plusartikels
Hebben we zand genoeg?
© Fred Debrock
De experts van de Vlaamse overheid hebben het berekend: als we het scenario ‘zeewaarts’ uit de Kustvisie overal toepassen en het strand overal 100 meter verbreden naar het water toe, dan is er 140 tot 160 miljoen kubieke meter extra nodig de komende eeuw. Kiezen we voor het scenario ‘ter plaatse’, dan is er 80 miljoen kubieke meter bijkomend zand nodig.
Dat is gespreid over honderd jaar en rekening houdend met een zeespiegelstijging tot drie meter. Het komt boven op het huidige verbruik voor de zandopspuitingen – de strandsuppleties – van zowat 80 miljoen kuub.
Volgens de huidige toegekende concessies voor zandwinning op de Noordzee is er 195 miljoen kuub voorhanden. Dat is voldoende voor de optie ‘ter plaatse’ maar te weinig voor ‘zeewaarts’. Een uitweg ziet Edward Van Keer, projectleider van de Kustvisie, in twee bronnen. ‘Extra concessies en toenemend gebruik van zand uit baggerwerkzaamheden in de havens. En mochten die voorraden uitgeput raken, dan kan er nog altijd zand uit het buitenland aangevoerd worden.’
Dat vindt de natuurbeweging geen duurzame oplossing. ‘Zandbanken in zee zijn eindig’, zegt Sarah Vanden Eede van het WWF. ‘Zij herstellen zich niet vanzelf.’
Ze zijn bovendien Europees beschermde habitat. ‘Er gebeurt nog altijd zandwinning in beschermd gebied op zee’, vult haar collega Sarah Tilkin van Natuurpunt aan. ‘Dat zou uitgefaseerd moeten worden in plaats van nog extra concessies toe te kennen.’
Peter Van Besien van het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust werpt tegen dat zandwinningen door de bevoegde (federale) instantie pas na uitgebreid onderzoek goedgekeurd worden. ‘Er wordt maar een bepaald niveau van de zandbanken afgegraven, niet alles’.
Suppleties zijn duur en werden door critici als ‘dweilen met de kraan open’ omschreven. Wat wordt aangevoerd, spoelt immers weer weg. ‘Toch niet’, zegt Van Besien. ‘70 tot 80 procent van het aangevoerde zand keert terug. Wat verloren gaat, bevindt zich vaak niet verder dan de vooroever – het deel van het strand dat altijd onder water ligt – en kan vandaar terugkomen.’ (ty)
