In 2016 betaalde de RVA per maand gemiddeld 60.576 uitkeringen uit voor ouderschapsverlof. Dat waren er alweer 4 procent meer dan in 2015 en 15 procent meer dan vijf jaar eerder, zo blijkt uit een analyse van het NSZ. Amper 17 procent kiest daarbij voor voltijds ouderschapsverlof (maximaal vier maanden). De anderen opteren voor een deeltijdse formule: 14 procent gaat halftijds (maximaal acht maanden), de overgrote meerderheid (69 procent) kiest het 1/5de stelsel (maximaal twintig maanden).

Gesloten op woensdagnamiddag

Dat ouderschapsverlof veel bijval kent, hoeft niet te verwonderen. “Maar het bezorgt werkgevers soms flink wat kopzorgen”, zegt Christine Mattheeuws, voorzitter van het NSZ. “Wanneer een werknemer voltijds ouderschapsverlof neemt, vindt de werkgever doorgaans snel een vervanger, al dan niet via interim. Maar een deeltijdse regeling is moeilijker op te vangen. Zeker voor micro-ondernemingen en kleinere kmo’s, waar de afwezigheid van één collega zich veel zwaarder laat voelen dan in een bedrijf dat enkele honderden medewerkers telt.”

Het NSZ is dan ook niet te spreken over de beslissing van de sociale partners (de organisatie zetelt zelf niet in de Groep van 10, nvdr.) om dat ouderschapsverlof binnenkort ook per halve dag mogelijk te maken. “Wie in dat 1/10de stelsel stapt, zal er ongetwijfeld voor kiezen om woensdagnamiddag vrij te nemen”, voorspelt Mattheeuws. “Vind maar eens een invaller die enkel op woensdagnamiddag wil komen werken, en dat veertig maanden lang. Tenzij de bedrijfsleider of de winkelier beslist om op woensdagnamiddag te sluiten, riskeren de weinige collega’s die dan wél aan de slag zijn het gelag te betalen: zij zullen nog maar eens een tandje moeten bijsteken. En dat terwijl nu al liefst 790.000 Vlamingen te veel stress hebben op het werk en 280.000 Vlamingen kampen met symptomen van burn-out, zoals jullie krant dit weekend schreef.”

“Gesel voor kmo’s”

Volgens het NSZ houden de vakbonden en de grote ondernemingen in dergelijke dossiers veel te weinig rekening met de specifieke noden van kmo’s en microbedrijven. “Zij zien de kleintjes gewoon als een doorslag van de grote bedrijven, maar dan in zakformaat”, zegt Mattheeuws.

De NSZ-voorzitter heeft naar eigen zeggen niets tegen het principe van ouderschapsverlof, maar wel tegen de manier waarop het nu wordt geregeld. “Ouderschapsverlof is een wettelijk recht dat de werkgever niet kan weigeren maar hooguit met zes maanden kan uitstellen wanneer hij daarvoor gegronde redenen heeft. Maar dat is gewoon uitstel van executie. Bovendien krijgt een werknemer die ouderschapsverlof opneemt ontslagbescherming vanaf zijn aanvraag tot drie maanden na het verlopen van dat verlof. Dat 1/10de stelsel riskeert daarom een echte gesel te worden voor kleine kmo’s en micro-ondernemingen, en die maken in ons land nog altijd de meerderheid van de bedrijven uit.”