Elisabeth aan tafel op het galadiner van Christian.
Mischa Schoemaker / Belga

Royals op zondag - Schitterend, maar bron van kopzorgen: de verhalen achter de tiara's van het Deense gala 

Het galadiner van de 18-jarige Deense prins Christian is nog eens een gelegenheid geweest voor royals om hun tiara's van onder het stof te halen of uit de kluis van moederlief. Die diademen, bezet met de fijnste edelstenen, zijn vaak historische erfstukken en durven zelfs vriendschappen en voorkeuren bloot te leggen. Wie droeg wat, en hoe draag je een tiara eigenlijk? 

Juwelen- en modeliefhebbers keken hun ogen vast uit op het verjaardagsfeest van Christian waar royals vanuit heel Europa paleis Christiansborg in Kopenhagen binnen dwarrelden. Naast de ridderordes - de kleurrijke lintjes - die velen om hun schouder droegen, was het vooral een plechtstatige parade aan tiara's of diademen. 

Van links naar rechts: prinses Estelle (Zweden), prinses Ingrid (Noorwegen), prins Christian (Denemarken), prinses Amalia (Nederland) en prinses Elisabeth (België).
Keld Navntoft / De danske kongehus

De Wolfers-tiara

Kroonprinses Elisabeth (21) combineerde haar mouwloze Natan-jurk met het Wolfers-erfstuk. De tiara behoorde oorspronkelijk toe aan koningin Fabiola - de tante van koning Filip - en belandde bij koningin Mathilde.

Het was een geschenk van de Antwerpse diamantsector toen koningin Fabiola trouwde met koning Boudewijn in december 1960. De Belgische juwelier Wolfers, zowat een instituut in adellijke kringen, kreeg de opdracht en verwerkte een 200-tal diamanten in de (letterlijk schitterende) diadeem die ook als halsketting kan gedragen worden.  

Boudewijn en Fabiola twee maanden na hun huwelijk op een gala in Brussel. Fabiola draagt de Wolfers-tiara.
Bridgeman Images

Na Fabiola's dood was het gissen waar haar juwelencollectie naartoe was gegaan. Een deel ging naar een Hulpfonds dat juwelen ter beschikking kan stellen aan de leden van de monarchie, een ander deel gaf de koningin blijkbaar bij leven aan haar naasten (al dan niet in bruikleen).

In 2015 droeg Mathilde plots de Wolfers-tiara voor het eerst publiekelijk, op een diner in Warschau (Polen). Dan weet je wel dat het snor zat tussen Fabiola en Mathilde. Achter juwelen schuilen emotionele banden.

Mathilde op bezoek in Polen (oktober 2015) met de Wolfers-tiara en de Lauwerkrans-tiara als halsketting. De Lauwerkrans was haar huwelijkscadeau.

Of soms komen "koninklijke" juwelen gewoon op de particuliere markt terecht, in privébezit en gaan ze verloren. In maart werd nog 630.000 euro betaald bij veilinghuis Sotheby's voor - volgens experts - een collier van Fabiola.

Zij had het bewuste halssnoer van haar moeder Doña Blanca de Aragón y Carrillo de Albornoz gekregen. Vermoedelijk was de anonieme verkoper iemand van Spaanse afkomst, iemand van Fabiola's tientallen neven en nichten.

Nieuw samengestelde saffieren tiara

Waar de Nederlandse prinses Amalia (19) haar tiaradebuut vorig jaar in Noorwegen maakte met het huwelijksdiadeem van haar moeder, koningin Máxima, koos ze deze keer voor een combinatie aan erfstukken. Dat spotte koninklijke modekenner Josine Droogendijk.

Uit de kluis van de Oranjes werd een saffieren collier (1879) van koningin Emma gehaald en verweven met enkele ornamenten van een set van Emma's dochter, koningin Wilhelmina.  

Koninklijke diademen kan je makkelijk vergelijken met legoblokjes, ze zijn om te toveren tot colliers, armbanden, haarspelden en broches.

Prinses Amalia brengt in Kopenhagen een toost uit op haar jarige collega Christian.
Dutch Press Photo/Cover Images

Van alle jonge prinsessen heeft Amalia voorlopig de meest uitgesproken passie voor tiara's. Als kind snuffelde ze al vrolijk rond in de collectie van haar moeder en ging ze aan de haal met Máxima's sieraden.

"Laat me een tiara zien en ik weet waar ze vandaan komt. Alle tiara's van Europa kan ik herkennen", vertelde ze aan Claudia de Breij toen zij de prinses mocht volgen voor haar boek. Haar tiaradebuut op het galafeest van de Noorse Ingrid Alexandra vond ze alvast "ontzettend gaaf". Het hoeft dan niet te verwonderen dat Amalia voor Kopenhagen er eentje liet samenstellen. 

Alle tiara's van Europa kan ik herkennen
prinses Amalia in het boek "Amalia"
Koningin Juliana droeg het collier (met pendant of hanger) van Emma in 1974 bij een diner met de president van Ivoorkust.

De Pearl Circle Tiara

De Noorse vrouwelijke royals beschikken over maar liefst 17 tiara's, schrijft royaltywatcher en historicus Trond Norén Isaken in zijn boek "Ingrid Alexandras arv". Toch zocht prinses Ingrid Alexandra het niet te ver en pakte uit met de tiara die ze kreeg voor haar 18e verjaardag: de Pearl Circle Tiara. 

De 19-jarige Ingrid Alexandra liep rond met haar verjaardagscadeau.
Dutch Press Photo/Cover Images

Het erfstuk met parels komt van betovergrootmoeder prinses Ingeborg en was ooit een geschenk van haar echtgenoot, prins Carl van Zweden en Noorwegen. Op de wereldtentoonstelling van Parijs in 1900 kon Carl niet aan de diadeem weerstaan en kocht hem. Ingeborg had al tiara's, maar zijn oog viel op dit exemplaar dat lichter was.

De diadeem werd gedragen door zes vrouwen en werd uiteindelijk geërfd door de Noorse prinses Ragnhild, zus van koning Harald en kleindochter van Ingeborg. Zij stierf in 2012 in Brazilië waar ze woonde, maar had de wens dat het sieraad naar de vrouwelijke troonopvolger zou gaan. Haar drie kinderen bezorgden het pronkstuk met emotionele en historische waarde aan Ingrid Alexandra.

BEKIJK - Rechts prinses Ragnhild met de tiara die ze aan Ingrid Alexandra beloofde:

Goh, het gebruiksgemak

Over het gebruiksgemak van een tiara valt te discussiëren. Het is - misschien kort door de bocht - een edelmetalen kroon die niet bepaald flexibel is. Of lijden in pure schoonheid. Zo zag en droeg wijlen prinses Diana graag de Lover's Knot, nochtans bekend als "het hoofdpijn- en stijve nek-exemplaar" vanwege zijn gewicht en omvang. 

Catherine "Kate" Middleton draagt voortaan de Lover's Knot.
2018 Getty Images

De kilo's torsen is één ding, een ander heikel punt is het evenwicht. Het sieraad blijft namelijk best als gegoten zitten, in elke omstandigheid. Het bevestigen en in balans houden van het pronkstuk is een minutieuze uitdaging voor elke kapper. De tiara bepaalt het kapsel. Punt. Vandaar de haast tot de verbeelding sprekende sprookjescreaties. 

Het diadeem kan in het kapsel worden vastgezet met:

  • subtiele haarspelden
  • flink wat föhn-, krul- en/of lakwerk 
  •  extra haarstukken (voor meer grip bij dunne haardossen)
  •  of een lint dat onder het haar wordt verborgen en aan de achterzijde wordt vastgeknoopt 

Om het dragen iets comfortabeler te maken, wordt de onderste rand van de tiara met een fluweel bandje omwonden. Anders drukt het edelmetaal (de basisvorm is een halve cirkel gemaakt uit platina, goud of zilver) op de schedel of erger: snijdt in de hoofdhuid. 

En ook haarspelden zijn riskant, dat weet koningin Mathilde maar al te goed. De toenmalige prinses en bruid droeg de art-decodiadeem van koningin Astrid op haar huwelijk met... verbeten glimlach. De spelden om van de tiara, lange sluier en het kort opgestoken kapsel één vloeiend geheel te maken, prikten tot bloedens toe. 

De huwelijksdag was een beproeving voor de jonge Mathilde.

Ondanks alle voorzorgen, kan het toch altijd mis gaan. Dat ondervond Stéphanie van Luxemburg op haar kerkelijk huwelijk met erfgroothertog Guillaume. Na de ceremonie stapte ze buiten en viel het diadeem naar achteren. Niet erg: tegen de balkonscène met haar kersverse echtgenoot stond het kleinood netjes terug op zijn plaats. 

2012 Getty Images

Meest gelezen