Ooit was zij de rijkste vrouw van Afrika met 3,5 miljard euro. Vandaag sluit het net zich rond Isabel Dos Santos
Het hooggerechtshof in Angola heeft beslag laten leggen op de eigendommen van Isabel dos Santos. Uit het journalistieke onderzoek Luanda Leaks bleek eerder dat deze presidentsdochter op grote schaal geld wegsluisde uit staatsbedrijven.
Het net rond Isabel dos Santos lijkt zich te sluiten, alleen lijkt ze zich daar zelf weinig zorgen om te maken. Nadat Interpol een maand geleden een internationaal arrestatiebevel uitvaardigde, beval het hooggerechtshof van Angola woensdag alle tegoeden te bevriezen van de vrouw die ooit gold als de rijkste van Afrika. Maar afgaande op haar Instagram-account geniet zij nog voluit van het goede leven.
Dos Santos is de 49-jarige dochter van de in juli dit jaar overleden José Eduardo dos Santos, die tot 2017 bijna veertig jaar lang president was van Angola. Het presidentschap van deze oud-vrijheidsstrijder was al getekend door corruptie en nepotisme, en zijn dochter Isabel dos Santos bleek drie jaar terug de spil binnen de Luanda Leaks, een project van Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ). Dit onderzoeksproject legde een spoor van corruptie, vriendjespolitiek en verdachte geldstromen bloot rondom de familie Dos Santos.
Tientallen miljoenen weggesluisd
De in Londen opgeleide Dos Santos presenteerde zich altijd als succesvol ondernemer, maar bleek zich in werkelijkheid dankzij haar positie als presidentsdochter al jaren fors te verrijken via talloze schimmige holdings en belastingconstructies. Haar eerste bedrijf startte ze naar eigen zeggen op haar 24ste, daarna werkte ze zich gestaag op tot een toppositie binnen staatsoliebedrijf Sonangol. Daar werd ze in 2017, toen haar vader eindelijk werd opgevolgd door president João Lourenço, vrijwel direct ontslagen. Alsnog wist ze op de dag van haar ontslag 34 miljoen van het bedrijf weg te sluizen richting de Verenigde Arabische Emiraten, zo bleek uit de Luanda Leaks.
Ze prijkt al jarenlang op het wensenlijstje van de Angolese autoriteiten. Toch is ze tot op heden op vrije voeten, ondanks de red notice die Interpol in november op verzoek van Luanda naar buiten bracht.
Daar lijken de autoriteiten in de Verenigde Arabische Emiraten weinig gehoor aan te geven. Daar geniet Dos Santos behoorlijk van het goede leven, afgaande op haar vrolijke Instagrampagina waarop ze vooral rondom het Wereldkampioenschap voetbal behoorlijk actief was. Voor televisieschermen in strandtenten, juichend voor Brazilië, Portugal of Marokko, alsof er geen vuiltje aan de lucht is.
Isabel dos Santos gold ooit met een vermogen van 2 tot mogelijk 3,5 miljard dollar (aldus Forbes) als de rijkste vrouw van Afrika. Inmiddels is ze door datzelfde Forbes uit de lijst geschrapt vanwege de vele beslagleggingen op haar vermogen. Zo oordeelde de rechter in Angola in 2019 al dat ze ruim 1,1 miljard dollar had onttrokken aan de Angolese staatskas, waarop er beslag werd gelegd op haar bezittingen.
Nu wordt er dus weer voor een miljard aan tegoeden bevroren, waaronder haar deelnemingen in Embalvidro, een verpakkingsproducent uit Angola; het Kaapverdische telecombedrijf Unitel T+ evenals het in Sao Tomé en Principe gevestigde telecombedrijf Unitel STP, zo meldt het Portugese persbureau Lusa. Daarnaast heeft het hooggerechtshof bevolen beslag te leggen op al haar banktegoeden.
Onduidelijk is of de acties haar persoonlijk zullen raken: in 2020 bleek al dat een deel van haar fortuin was weggesluisd naar de Emiraten en andere belastingparadijzen. In een recent interview met CNN Portugal ontkende ze bovendien ook maar iets verkeerds te hebben gedaan en in de eerste instantie niet eens op de hoogte te zijn geweest van het arrestatiebevel.
Zelf zegt ze het slachtoffer te zijn van een politieke heksenjacht de huidig president João Lourenço zou haar zien als bedreiging voor het presidentschap. Dos Santos zei altijd beschikbaar te zijn voor de autoriteiten, die, zegt ze, gewoon haar woonadres hebben. “Ik ben geen vluchteling, ik verstop me niet.”