leuven / UHasselt). “Dan kunnen we de verspreiding verder afremmen. Is dat niet het geval, dan moet er mogelijk ingegrepen worden met nieuwe maatregelen. En dan zal alles langer duren.”

Bij minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) wil men nog geen al te grote conclusies trekken op basis van cijfers van enkele dagen. Maar dat het huidige regime nog wel even aangehouden moet worden, staat buiten kijf. “Kijk naar de ziekenhuizen: de druk is daar nog steeds groot”, zegt woordvoerder Jan Eyckmans. “Maar tegelijk is het duidelijk dat onze inspanningen echt wel lonen. Dat is iets waar we trots op moeten zijn.”