Blijft kerncentrale stand-by? Regering wil ontmanteling Doel 3 uitstellen

De energiecrisis stuurt het levenseinde van de Belgische kerncentrales nog maar eens in de war. Eerder besliste de federale regering om twee kerncentrales, Doel 4 en Tihange 3, langer open te houden. Doel 3 en Tihange 2 zouden wel sluiten op de voorziene datum. Dat betekent dat eind deze maand de eerste kerncentrale stopt met produceren, Tihange 2 volgt in februari volgend jaar.

Ook dat is nu verre van zeker. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (cd&v) heeft de nucleaire waakhond FANC gevraagd of de werken voor de ontmanteling van Doel 3 veilig uitgesteld kunnen worden. Uitbater Engie zegt al geruime tijd dat dat onmogelijk is. Maar binnen de federale regering is er twijfel over de oprechtheid van Engie. Daarom wordt nu het oordeel van een onafhankelijke instantie ingeroepen.

Ook de liberalen lieten zich de voorbije weken erg kritisch uit over het sluiten van de kerncentrale. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez noemde dat onverantwoord op een moment dat Europa met een ongeziene energiecrisis wordt geconfronteerd en mensen gevraagd wordt energie te besparen.

Open Vld wil eveneens de sluiting voorkomen. Indien nodig willen de liberalen daarvoor nog een wetswijziging erdoor jagen. “Op dit moment Doel 3 en Tihange 2 ontmantelen is tegen het algemeen belang van ons land. De wereld is veranderd sinds we in de regering-Michel (met N-VA, cd&v en MR, SKE) voor het sluiten van de reactoren stemden. De oorlog van Rusland tegen Europa laat zien dat we alle opties moeten openhouden om een duurzame energiemix te ontwikkelen, eventueel met kerncentrales”, klinkt het bij voorzitter Egbert Lachaert.

De timing is op zijn minst erg laattijdig te noemen. De energiecrisis woedt al even, en de regering weet al lang wanneer de centrale sluit. Volgens de afgesproken kalender sluit Doel 3 op 1 oktober. De stroomproductie eindigt eigenlijk al op 23 september - op dat moment is de nucleaire brandstof op. Kort daarna starten de voorbereidingen voor de ontmanteling van de centrale. De eigenlijke ontmanteling kan pas over een aantal jaar beginnen, want daarvoor moet Engie eerst nog een vergunning krijgen.

Maar ook de voorbereiding van de ontmanteling is de facto onomkeerbaar, zo vreest de federale regering. Met de vraag aan het FANC of de werken veilig uitstelbaar zijn wil ze al haar opties open houden, mocht het nodig blijken om de kerncentrale toch opnieuw op te starten. Al is ook dat geen sinecure: dat proces kan jaren duren, volgens Engie zelfs vijf jaar. Zelfs als de voorbereiding van de ontmanteling tegengehouden kan worden, ligt Doel 3 deze winter stil. Ook volgende winter zal de centrale wellicht niet gebruikt kunnen worden om eventuele stroomtekorten op te vangen.

“Een eventueel uitstel zal de facturen van de gezinnen de komende maanden op geen enkele manier verlagen”, zegt Groen-voorzitter Jeremie Vaneeckhout. Zijn partij is binnen de regering de grote pleitbezorger van de kernuitstap. “We zullen het antwoord van het FANC uiteraard ernstig bekijken. Maar dit heeft veel weg van paniekvoetbal. Dit zal snel moeten gaan, dat is niet de ideale manier van werken.”