Belgische haatprediker Denis zou in Benin een ‘eco-moslimdorp’ stichten. Maar kans is groot dat er iets anders aan de hand is

Vrijdag heeft het gerecht in Benin, West-Afrika, de onmiddellijke uitwijzing bevolen van Jean-Louis Denis. De 49-jarige Belg werd vorige week dinsdag tegengehouden bij een snelheidscontrole in het verkeer, toen bleek dat hij in 2016 in ons land is veroordeeld als haatprediker en bekendstaat voor het ronselen van jongeren voor de jihad.

Die eerdere feiten vormen volgens Radio France International de reden waarom Benin hem het land uit zet. Dit weekend kwam Denis terug aan in België.

‘Nog radicaler dan voor mijn opsluiting’

Denis is destijds veroordeeld tot tien jaar cel, maar in beroep is die straf gehalveerd. Zijn advocaat kon de rechtbank ervan overtuigen dat hij niet de leider was van een terroristische cel. Na vijf jaar op de zwaarbewaakte Deradex-afdeling voor geradicaliseerden kwam Denis vrij. Zonder voorwaarden, want hij was einde straf. Toen hij eind 2018 buitenkwam, verklaarde hij zich “nog radicaler dan voor zijn opsluiting”.

Hij schreef zich in in Londerzeel, ook al maakten een aantal bewoners duidelijk dat ze hem liever niet zagen komen. Denis wou vervolgens in Vilvoorde Nederlands leren in avondschool, maar dat weigerde burgemeester Hans Bonte (Vooruit). Op Twitter noemde Denis hem daarop een ‘taghut’ of afgod. Molenbeeks burgemeester Catherine Moureaux (PS) verbood Denis de toegang tot het grondgebied van de gemeente.

En dan, amper een jaar na zijn vrijlating, bleek Denis alweer hervallen in oude gewoontes: geld en goederen inzamelen voor de armen, zoals destijds met het fameuze ‘Le Resto Du Tawhid’, en ondertussen zijn radicale versie van de islam verspreiden.

“Ik ben nu eenmaal op aarde gezet om te prediken”, zei de bekende bekeerling daarover aan De Morgen. Hij beweerde toen geen video’s meer te maken om niet langer in het vizier van het gerecht te komen, maar dat liet hij vrij snel weer los.

Eco-moslimdorp

Op sociale media begon hij video’s te delen waarin hij jongeren op straat in Brussel uitnodigt om deel te nemen aan een quiz over de islam. De winnaar ging naar huis met islamistische, radicale lectuur. Om die boeken te betalen deed hij beroep op schenkingen via zijn website.

In september lanceerde Denis een volledig nieuw concept. Met Hijra Permaculture Autonome, afgekort HPA, richt hij zich op iedereen “die zich gevangen voelt in de klauwen van de westerse wereld en slaaf is geworden van de ongelovigen”. Zo stond het in september in de aankondiging op de site.

De hijra is in theorie een term voor migratie naar islamitische landen, maar die ook werd gebruikt om het afreizen naar Syrië te benoemen. De hijra wast voorafgaande zonden weg. Permacultuur is dan weer een landbouwtechniek waarbij je verschillende gewassen door elkaar zaait, zonder pesticiden, wat uitputting van de grond moet voorkomen. Het is gekend binnen een subcultuur van mensen die zelfvoorzienend willen leven, vandaar het woord autonoom.

“Mijn project is het volgende: vertrekken voor de hijra en een eco-moslimdorp stichten”, zo schrijft Denis op zijn site. Met dat doel zamelde hij geld in. Hij heeft een publieke telegramgroep 200 sympathisanten, die hij op de hoogte houdt, maar ook een private groep met 9 leden. De inzamelteller staat nu op 10.240 euro en dus ging Denis op prospectie in Benin.

“De grond is er goedkoop, mensen spreken Frans en het land is dan wel christelijk, maar men is tolerant”, zo legt hij uit in een video. “En bovendien heb ik hier contacten die ik kan vertrouwen.”

Niet toevallig Benin?

Welke contacten dat zijn, is onduidelijk. Hij stuurde vorige week verschillende filmpjes vanuit Benin, onder meer van een bezoek aan een stuk grond dat te koop stond, in de buurt van Parakou, in het centrum van het land. Pieter Van Ostaeyen, onderzoeker aan de KU Leuven, is er niet gerust in.

“Die liefdadigheid is exact wat hij vroeger ook deed, toen hij soep uitdeelde om jongeren te rekruteren”, zegt Van Ostaeyen. “Zijn video’s ademen de sfeer van de eerste video’s van IS, waarin ze enkel nog hun liefdadigheid lieten zien.”

Bovendien zijn er de afgelopen maanden steeds meer berichten over jihadistische rebellengroepen die vanuit de Sahel nu ook Benin binnentrekken. De ligging aan de zee maakt van Benin een strategische plek. Tussen juli en december vorig jaar waren er 25 gewelddadige incidenten met moslimextremisten. Het geweld concentreert zich in het noorden van het land, en komt binnen via Burkina Faso, Niger en Nigeria.

Er zijn de jihadisten van JNIM, een Al-Qaida-gelieerde groep, en die van ISWAP, afkorting voor de West-Afrikaanse Provincie van Islamitische Staat. Kan Denis nergens meer komen zonder zich verdacht te maken, of is het gewoon echt verdacht?

“Dat Denis zich dan net daar wou vestigen, lijkt me allesbehalve toevallig", zegt Van Ostaeyen.

Jean-Louis Denis wil deze keer niet praten met De Morgen, zijn advocaat evenmin. In een video die hij zondagavond verspreidde, legt hij de schuld voor het incident in Benin bij de Belgische autoriteiten, die volgens hem informatie hebben doorgespeeld.