Weeskinderen kunnen in de toekomst niet rekenen op meer kindergeld: ‘Een besparing bij een enorm kwetsbare groep’

Kristien Wellemans (41) verloor haar man Filip twee jaar geleden. Ze bleef zo alleen achter met drie kinderen: Joos (10), Kerlijne (7) en Karel (5). “In mijn concrete situatie betekent het dat ik 250 euro minder krijg dan in de vroegere regeling”, zegt Wellemans. Dat is het gevolg van de hervorming van het groeipakket. Kinderen die voor 2019 een van hun ouders of beide ouders verloren hadden kregen ongeveer 375 euro wezentoelage. Sindsdien is die weggevallen, en krijgen ze nog 250 euro per maand.

Bij weduwen of weduwnaars met een bescheiden inkomen komt daar nog 50 euro sociale toeslag bij. “Maar over een paar maanden valt de sociale toeslag weg, waardoor het verschil oploopt tot 430 euro per maand”, zegt Wellemans. “Ik heb wel het geluk dat wij een huis gekocht hadden, maar toch moet ik erop letten om niet te veel uit te geven.”

Wellemans, leerkracht Nederlands en Engels in het middelbaar onderwijs, heeft contact met heel wat andere weduwen. En daar hoort ze schrijnende verhalen. “Ik ken vrouwen die omwille van financiële redenen moeten kiezen wie van hun twee kinderen naar de psycholoog kan. Of nog, een weduwe die tevreden was toen de kinderen door corona niet op buitenlandse schooltrip konden. Zo moest ze aan haar kind niet uitleggen dat zij zich dat niet kon permitteren.”

Kwetsbaar

Midden vorig jaar was er een evaluatie van het Groeipakket. Daarop volgde een wijziging door de minister, waarop SERV en de Vlaamse Raad pleitten voor een grondige bijsturing van de wezentoeslag. Toch heeft minister Beke beslist om de klok niet terug te draaien. “De politiek heeft ervoor gekozen om de wezentoeslag te zien als een compensatie voor het verlies van de ouder, terwijl het voor de invoering van het Groeipakket ging om een compensatie voor het verlies van inkomen”, zegt woordvoerder Bart Croes. “Gelet op de tijdsgeest en de sterk gewijzigde context rond gezinnen en hun samenstelling lijkt dit een evidente optie. In tegenstelling tot vroeger blijft het kind de toeslag nu bovendien wel krijgen als de overlevende ouder een nieuw gezin vormt of hertrouwt.”

Maar uit onderzoek van Statistiek Vlaanderen blijkt dat slechts 18 procent van de weduwen of weduwnaars met kinderen samenwoont met een nieuwe partner. Een grote minderheid, dus. “Dat minister Beke dit niet fundamenteel bijstuurt, is erg wrang”, zegt Hendrik van Poele, persverantwoordelijke van het ABVV, dat het dossier al jaren opvolgt en het probleem aankaart. “Het is een situatie waarvoor niemand gekozen heeft. Naast de emotionele klap krijgen ze ook nog minder financiële steun.”

Ook bij de Gezinsbond pleiten ze voor een grondige hervorming. “Het gaat hier over een besparing van amper vijf miljoen euro, het totaalbudget van het Groeipakket bedraagt vier miljard euro”, zegt Yves Coemans, beleidsmedewerker bij de studiedienst van de Gezinsbond. “En het is een besparing bij een enorm kwetsbare groep. Wij hopen dan ook dat de minister toch nog van idee verandert.”

Wellemans sluit zich hierbij aan. “Mijn man werkte vroeger nota bene in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Ik heb het kabinet van Wouter Beke nog een mail gestuurd om de situatie uit te leggen, maar ik kreeg een nietszeggend antwoord van een kabinetsmedewerker. Ach, we zullen niet belangrijk genoeg zijn, zeker.”