Blauwe zwaailichten betekenen dat je snel plaats moet maken voor hulpdiensten. Maar waarom zijn ze bij ons blauw en niet rood, zoals in de VS bijvoorbeeld? Het verrassende antwoord: dat komt door de nazi’s.
Erik KouwenhovenBron:AD
Het feit dat we blauwe waarschuwingslichten hebben op politie-, reddings- en brandweervoertuigen is een uitvinding van de nazi’s, zo meldt de Zwitserse krant Blick. De achterliggende gedachte is dat blauw zich beter verspreidt in de atmosfeer en daarom van dichtbij goed te zien is. Hét grote voordeel was echter dat de kleur moeilijker te zien is vanuit aanvallende vliegtuigen.
Daarom schakelde Duitsland al in 1933 over van rode naar blauwe waarschuwingslichten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog volgden andere landen deze verduisteringstheorie. Na de oorlog bleef de kleur blauw gehandhaafd en in de jaren vijftig raakte ze ingeburgerd in heel Europa als kleur voor noodwaarschuwingslichten.
Moderne blauwlichtbalken hebben soms lichtmodules die naar boven flitsen - helikopters moeten tegenwoordig namelijk ook gemakkelijk locaties kunnen vinden, ondanks dat blauwe licht.
Rood is (geen) uitzondering
Rood is de natuurlijke gevaarkleur en werd daarom eerst op treinen en later op auto’s gebruikt als achterlicht en later als waarschuwingslicht. Het is juist daardoor dat blauw opvalt tussen de zee van rode lichten in het dagelijkse verkeer. Bovendien komt de kleur in de natuur nauwelijks voor en valt daarom meteen op. Het dringt ook beter door mist heen en heeft lichte voordelen bij felle zon, zo blijkt uit studies.
Weggebruiker ervaren een spoedrit als urgenter, naarmate het blauwe licht sneller knippert.
In een aantal landen, zoals de VS, heeft rood toch de voorkeur, ondanks verschillende onderzoeken die blauw aanbevelen. Op lokale uitzonderingen na is rood daar nog steeds de meest gebruikte kleur voor zwaailichten. Omgekeerd wordt rood in Europa soms gebruikt als tweede kleur, bijvoorbeeld in Hongarije.
Waarom knippert het blauwe licht?
Zwaailichten ontstonden pas in de jaren 40. Dat werd gedaan om beter de aandacht te trekken in het toenemende verkeer. Vanaf de jaren tachtig verschenen flits- en dubbelflitslichten. Het grote voordeel is dat daarvoor geen bewegende delen nodig zijn.
Tegenwoordig wordt LED-technologie gebruikt die zó fel is dat ze een nachtmodus hebben om te voorkomen dat mensen verblind worden. Volgens deskundigen ervaren weggebruikers de spoedrit bovendien onbewust als urgenter, naarmate het blauwe licht sneller knippert.
