Koffietijd? Hier moet u op letten als u een espressomachine koopt

De consumentenbond onderwierp acht vol- en halfautomaat espressomachines aan een grondige test en gaf ze een score. Daarnaast geeft Koffie-expert Peter Hernou mee wat je nodig hebt om thuis de lekkerste espresso te zetten.

Budget is één ding om rekening mee te houden wanneer je op zoek gaat naar een goede espressomachine. Maar zoals bij veel dingen is het niet alleen prijs van zo’n toestel die aangeeft hoe goed de kwaliteit van je kop espresso zal zijn. Ook gebruiksgemak, de hoeveelheid kopjes koffie per dag, onderhoud en andere factoren spelen een rol, zoals Peter Hernou verduidelijkt in de test hieronder.

Vol- of halfautomaat?

De eerste keuze die je als thuisbarista zal moeten maken, is of je een volautomaat of een halfautomaat espressomachine kiest. Maar wat is het verschil? “Kortweg kun je stellen dat je bij een volautomaat niet meer hoeft te doen dan op een knop te drukken. Het toestel doet vervolgens de rest”, zegt koffie-expert Peter Hernou. “Een halfautomaat heeft een aparte ‘portafilter’ (koffiehouder), waardoor je met behulp van een afzonderlijke koffiemolen de dosering en maling van de koffie kunt kiezen. Over het algemeen heb je meer flexibiliteit bij een halfautomaat dan bij een volautomaat.” 

“Hou ook rekening met het aantal kopjes dat je per dag wil drinken en welke soorten koffie: alleen zwart of ook cappuccino en latte? Als je veel kopjes koffie per dag drinkt, afwisselt in koffiedranken - en dus ook melk wil opschuimen - en houdt van gemak, zal je wellicht meer tevreden zijn met een volautomaat. Als je versheid en smaak het belangrijkst vindt, werk je waarschijnlijk liever met een halfautomaat.”Dagelijks onderhoud

Het is daarnaast belangrijk om je espressomachine dagelijks te onderhouden, benadrukt Hernou: “Volautomaten reinigen zich vaak automatisch. Bij halfautomaten moet je de portafilter zelf dagelijks reinigen. Doorspoelen is een ding, maar om kalk of verstoppingen te voorkomen reinig je het best de verschillende onderdelen ook regelmatig met warm water en een stevige borstel. Vergeet zeker het zeefje waaruit het water stroomt bovenin het toestel niet, net als de schijven in de koffiemolens. Als deze onderdelen niet proper zijn, heeft dit een invloed op de smaak. Dagelijks onderhoud van het toestel is minstens even belangrijk als de keuze van het apparaat.”

Water en koffiebonen

“Een goede espresso zetten is een kunst waarbij je ook met de waterkwaliteit en de koffiebonen rekening moet houden”, vervolgt Hernou. “Water is uitermate belangrijk omdat het de smaak uit de koffie haalt. Té zacht of té hard water is niet ideaal. De waterhardheid is bijna nergens in Vlaanderen hetzelfde. Vraag bij de aankoop van een toestel dus zeker na voor welke waterkwaliteit het geschikt is. Verder bepaalt de keuze van koffiebonen de smaak van je koffie. Voor een lekkere kop espresso is het belangrijk om koffiebonen die 2 à 3 weken gebrand zijn te gebruiken. Idealiter worden die alleen gemalen op het moment van gebruik.” 

“Welk type bonen de beste zijn, is eerder een kwestie van persoonlijke smaak. Arabicabonen hebben meer complexiteit en zijn rijker, maar behouden minder cafeïne dan robustabonen. Maar dat heeft dus niets met kwaliteit te maken, wel met smaak. Verder speelt ook de maling, dosering en de manier waarop de koffie wordt aangedrukt in de portafilter een rol. Bij een nieuw toestel kan het wel wat tijd vragen om alles goed af te stellen totdat je een lekkere kop espresso bekomt. Het kan helpen om bij het instellen van je toestel exact het volume vers gemalen koffie apart op een weegschaal af te wegen. Weet ook dat een espresso traag moet doorlopen. De juiste balans vinden vraagt dus wat oefening en geduld.”

Getest: volautomaat en halfautomaat espressomachines

Het aanbod espressomachines is gigantisch. De Nederlandse consumentenbond vroeg aan 3.880 gebruikers over welk merk ze het meest tevreden zijn. Eigenaars van een Jura-espressomachine bleken het meest tevreden met hun apparaat, vooral omwille van de prestaties en het gebruiksgemak van de machine. Het enige minpuntje werd dat aangegeven is de prijs-kwaliteitverhouding: Jura is één van de duurste espressomachinemerken. Specifiek op vlak van prijs-kwaliteitverhouding scoort DeLonghi het best. 

De consumentenbond onderwierp ook zelf alle vol- en halfautomaat espressomachines aan een grondige test. De espressomachines die bovenaan eindigden zijn dezelfde als die waarover consumenten het meest tevreden zijn. Al zijn er ook enkele merken die volgens de test uitstekende prestaties neerzetten, maar minder gekend zijn bij de consument. Een beknopt overzicht van de resultaten:

HALFAUTOMAAT ESPRESSOMACHINES

1. DeLonghi Espressomachine La Specialista EC9335.M (799 euro, o.a. te koop bij Mediamarkt en Krëfel) - Beste uit de test

- Kwaliteit espresso: 8,8
- Koffiezetten: 8,4
- Gebruiksgemak: 8,8
- Energiegebruik: 6,2

“Deze DeLonghi La Specialiste kan automatisch bonen malen, doseren en in de filter aandrukken. Het resultaat is altijd eenzelfde lekkere kop koffie. Wel is het toestel vrij zwaar, lawaaierig tijdens het malen van de bonen en is de filter niet zo makkelijk schoon te maken.”

2. Sage Barista Express SES875 Stainless (658 euro, o.a. te koop bij Mediamarkt en coolblue.be)

- Kwaliteit espresso: 8,5
- Koffiezetten: 7,2
- Gebruiksgemak: 8,0
- Energiegebruik: 3,5

“Met dit toestel kan je de koffie zowel handmatig als automatisch in de filter doseren. Daarnaast is er ook een drukmeter op het apparaat die je helpt om de maalgraad van de bonen eventueel bij te stellen. Minpunt is wel dat dit toestel veel energie verbruikt en het heel wat onderdelen heeft om schoon te maken.”

3. Severin KA 5994 Espresa (122 euro, o.a. te koop bij Mediamarkt en bol.com) - Beste koop

- Kwaliteit espresso: 6,5
- Koffiezetten: 8,2
- Gebruiksgemak: 8,4
- Energiegebruik: 6,0

“Een compacte halfautomatische espressomachine met stoompijpje voor het opschuimen van melk. Het is een degelijk apparaat aan een aantrekkelijke prijs, met best wat verschillende instellingen zoals het aanpassen van de temperatuur en de hoeveelheid water. Nadeel is dat de espresso van een matige kwaliteit is.”

4. Sage Dual Boiler SES920BSS4EEU1 (1.099 euro, o.a. te koop bij coolblue.be) - Slechtst scorende

- Kwaliteit espresso: 4,4
- Koffiezetten: 7,1
- Gebruiksgemak: 6,6
- Energiegebruik: 1,8

“Best een prijzig toestel, terwijl de kwaliteit van de gezette espresso niet zo goed is, de moeilijke bediening en de lange wachttijd voor het opwarmen en koffiezetten. Pluspunten zijn de waterfilter heeft, de timer om koffie te zetten op gewenste tijdstippen en de robuustheid van het toestel.”

VOLAUTOMAAT ESPRESSOMACHINES

1. Jura D4 Piano Black (668 euro, o.a. te koop bij coolblue.be en bol.com) - Beste uit de test

- Kwaliteit espresso: 9,3
- Koffiezetten: 8,3
- Gebruiksgemak: 9,1
- Energiegebruik: 7,4

“Dit toestel biedt veel mogelijkheden om je perfecte espresso te zetten. De maalgraad aanpassen, de koffiehoeveelheid, waterhoeveelheid, temperatuur … het kan allemaal. Fijn is ook dat het een stil toestel is. Minpuntje is dat er geen melkopschuimer voorzien is. Alleen zwarte koffie is dus mogelijk.”

2. Melitta Barista Smart T F830-101 Silver Black (760,50 euro o.a. te koop bij Vanden Borre)

- Kwaliteit espresso: 9,8
- Koffiezetten: 8,3
- Gebruiksgemak: 8,4
- Energiegebruik: 4,8

“Handig bij dit volautomatisch espressotoestel is dat het externe melkreservoir er makkelijk afgenomen kan worden om te bewaren in de koelkast. In het menu staan bovendien een vijftiental recepten voor koffiedranken. Je kan het toestel ook op afstand bedienden via bluetooth, met een app op je smartphone. Minpunten zijn dat dit toestel relatief veel energie verbruikt en dat het enkele seconden duurt vooraleer het menu opent.”

3. Philips 2200 serie EP2220/10 (349,99 euro, o.a. te koop bij philips.be) - Beste koop

- Kwaliteit espresso: 8,5
- Koffiezetten: 8,1
- Gebruiksgemak: 9,2
- Energiegebruik: 4,2

“Dit een eenvoudige, volautomatische espressomachine met stoompijpje. Er zijn verschillende instellingen mogelijk en fijn is ook dat je je favoriet kunt opslaan. Het is bovendien een makkelijk schoon te maken apparaat. Minpunt is dan weer dat het relatief veel energie verbruikt.”

4. Siemens EQ.6 TE655319RW plus s500 (1.049,99 euro, o.a. te koop bij Mediamarkt) - Slechtst scorende

- Kwaliteit espresso: 5,4
- Koffiezetten: 7,5
- Gebruiksgemak: 7,9
- Energiegebruik: 6,2

“De kwaliteit van de gezette espresso is minder bij dit toestel. Een nadeel is ook dat het een groot apparaat is. Pluspunt is dan weer dat dit toestel in vergelijking met de meeste espressomachines minder energie verbruikt en dat het heel wat automatische onderhoudsprogramma’s heeft.”