Help je het klimaat werkelijk "geen sikkepit" door vegetariër te zijn, zoals politicus en ex-vegetariër Jos D'Haese zegt?
Politicus Jos D’Haese is gestopt met vegetariër te zijn. Volgens het Vlaams Parlementslid van de uiterst linkse PVDA heeft zijn “individueel engagement geen sikkepit veranderd”. “Als we de klimaatverandering willen tegengaan, dan zullen we dat collectief moeten doen”, stelt D'Haese. Maar volgens klimaatexpert Pieter Boussemaere heeft het individuele gedrag van vegetariërs wel degelijk zin.
Jos D’Haese, bekend van zijn cassante uitspraken in het Vlaams Parlement én op Tiktok, liet zich het afgelopen weekend opmerken door een uitspraak in De Zondag. In een interview met de zondagskrant zei D’Haese dat hij na bijna twintig jaar gestopt is met vegetariër te zijn. Van zijn 12e tot zijn 30e at D’Haese geen vlees, maar vorig jaar is hij ermee gestopt, zei D'Haese eerder dit jaar ook al in Humo.
“Ik wou op de familiebarbecue niet meer die lastigaard zijn die altijd veggieburgers vraagt. Ik ben vegetariër geworden omdat ik het klimaat wou redden. Maar op de duur vraag je je af of je jezelf niet voor de zot houdt. Ik moet vandaag vaststellen dat mijn individueel engagement geen sikkepit veranderd heeft.”
“Begrijp me niet verkeerd,” voegde D’Haese eraan toe, “ik blijf bewondering hebben voor mensen die hun individueel gedrag aanpassen voor een mondiaal probleem”. “Maar als we de klimaatverandering willen tegengaan, dan zullen we dat collectief moeten doen.”
Vooral rund- en lamsvlees kwalijk
Klimaatexpert Pieter Boussemaere is het hiermee niet helemaal eens. Boussemaere doceert klimaatvakken aan hogeschool VIVES en schreef ook een aantal boeken over het klimaat, onder andere “10 klimaatacties die werken”. Eén van die acties is “vermijd rund- en lamsvlees”.
In onze dagelijkse nieuwspodcast “Het kwartier” legt Boussemaere uit waarom je volgens hem beter geen rund- en lamsvlees eet. “Als je kip en zelfs varkensvlees eet, dan blijft de impact op het klimaat nog relatief beperkt. Vooral het vlees van herkauwers vormt een probleem voor het klimaat. Dan moeten we denken aan koeien, schapen en geiten.”
BELUISTER - Het gesprek klimaatexpert met Pieter Boussemaere in onze dagelijkse podcast "Het kwartier":
Waarom stopt Somers? Wachten op zelfrijdende auto's. En maakt één vegetariër het verschil?
Hoe komt dat? “Herkauwers hebben meerdere magen, waardoor bacteriën op een bepaald moment in een zuurstofarme omgeving komen. Daardoor gaan die methaan produceren tijdens het verteringsproces in de magen van herkauwers”, legt Boussemaere uit, zonder zich verder te verliezen in het chemische proces.
En waarom is dat nu zo slecht voor het klimaat? “Methaan is een heel krachtig broeikasgas, veel krachtiger dan CO2. Door vlees van herkauwers te eten, krijg je bijgevolg een grote impact op het klimaat. Veel groter dan wanneer je vlees van kippen of varkens eet.”
Maar heeft het zin?
Maar terug naar de hamvraag: heeft het voor het klimaat zin om als individu geen vlees te eten? Om op die vraag te antwoorden neemt Boussemaere er even de grote getallen bij.
“De productie van vlees is goed voor zo’n 15 procent van alle uitstoot wereldwijd. Als je naar Vlaanderen kijkt, zie je dat de gemiddelde Vlaming door vegetariër te worden zo’n 5 procent van je klimaatafdruk kan verminderen. Ga je nog wat verder en ga je veganistisch eten, dan kan je die afdruk met 6 à 9 procent verminderen. Dat klinkt misschien bescheiden, maar het is best veel.”
Als we de verdere opwarming van de aarde willen tegengaan, zullen we met zijn allen wat (methaan)gas moeten terugnemen, luidt de conclusie van Boussemaere. En dan vooral met onze consumptie van herkauwersvlees. "Als we de klimaatdoelstellingen tegen het jaar 2050 wereldwijd willen halen, zal onze consumptie van herkauwersvlees in de westerse wereld met zo’n 35 procent moeten dalen.”
We zullen er nooit geraken als niet iedereen de juiste keuzes begint te maken op termijn
Om die daling te krijgen, moeten er volgens Boussemaere een aantal dingen structureel veranderen, zoals ook D’Haese opperde. “Maar daarnaast moeten individuele personen de juiste keuzes maken.”
Boussemaere denkt dat dit laatste kan lukken, omdat de alternatieven voor vlees de laatste jaren steeds interessanter worden. “Als mensen alternatieven hebben voor vlees, zullen ze sneller geneigd om meer van die alternatieven te eten en minder vlees.”
Maar, zo besluit Boussemaere, “we zullen er nooit geraken als niet iedereen de juiste keuzes begint te maken op termijn”. “Het is aan de overheden om de bakens uit te zetten waardoor mensen die juiste keuzes maken. Maar finaal moeten we die wel als individu maken.”
En met dat voorlaatste - dat overheden de grote lijnen moeten uitzetten - daar is D'Haese het mee eens, zo blijkt uit zijn reactie op X, het voormalige Twitter: