Het klinkt bizar, maar het klopt: in steenbolken, een vissoort die voor onze kust voorkomt, zijn (minieme) hoeveelheden aangetroffen van de explosieve springstof TNT. Dat antwoordt Vlaams minister van Innovatie Jo Brouns (CD&V) op een vraag van Vlaams Parlementslid Frieda Verougstraete-Deschacht (Vlaams Belang).

Hoe kan dat, en vooral: is het gevaarlijk? Het onderzoek werd uitgevoerd door verschillende Europese onderzoeksinstellingen, waar onder meer de UGent en het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) aan meewerkten, en draaide rond het oorlogsschip de John Mahn. Dat schip werd tijdens de Tweede Wereldoorlog als patrouilleschip gebruikt door de Duitsers. Het zonk in 1942 voor de kust van Oostende, nadat het gebombardeerd was door de Britse luchtmacht.

Dat wrak blijkt tachtig jaar na datum dus nog steeds explosieve stoffen te bevatten én af te geven aan de omgeving. Het onderzoek wijst uit dat steenbolken en mosselen die gevaarlijke stoffen opnemen.

Risico

“Er is geen risico voor de menselijke gezondheid”, zegt toxicoloog Edmund Maser van de Duitse universiteit van Kiel, die het onderzoek leidde.

Het gaat om minder dan vijf nanogram per gram vis, en ook in de mosselen lag de concentratie laag. Pas meer dan 300 nanogram is gevaarlijk voor onze gezondheid.

Schadelijke stoffen

Geen probleem dus? Volgens de onderzoekers toont het wel aan dat er verdere studies nodig zijn, want er liggen duizenden van die wrakken in de Noordzee. Die wrakken raken ook steeds verder beschadigd, wat het risico vergroot dat er in de toekomst meer schadelijke stoffen zullen ontsnappen.

“De studie toont alleszins aan dat we dit verder moeten onderzoeken en opvolgen”, zegt Brouns.