Aluminiumfolie rond eten: goed idee of slecht voor de gezondheid?

Aluminiumfolie wordt in elk huishouden wel eens gebruikt, maar weet je ook wat het juist is? “Aluminium is een metaal”, klinkt het bij toxicoloog Jan Tytgat. “Aluminium vormt een goede beschermingslaag voor voeding tegen besmettingen met allerlei vuiligheid, zoals bacteriën en virussen. De folieversie bestaat uit minstens 99 procent aluminium en maximaal 1 procent aluminiumoxide. Wanneer het niet doorscheurt, kan er écht geen enkele bacterie door. Ook vocht of vloeistof kunnen niet doorsijpelen en je voeding wordt afgeschermd van het zonlicht.”

De handigheid van aluminiumfolie is dat je het gemakkelijk kan vervormen: je kan het eenvoudig en snel rond een stukje vlees of fruit wikkelen. De belangrijkste eigenschap van aluminiumfolie is dat het op bijna geen enkel voedingsmiddel gaat reageren. Alleen met zure dingen zoals citroen moet je oppassen. Zure bestanddelen en hun vocht kunnen aluminiumfolie aantasten. Wanneer dat gebeurt, lekt er dus ook aluminium mee in je voeding. We noemen dit dan migratie. Als je bijvoorbeeld in een visgerecht of in je thee wat citroen(sap) gebruikt van een in aluminiumfolie bewaarde citroen, kan het zijn dat je de stof mee opeet.”

Wat gebeurt er dan in je lichaam als je toch per ongeluk aluminium binnenkrijgt? “We nemen hoe dan ook voortdurend aluminium op via onze voeding, los van de eventuele restjes folie", stelt Tytgat gerust. “Aluminium komt als metaal voor in de aardkorst, en in die bodem kweken we onze groenten en fruit, van maïs tot aardappelen en aardbeien. We eten dus regelmatig meetbare aluminium op. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat een volwassen persoon 40 milligram aluminium per kilogram lichaamsgewicht per dag kan opnemen zonder al te grote risico’s. Concreet betekent het dat iemand van 60 kilogram zo'n 2,4 gram mag innemen.”

Van deze aluminiumresten worden we volgens de professor niet ziek, omdat ons lichaam weet hoe de stof te verwerken. “Niet alles wat we binnenkrijgen, wordt opgenomen via de maag of de darmen, en via de ontlasting verdwijnt een deel ervan automatisch uit ons lichaam. Aluminium is geen metaal zoals nikkel of chroom. Die zijn beide kankerverwekkend, aluminium is dat niet. Alleen bij een overdosis kan het schadelijk zijn voor het zenuwstelsel, de lever, nieren en spieren.”

Op zich kan je zeggen dat die hoeveelheid en de manier waarop ons lichaam het verwerkt nog meevalt, al betekent dat zeker niet dat het een goed idee is om elke dag aluminiumfolie te gebruiken. “Zowel voor je lichaam als voor het milieu zijn er betere alternatieven. Je kan bijvoorbeeld overwegen om de dagelijkse boterhammen of pistolets te verpakken in de broodzak die je toch hebt van het brood dat je kocht bij de bakker of in de supermarkt. Zo’n papieren zak kan je minstens één keer hergebruiken. En er is natuurlijk niets mis met de klassieke brooddoos die je steeds kan hergebruiken.”

Er is niets mis mee, tenminste als je de folie op de goede manier weggooit. “Aluminium is een metaal, waardoor je het eigenlijk zou moeten recycleren. Daarvoor moet je het eerst naar het containerpark brengen, waar het thuishoort bij de sectie oude metalen. Weinig mensen doen dit met de aluminiumfolie die ze gebruikten voor hun boterhammen of barbecue. De meesten proppen het gewoon bij elkaar en gooien die restjes in de vuilbak. Dat wordt dan verbrand, maar daar komt wel fijnstof bij vrij, wat schadelijk is voor het milieu. Over het recycleren van aluminiumfolie zijn er dus nog een pak vragen te stellen. Dat kan allemaal een stuk beter, maar wat je gezondheid betreft, kan je die aluminium voor eten zorgeloos bovenhalen.”

“In de oven kan je beter een porseleinen of glazen kom gebruiken om vis te bereiden in plaats van aluminiumfolie op de ovenplaat te leggen. Op de barbecue kan het daarentegen geen kwaad, de verhitting van de aluminiumfolie zorgt niet voor gekke reacties. Aardappelen ingepakt in de folie, of worstjes in aluminiumschaaltje zijn zelfs ‘veiliger’ dan ze zomaar op het open vuur leggen. Door de extreme verhitting of verbranding ontstaat anders roetvorming. In dat roet zitten kankerverwekkende stoffen, de zogenaamde PAK’s – polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Het zijn stoffen die je ook terugvindt in de schouw, bij mazout- en steenkoolverbranding. Zwartgeblakerd voedsel opeten is risicovoller dan een klein beetje aluminium.”

Wanneer je vlees warm is en al even voorgebakken is, kan je het ook even laten rusten in aluminiumfolie. “Het isolerend vermogen van zo’n dun laagje folie is perfect. Veel mensen bakken hun vlees aan en dekken het dan nog af met aluminiumfolie: dat werkt. Dat is trouwens optimaal gebruikmaken van de beste eigenschap van aluminium, namelijk die bacteriewerende functie. Zo kan het voedsel zeker niet bederven.” Aluminiumfolie kan dus niet al te veel kwaad voor je lichaam, maar wanneer kan zijn andere, meer herbruikbare alternatieven zeker aan te raden.

Hoelang kan je eieren bewaren? En doe je dat best in of uit de koelkast?

“De geur van look valt zelfs op in ontzettend lage hoeveelheid”: hoe krijgen we een stinkende lookadem dan weg met succes? (+)

“Wijn na bier is plezier, bier na wijn venijn”: speelt die volgorde van dranken echt een rol bij de kater de dag erna?