Europese Commissie verwacht beduidend lagere economische groei in 2023

Begin dit jaar hoopte de Commissie nog op een sterke economische heropleving na twee coronajaren, maar de Russische invasie in Oekraïne heeft roet in het eten gegooid. In mei moest de Commissie haar voorspellingen al neerwaarts bijstellen en dat doet ze nu opnieuw. Door het herstel van vorig jaar en een sterk eerste kwartaal vallen de cijfers voor dit jaar nog mee, maar volgend jaar zou de economie beduidend minder groeien dan eerder aangenomen.

"De ongeprovoceerde Russische invasie van Oekraïne blijft schokgolven door de wereldeconomie sturen. De acties van Moskou verstoren de bevoorrading van energie en graan, stuwen de prijzen op en verzwakken het vertrouwen", verklaarde Eurocommissaris voor Economische Zaken Paolo Gentiloni. "Het momentum van de heropening van onze economieën gaat de groei dit jaar ondersteunen, maar voor 2023 moeten we onze prognoses naar beneden herzien.”

Zo verwachtte de Commissie dit voorjaar nog dat het bruto binnenlands product (bbp) van de eurozone dit jaar met 2,7 en volgend jaar met 2,3 procent zou toenemen. Voor dit jaar wordt de prognose lichtjes bijgesteld tot 2,6 procent, maar in 2023 zou de economie van de eurolanden slechts met 1,4 procent meer groeien. 

De veronderstellingen baden bovendien in onzekerheid. Wat als Rusland bijvoorbeeld de gaskraan helemaal dichtdraait? “Dat zou de Europese economie in de tweede helft van dit jaar in recessie dompelen en de economische activiteit volgend jaar verder drukken. In het licht van de recente gebeurtenissen is dit risico meer dan een hypothetisch scenario. Er komt mogelijk een storm aan, maar zover zijn we op dit moment nog niet”, zei Gentiloni. 

Gentiloni onderstreepte nogmaals dat de economische moeilijkheden eerst en vooral het gevolg zijn van de Russische invasie in Oekraïne, en niet van de economische sancties die de Europese Unie en haar bondgenoten als reactie hebben ingevoerd. Die missen hun effect niet, aldus de Italiaanse Eurocommissaris. De Russische economie zou dit jaar met 8 procent krimpen. Het neemt niet weg dat de economische gevolgen ook in Europa voelbaar zijn. “Dat is onze manier om Oekraïne te steunen.”

Voor de Belgische economie voorspelde de Commissie dit voorjaar nog een groei van 2,0 procent voor dit jaar en 1,8 procent voor 2023. Nu verwacht ze dat de Belgische economie dit jaar met 2,3 procent nog iets beter zal doen. De heropleving van 2021 werkte nog even door en de cijfers van het eerste kwartaal van dit jaar waren ook beter dan verwacht, maar de groei is aan het tanen en volgend jaar zou het Belgische bbp maar met 1,3 procent meer toenemen. 

Dat komt overeen met de groeiprognose voor Duitsland, de grootste economie in de eurozone. De Franse economie zou volgend jaar met 1,4 procent groeien, de Nederlandse met 1,0 procent. Ierland en Malta zouden in 2023 de sterkste groeicijfers van de eurozone kunnen voorleggen. Italië zou met 0,9 procent de zwakste prestatie leveren. Bovendien verkeert de Italiaanse politiek opnieuw in zwaar weer: het voortbestaan van de regering van premier Mario Draghi hangt aan een zijden draadje nu de Vijfsterrenbeweging haar steun dreigt in te trekken. Gentiloni, zelf een voormalig regeringsleider, ziet het niet graag gebeuren. “In tijden van oorlog, hoge inflatie en energierisico’s is stabiliteit een troef op zich. Dit is een moment om bij elkaar te blijven.” 

De inflatie bereikt intussen nieuwe recordhoogtes door de forse stijging van de energie- en voedselprijzen. Waar de Commissie in mei nog voorspelde dat de prijzen in de eurozone dit jaar met 6,1 procent zouden stijgen, gaat ze nu uit van een nieuwe recordhoogte van 7,6 procent. In het derde kwartaal van dit jaar zouden de inflatie een piek van 8,4 procent bereiken, om dan toch  geleidelijk af te zwakken. Volgend jaar zou de inflatie nog 4,0 procent bedragen, nog steeds het dubbele van wat de Europese Centrale Bank beoogt. 

In België zou de inflatie op jaarbasis dit jaar liefst 9,4 procent bedragen (7,4 procent was de prognose in mei). In Nederland zouden de prijzen evenveel stijgen, in Duitsland (7,9 procent) en Frankrijk (5,9 procent) zou de inflatie minder sterk zijn. De grootste klappen zijn echter voor de Baltische staten, met prijsstijgingen van 15 procent of meer op jaarbasis. Volgend jaar zou de inflatie in België dan we opnieuw zakken tot 2,9 procent (1,8 procent was de voorspelling in mei), wat lager is dan in de buurlanden (4,8 pct in Duitsland, 4,1 procent in Frankrijk en 3,3 procent in Nederland). 

Ook volgend jaar blijven de Europese regels over begrotingstekorten en staatsschuld nog even in de koelkast, maar dat neemt niet weg dat de Commissie budgettaire voorzichtigheid predikt nu het financieren van de overheidsschuld meer geld gaat kosten. “Gezien de hoge inflatie en de scherpere financieringsvoorwaarden is het belangrijk om het juiste evenwicht te vinden tussen een voorzichtiger begrotingsbeleid en de bescherming van de meest kwetsbaren”, besloot vicevoorzitter Valdis Dombrovskis.

LEES OOK:

Euro daalt voor het eerst in 20 jaar onder de dollar

Beleggersbarometer: hoe kijken beleggers naar de toekomst van de Belgische economie?