Wankel bestand gaat nieuwe fase in na gijzelaarsdeal

Overeengekomen is dat Hamas tijdens de vierdaagse wapenstilstand, die maandag afloopt, 50 gegijzelden laat gaan tegen 150 Palestijnen die in Israëlische gevangenissen vastzitten. Zondagavond konden veertien gegijzelden terug naar Israël, dertien Israëliers en een Rus. Een 84-jarige vrouw moest direct naar het ziekenhuis. Onder de vrijgelatenen waren veel kinderen. Later in de avond zouden nog drie Thai volgen.

Het was de derde avond op rij dat er Israëlische gijzelaars werden geruild tegen Palestijnse gevangenen op de Westelijke Jordaanoever. In de loop van de avond zouden er 39 Palestijnen worden vrijgelaten. Maandag is de voorlopig laatste dag van deze deal.

Hamas ontvoerde op 7 oktober zo’n 240 mensen. Bij die terroristische aanval op Israëlische dorpen werden 1.200 mensen vermoord. De oorlog die daarna uitbrak heeft volgens Hamas alleen al in de Gazastrook 14.800 Palestijnen het leven gekost.

Langere wapenstilstand

Volgens Qatar zou Israël bereid zijn de gevechtspauze met een of twee dagen te verlengen. De VS mengden zich zondag in gesprekken met Egypte over een langere wapenstilstand. De Amerikaanse president Joe Biden zou later op zondag bellen met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu.

Netanyahu bezocht zondag voor het eerst sinds het begin van de oorlog de troepen in Gaza. Hij zei dat het offensief doorgaat tot deze drie doelen zijn behaald: de totale vernietiging van Hamas, vrijlating van alle gijzelaars en de garantie dat Gaza nooit meer een bedreiging voor Israël vormt.

Door de luwte in de gevechten kwam er dit weekend meer hulp binnen in Gaza, via de grens met Egypte. Vrijdag kwam het grootste hulpkonvooi sinds het begin van de oorlog Gaza binnen: 200 vrachtwagens met voedsel, water, brandstof, brancards en medicijnen. Zondag volgden nog eens 120 vrachtwagens. Het leeuwendeel daarvan gaat het zuiden van de Gazastrook, waar honderdduizenden Palestijnen naartoe zijn gevlucht om aan het geweld in het noorden te ontkomen.

Volgens de Verenigde Naties kwamen er echter ook voor het eerst in een maand een zestigtal vrachtwagens in Noord-Gaza aan. Hamas was daarover zaterdag ontevreden, en beweerde dat Israël meer had toegezegd. De ruil van gevangenen en gegijzelden dreigde daardoor vast te lopen, maar bemiddelaar Qatar wist de zaak vlot te trekken.

Toch gevechten

Ondanks de gevechtspauze werd dit weekeinde her en der gevochten. De gewapende tak van Hamas liet zondag weten dat in de Gazastrook vier commandanten zijn gedood, onder wie Ahmed al-Ghandour, de militaire leider van de Hamasbrigade in het noorden van Gaza.

Op de Westelijke Jordaanoever zijn zaterdag acht Palestijnen omgekomen. Vijf van hen werden gedood bij Israëlische aanvallen op Jenin, een noordelijke stad die bekend staat als Hamas-bolwerk. Volgens ooggetuigen is het leger met tanks de stad binnengereden en omsingelen militairen twee ziekenhuizen, meldt het Franse persbureau AFP. Ook zou met een drone een vluchtelingenkamp zijn aangevallen. Het Israëlische leger zegt dat het gaat om een ‘antiterroristische activiteit’ waarbij in het vluchtelingenkamp een verdachte zou zijn gearresteerd wegens betrokkenheid bij een aanslag die in augustus twee Israëliers het leven heeft gekost.

Tanker gekaapt

Ook buiten de Israëlische grenzen speelde het conflict op. In het zuiden van Libanon kwam een konvooi van de VN-vredesmissie UNIFIL onder Israëlisch vuur te liggen. Daarbij vielen geen gewonden, aldus de VN in Libanon. De luchthaven van de Syrische hoofdstad Damascus werd zondag doelwit van Israëlische bombardementen, meldt het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR).

In de Golf van Aden hebben gewapende onbekenden zondag een olietanker gekaapt die deels eigendom is van een Israëlisch bedrijf. Zaterdag werd een vrachtschip van een Israëlische zakenman aangevallen door een drone van Iraanse makelij in de Indische Oceaan. Eerder deze maand werd een schip in de Rode Zee gekaapt door Jemenitische Houthi-rebellen, die Hamas steunen.