Kritiek op staatssecretaris De Moor: dader aanslag verbleef illegaal in ons land en werd geschrapt uit rijksregister
Vanuit verschillende hoeken komt er kritiek op staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) na de terroristische aanslag in Brussel. Onder meer burgemeester van Schaarbeek Bernard Clerfayt (DéFI) zegt dat er fouten gemaakt zijn in het dossier en vraag het ontslag van De Moor. "De dader werd geschrapt uit het rijksregister, maar zijn aanwezigheid in Schaarbeek was bekend bij de Dienst Vreemdelingenzaken. Dat is nooit gemeld aan de gemeente of de lokale politie."
Abdessalem Lassoued, de 45-jarige Tunesiër die twee Zweedse voetbalsupporters doodschoot, kreeg in 2021 het bevel om het land te verlaten. In realiteit was hij hier in de illegaliteit beland. "Deze man was inderdaad in onwettig verblijf", erkent staatssecretaris Nicole de Moor (CD&V).
De man was door de gemeente ambtshalve geschrapt uit het rijksregister
Volgens de staatssecretaris heeft de Dienst Vreemdelingenzaken alles gedaan wat hij nog kon om de man het land uit te krijgen. "De man is echter nooit geïntercepteerd door de politie en overgedragen aan de Dienst Vreemdelingenzaken", zegt De Moor.
En er was nog een tweede bemoeilijkende factor. "Er was ook geen officieel adres. De man was door de gemeente ambtshalve geschrapt uit het rijksregister. Op dat moment kon de Dienst Vreemdelingenzaken geen verdere stappen ondernemen om de terugkeer te organiseren." Een formele verklaring dus voor het feit dat Vreemdelingenzaken niet heeft gedaan wat het had moeten doen.
Ik vraag het ontslag van mevrouw De Moor
Burgemeester Bernard Clerfayt (DéFI) van Schaarbeek voelt zich in zijn wiek geschoten: "De aanwezigheid van de terrorist in Schaarbeek was bekend bij de Dienst Vreemdelingenzaken, maar is nooit gemeld aan de gemeente of de lokale politie." Volgens Clerfayt heeft Lassoued zelf een adres in Schaarbeek opgegeven aan de Dienst Vreemdelingen en is dat nooit gecontroleerd. Daarop heeft de DVZ hem zelf op dat adres ingeschreven, zonder de gemeente te verwittigen. Idem voor wat betreft het uitschrijven uit het rijksregister.
"Er zijn dus fouten gebeurd bij het inschrijven van asielzoekers, bij het doorsturen van informatie aan de lokale autoriteiten en bij het opvolgen van gevaarlijke personen door de Dienst Vreemdelingenzaken", aldus Clerfayt. "Ik vraag het ontslag van mevrouw De Moor (en smaad aan Sammy Mahdi, die destijds de verantwoordelijke staatssecretaris was)."
Vlaams Belang zit op dezelfde lijn als Clerfayt. "Als de staatssecretaris nog een greintje verantwoordelijkheidszin heeft, dient ze vandaag nog haar ontslag in", zeggen partijvoorzitter Tom Van Grieken en Kamerfractieleider Barbara Pas vanmiddag in een persmededeling.
"Als vandaag nog eens blijkt dat iemand die het land moet verlaten, verder ongemoeid wordt gelaten, dan is dat een ernstig probleem", vindt ook Kamerfractieleider Peter De Roover (N-VA).
In werkelijkheid wordt iemand die illegaal in het land verblijft door de Dienst Vreemdelingenzaken ingeschreven in een zogenoemd wachtregister.
Als hij niet erkend wordt, wordt hij uit dat register geschrapt, eens alle formaliteiten zijn afgehandeld. Dat kán gebeuren door de DVZ, maar ook door de gemeente, als die ten minste op de hoogte is dat de betrokkene er wóónt.
Vanavond heeft staatssecretaris De Moor op een persconferentie toegegeven dat de Tunesische dader automatisch is uitgeschreven, zoals de wet bepaalt. Haar eerdere uitspraak dat Schaarbeek hem had uitgeschreven, klopt dus niet. De Moor gaat wel contact opnemen met de Schaarbeekse burgemeester Clerfayt om te komen tot een betere uitwisseling van informatie.
De wet aanklampend terugkeerbeleid ligt nu voor in het parlement
Nicole de Moor beklemtoont dat ze zelf initiatieven heeft genomen om het uitwijzingsbeleid aan te scherpen. "Daarom hebben we het terugkeerbeleid hervormd met een aanklampende opvolging. We willen iedereen die een negatieve beslissing krijgt echt aanklampend opvolgen om te vermijden dat ze van de radar verdwijnen door hen gewoon met een papiertje de straat op te sturen waarop staat dat ze het grondgebied moeten verlaten."
Voor een goed begrip: dat is de toestand zoals die vandaag bestaat. Maar De Moor wil dat veranderen. "We hebben daar de wetgeving aangepast: de wet aanklampend terugkeerbeleid die nu in het parlement voorligt."
BEKIJK - Nicole de Moor geeft verklaringen
Wie uitwijzen zegt, zegt ook dat de uitgewezen persoon terugkeert naar zijn land van herkomst, in dit geval Tunesië. Maar ook daar stelt zich een probleem. "Daarnaast is het wel een realiteit dat je om een terugkeer te organiseren ook samenwerking nodig hebt met de landen van herkomst. Laat dat nu net heel moeilijk verlopen met Tunesië."
Dat moet volgens de staatssecretaris anders. "Herkomstlanden moeten accepteren om hun eigen onderdanen terug te nemen", vindt ze. "Als ze dat niet doen, kunnen we dat niet zomaar tolereren." Volgens De Moor moet ons land met die landen dan maar eens praten over handelsinvesteringen, ontwikkelingssamenwerking of visumbeleid.