In haar nieuwste rapport gaat de gezaghebbende financiële instelling uit Washington nu uit van een groei met 2,9 procent van de wereldeconomie. Begin dit jaar was dat nog 4,1 procent. Daarmee neemt de economische curve stilaan de allures aan van een rollercoaster: na de grootste economische dip sinds de Tweede Wereldoorlog (-3,3 procent) in 2020 door de pandemie, toonde de economie in 2021 een beresterk herstel (+5,7 procent), maar nu dreigt een ferme terugslag.

Risico op ‘stagflatie’

Voor de eurozone gaat de Wereldbank uit van een economische groei dit jaar met 2,5 procent, in plaats van de eerder verwachte 4,2 procent. Voor de Verenigde Staten, de grootste economie ter wereld, verwacht ze ook een groei van 2,5 procent. China zou nog steeds een groei kennen van 4,3 procent . De regio van het Midden-Oosten en Noord-Afrika zou dan weer profiteren van de hoge olieprijzen en een hoger dan verwachte economische groei (5,3 procent) kennen.

Volgens David Malpass, topman van de Wereldbank, is het risico op een langdurige situatie van hoge inflatie en lage economische groei – de gevreesde ‘stagflatie’ – heel reëel: “De beperkte groei blijft waarschijnlijk het hele decennium duren door lage investeringen in grote delen van de wereld”. En er is een groot risico dat de inflatie langer hoog zal blijven, zeker in de economisch zwakkere landen.

Als verklaring verwijst de instelling naar de oorlog in Oekraïne en naar de coronapandemie, die bijvoorbeeld in China de logistieke ketens zwaar verstoort. De inflatie zou volgend jaar weliswaar wat vertragen, maar waarschijnlijk wel nog boven de doelstelling van 2 procent in de eurozone blijven. En dat kan leiden tot een sterke mondiale recessie, waarschuwt de Wereldbank. “En zelfs wanneer een wereldwijde recessie vermeden wordt, kan stagflatie jarenlang pijn veroorzaken, al zal voor veel landen een recessie sowieso moeilijk te vermijden zijn.”

Back to the 70’s?

Het is voor het eerst sinds de jaren 70 dat de wereldeconomie voor een dergelijke uitdaging staat. Toen zorgde de oliecrisis – de oudere lezers zullen zich ongetwijfeld nog de fameuze ‘autoloze zondagen’ herinneren – voor een lage groei en hoge prijzen. De Wereldbank raamt dat de groeivertraging tussen 2021 en 2024 zelfs nog sterker zal zijn dan tussen 1976 en 1979: “De economie zal naar verwachting de snelste vertraging kennen na een herstel in meer dan tachtig jaar”, klinkt het in Washington.

De Wereldbank ziet overigens opvallende gelijkenissen tussen de huidige toestand van de wereldeconomie en die van de jaren 1970. Zo is er een aanhoudende verstoring van de aanbodzijde, die een zware impact heeft op de inflatie. Daarnaast komen we ook uit een lange periode van monetaire versoepeling, waarbij nu de druk toeneemt om dat beleid te verstrakken om de inflatie te bekampen. Dat kan dan weer een negatief effect hebben op de economische groei. Er zijn echter ook belangrijke verschillen, zoals de waarde van de dollar: die was in de jaren ‘70 zeer zwak, nu niet. Ook zijn de prijsstijgingen voor basisproducten vandaag minder uitgesproken en hebben de financiële instellingen “over het algemeen een solide balans”, aldus de Wereldbank.