Iran wil tot 20 procent uranium verrijken en breekt zo opnieuw bepalingen van het nucleaire akkoord
Volgens het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) gaat Iran de verrijking van uranium verder opdrijven tot 20 procent. Daardoor zou Iran veel dichter bij materiaal voor een kernbom kunnen komen. Iran verrijkt nu dat uranium al meer dan was toegelaten in het nucleaire akkoord. De beslissing van Teheran lijkt zo de druk op te voeren op toekomstig Amerikaans president Joe Biden.
Volgens het nucleaire akkoord van 2015 mag Iran uranium verrijken tot 3,67 procent. Dat is net onder wat nodig is om kerncentrales te laten draaien. Of anders: Iran mag kernenergie toepassen, maar onder strikt toezicht zowel inzake de hoeveelheid nucleair materiaal als de verrijking daarvan.
Maar dat akkoord staat al jaren op de helling nadat VS-president Donald Trump zijn land heeft teruggetrokken uit de deal. Iran keek lange tijd afwachtend de kat uit de boom, maar toen andere landen (lees: Europa) onder dreiging van de VS de sancties niet ophieven zoals afgesproken, ging Iran geleidelijk de bepalingen van het akkoord overtreden.
Zo verrijkt het al veel meer uranium dan toegelaten en slaat het veel meer nucleair materiaal op dan toegelaten. Nu gaat Teheran nog een stapje verder en zal het dus uranium verrijken tot 20 procent. Dat is een pak meer dan de afgesproken 3,67 procent. Die 20 procent lijkt ver te liggen van de 90 procent zuiverheid die nodig is voor een kernbom, maar in feite is het relatief eenvoudig om van 20 naar 90 procent te gaan.
Nog geen kernbom, maar toch...
Om een ingewikkeld verhaal simpel te houden: uraniumerts bevat erg weinig van de isotopen uranium-235, het materiaal dat nodig is om een kernbom te maken of kerncentrales te doen draaien. Om dat te bekomen, moet dat uranium dus "gezuiverd" of verrijkt worden. Dat gebeurt via chemische behandelingen en centrifuges, waarvan Iran er veel heeft.
De eerste stappen in het verrijken van uranium via centrifuges zijn de moeilijkste en kosten de meeste energie. Eenmaal de drempel van 20 procent zuiverheid bereikt is, gaat het proces verder veel sneller en kost het minder energie en centrifuges om tot 90 procent, de limiet voor een atoombom, te komen. Of anders: de stap om uranium-235 te verrijken van 20 tot 90 procent is relatief eenvoudig en snel. Dat is waarom die beslissing van Iran een probleem kan vormen.
Een wenk naar Joe Biden?
Iran pokert dus. De beslissing om het uranium tot 20 procent te verrijken, is officieel een reactie op de moord op de Iraanse kerngeleerde Mohsen Fakhrizadeh eind november nabij Teheran.
De facto zet Teheran echter meer druk op de internationale ketel en dan wellicht op toekomstig Amerikaans president Joe Biden. Die heeft nog niet zo veel in zijn kaarten laten kijken wat hij wil doen met Iran. Mogelijk zal Biden het nucleaire akkoord dat onder zijn vicepresidentschap onder Barack Obama gesloten werd, opnieuw willen herstellen.
Dan moet Iran evenwel opnieuw de bepalingen naleven en vanuit Teheran gezien kan het misschien geen kwaad om die nu wat verder te ondermijnen met het oog op het geven en toegeven dat aan het kernakkoord verbonden zal zijn. Niemand wil daar gezichtsverlies lijden en ook Biden zal niet opnieuw in het akkoord stappen tenzij Iran zich opnieuw plooit naar de voorwaarden.