Oorlogswinter in Oekraïne: hoelang houden de burgers de moed erin nu Rusland hen steeds meer in de kou zet?

In de geschiedenis heeft het Russische leger al vaak een bondgenoot gehad aan Koning Winter. In de oorlog tegen Oekraïne zet Rusland opnieuw de koude in als wapen. Om de Oekraïense bevolking letterlijk in de kou te zetten, heeft het Russische leger Oekraïense energie-infrastructuur gebombardeerd. 

Afgelopen nacht en ochtend was het weer op verschillende plaatsen raak. Volgens de woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht zijn zeker 76 raketten afgevuurd op verschillende Oekraïense steden.

“Alleen al op de hoofdstad Kiev zijn vanochtend 40 raketten afgevuurd”, zegt Jan Balliauw in het Radio 1-programma "Nieuwe feiten". “Daarvan zouden er 37 zijn neergehaald. Dat is een hoog percentage voor luchtafweer.” 

Volgens schattingen is zo’n 50 procent van de elektriciteitsinfrastructuur in Oekraïne beschadigd. “Daardoor hangt die infrastructuur aaneen met voorlopige herstellingen en wordt die almaar kwetsbaarder voor nieuwe aanvallen. Met minder raketten kan nu meer schade aangericht worden”, zegt Jan Balliauw.

Dat ondervond de Oekraïense bevolking vanochtend aan den lijve: na de nieuwe aanvallen heeft Oekraïne beslist om uit voorzorg de volledige stroomvoorziening tijdelijk plat te leggen. Sindsdien wordt de stroom weer stap per stap aangeschakeld. Energienetbeheerder Ukrenergo heeft een tijd lang de noodtoestand afgekondigd omdat na de aanvallen van vandaag de helft van de bevolking niet van stroom kon worden voorzien. 

In Oekraïne wordt aan alle burgers het advies gegeven om zich voor te bereiden op langdurige stroomuitval. Stroomuitval betekent meestal dat er geen verwarming is omdat onder ander de pompen van de centrale stadsverwarming niet kunnen draaien. 

Met de winter voor de deur wordt dat een stevig wapen voor het Russische leger. Gelukkig zijn de temperaturen niet extreem koud - de temperatuur in Kiev zit nu rond het vriespunt. “Maar de komende dagen worden lagere temperaturen verwacht (zie grafiek hieronder)." "Dus het ziet er niet zo goed uit”, vreest Jan Balliauw.

Bedoeling van dit alles is de vastberadenheid van de Oekraïners te ondermijnen, zegt Balliauw. Maar dat lukt vooralsnog niet: in november nog bleek uit een peiling dat meer dan 85 procent van de Oekraïners de oorlog wil voortzetten tot het Russische leger verdreven is. “Dus bijna alle Oekraïners willen dat de oorlog wordt voortgezet en dat percentage stijgt nog sinds het begin van de aanvallen van Rusland.”

Maar hoelang nog? Rusland heeft nog altijd veel wapens achter de hand om de Oekraïense energie-infrastructuur te blijven aanvallen. Bovendien wordt gevreesd dat het Russische leger zich momenteel aan het voorbereiden is op een nieuw grondoffensief. Rusland heeft namelijk veel mannen onder de wapens geroepen, die nu volop getraind worden.

De vrees voor een nieuw grondoffensief heeft de Oekraïense opperbevelhebber Zaloezjni uitgesproken in een interview dat het tijdschrift The Economist gisteren publiceerde. “Hij sprak over februari of maart, in het slechtste geval al in januari”, aldus Jan Balliauw.

Hoe gemotiveerd zal de Oekraïense bevolking en krijgsmacht dan nog zijn? “Als je familieleden doodvriezen, kan je moeilijk aan frontsoldaten vragen om met volle overgave een offensief te beginnen.” 

Bovendien moet de winter nog beginnen: nu is het nog zo’n 0 graden in Kiev, maar januari is de koudste maand van het jaar in Oekraïne (zie grafiek hieronder). “Dus we zullen zien hoe het evolueert”, besluit Jan Balliauw. “Maar op dit moment kun je niet zeggen dat het moreel van de Oekraïense bevolking door de kou ondermijnd wordt. Integendeel: de vastberadenheid neemt nog toe.”