Hoe blijf je trouw aan jezelf? Levenscoach Martha deelt 4 stappen: “Welke leugens vertel je aan jezelf ?”

De helft van de Belgen is niet tevreden met het loon dat ze verdienen, vooral vrouwen, zo bleek uit onderzoek dat Tempo-Team eerder dit jaar deed. En vorig jaar bleek dat vier op de tien Belgen niet tevreden zijn met hun werk-privébalans. En toch blijven we maar doorgaan.

Ook met die ene vriendschap waar je alleen maar energie in stopt. Of de relatie die meer downs dan ups kent. Niet goed, volgens de Amerikaanse sociologe Martha Beck. Van haar verscheen net de Nederlandse vertaling ‘Integer leven: Hoe blijf je trouw aan jezelf?’. Daarin legt ze uit dat de sleutel tot geluk in integriteit ligt. Daarmee bedoelt ze: één zijn met je emoties, doelen, wensen en intenties.

Het gaat dus om niet proberen te functioneren op manieren die diep vanbinnen niet goed voelen. Niet iemand anders proberen te zijn dan je eigenlijk écht bent. Zodra er een tweedeling zit in wie je wil zijn en wie je eigenlijk bent, leef je niet meer integer. Het gevolg? Een enorm energielek in je systeem. Want het kost veel energie om wie je eigenlijk bent te onderdrukken, en te doen alsof je iemand bent die je niet bent. Het ­gevolg? Vermoeidheid. Ziekte. Niet gelukkig zijn. Of gewoon dat knagende gevoel: is dit het wel? En dat raakte een snaar.

Terugspoelen naar 2019. Op papier was ik ongelofelijk gelukkig. Twee gezonde dochters die het goed deden op school en op de crèche. Een fijn huwelijk. Een carrière waarin ik eindelijk de erkenning kreeg waar ik zo lang zo hard voor gewerkt had. Een loonsverhoging, en een promotie naar een functie met mijn eigen team. En toen was ik alleen nog maar met vakantieplanningen van anderen bezig. Voelde ik me schuldig als ik even rust nam op mijn werk, want ze betaalden me meer dan vroeger. ’s Avonds racete ik naar huis om mijn dochters hopelijk nog een kus te geven voor ze in bed gingen.

Ik vond het niet leuk, maar als ik maar net een beetje harder werkte, dan zouden ze wel zien dat ik het verdiende, toch? Of als ik in het weekend dan maar alle tijd met mijn kinderen doorbracht, dan zouden ze later iets minder over mij klagen bij hun therapeut. Toch? Dat ik graag reis, lees, dans, dat was ik vergeten. Dat ik vaak maar tweehonderd stappen op een dag zette: dat was pech. Dat ik in de winter geen daglicht zag: binnenkort weer zomer. En dat ik soms naar huis reed en dacht: “Hm, als ik nou een klein ongeluk zou krijgen. Niets ernstigs, maar toch genoeg om me even thuis te houden.” Ook dat negeerde ik.

Fastforwarden naar 2022. Een burn-out later. De kinderen doen het nog altijd goed, ik zie het nu met eigen ogen. Ik reis, lees, dans en geniet elke dag van daglicht en buitenlucht. Niet meer afvragen of ik wel gelukkig ben, maar het weten. Waarom? Omdat ik het verschil ken tussen de verwachtingen van mezelf en die van anderen. Omdat ik leef volgens mijn eigen waarden en volgens wat ík belangrijk vind. Zonder de loonsverhoging, met een job die ik leuk vind. En alleen nog maar met mijn eigen vakantieplanning.

Deze oefening komt uit het boek Integer leven en heeft tot doel je te helpen herkennen wanneer je iets vanuit je kernwaarden doet, en wanneer je iets doet omdat je dat van jezelf verwacht:

Levenscoach en auteur Martha Beck volgt in haar boek het verhaal ‘De goddelijke komedie’ van de Italiaanse dichter Dante Alighieri. Dat is een middeleeuws meesterwerk: geschreven aan het begin van de 14de eeuw en nog altijd heel relevant. Het verhaal gaat over de innerlijke reis van een man (Dante zelf) op zoek naar geluk. Die reis start met Dante die verdwaald is in een duister woud. Hij reist via de hel en een louteringsberg richting de hemel: één grote metafoor voor het zoeken naar … een gelukkig leven.

Stadium 1: Donker woud van vergissingen

Zoals in Dantes ‘De goddelijke komedie’ start onze eigen reis volgens Martha Beck in een donker woud van vergissingen. Ze omschrijft het als een plek waar we ons verloren voelen, en onzeker. Waarin we ons de vraag stellen “Waar ben ik mee bezig?” en dingen denken als “Dit kan toch niet de bedoeling zijn?”. Hier zit je misschien wel omdat je ging studeren omdat het moest. Ging trouwen omdat het van je verwacht werd. Omdat je carrière maakt omdat het moet. Omdat je elke dag de kinderen versgebakken koekjes meegeeft omdat dat moet.

Bij de een blijft dat bij een onbestemd gevoel. Bij de ander uit zich dat in lichamelijke klachten zoals een verhoogde hartslag, hoge bloeddruk of continue stress. Hoe dat komt volgens Martha Beck? Omdat we onszelf voor de gek houden. Maar volgens haar moeten we hier dankbaar voor zijn. Pardon? Ze schrijft het echt: we moeten dankbaar zijn voor verwarring, wanhoop en knagende gevoelens. “Die gevoelens vertellen ons dat ons inwendige besturingssysteem nog altijd perfect werkt.” Het doel is duidelijk: erkennen dat je verloren bent, en snel uit het woud der vergissingen proberen te raken. Op naar het inferno.

Stadium 2: Inferno

Het stadium dat ‘inferno’ wordt genoemd, is misschien wel het moeilijkste. Want als je eenmaal merkt dat wat je doet niet werkt voor jou, kan je het nog moeilijker volhouden. Volgens Martha Beck ontdek je in dit stadium dat lijden altijd het gevoel is van de innerlijke tweedeling tussen wat je gelooft dat waar is, en wat voor jou diep vanbinnen eigenlijk écht waar is.

Wat zij vooral ziet in haar coachingpraktijk? Het grotere besef dat iedereen verlangt naar vrede, vrijheid, liefde, comfort en het gevoel ergens bij te horen. Het is de bedoeling om in dit stadium te ontdekken welke leugens je aan jezelf vertelt. Voorbeelden hiervan zijn “Ik ben niet goed ­genoeg”, “Ik verdien dit niet” of “Ik kan het toch niet”. Tegelijk kan je in dit stadium ontdekken wat er dan wel echt waar is voor jou, en welke kernwaarden jij er in het diepste vanbinnen opna houdt.

Stadium 3: Louteringsberg

In het derde stadium moet je proberen uit te zoeken hoe je je gedrag afstemt op de innerlijke waarden die je nu hebt gevonden. En ook dat is lastig, gezien je je waarschijnlijk anders gedraagt dan vroeger, en ingaat tegen de tot dan toe geldende normen van je cultuur, je gezin, je omgeving of jezelf. Beck roept op om te stoppen met liegen. Stoppen met het volhouden van dingen die voor jou pertinent onwaar zijn. Die veranderingen zijn chaotisch en soms moeilijk. Maar wel nodig om het ­volgende stadium te bereiken: het ­paradijs.

Stadium 4: Paradijs

En dan? Bij Dante bereikt ook de hoofdpersoon het paradijs. Op dat moment roept de schrijver op om vooral te stoppen met lezen. Dit paradijs staat voor leven met integriteit. Als je eenmaal helemaal volgens je eigen waarheid en waarden leeft, zal je je rustiger voelen. Je kan pas echt geluk ervaren als je heel bent. Dus stop nu maar met lezen. Het is goed zo.

Meer info?

‘Integer Leven: Hoe blijf je trouw aan jezelf?’ van Martha Beck, Kosmos Uitgevers, 22,50 euro.

Hoe krijg je als pessimist een positieve mindset? Tips van 3 experten: “Met deze oefening kneed je geluk” (+)

Zo train je jezelf in het gelukkig zijn: “Jezelf een geluksboost bezorgen is een agendakwestie”