‘Het wordt steeds gangbaarder en risicovoller’: VUB wil alcohol- en drugsgebruik aan banden leggen

Hoe zorg je ervoor dat studenten verantwoord omgaan met alcohol en drugs? De vraag dringt zich steeds vaker op aan Vlaamse universiteiten en hogescholen. Volgens de recentste studentenbevraging van het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en Drugs (VAD) drinkt een op de vier studenten meer dan tien glazen alcohol per week. Gemiddeld drinkt die groep zelfs 29 glazen per week. Een op de vier heeft het afgelopen jaar cannabis gebruikt.

“Het gebruik van drugs lijkt meer gangbaar, en het gebeurt ook steeds risicovoller en openlijker”, aldus de VUB. Toch vinden studenten met verslavingsproblemen nog niet altijd de weg naar de universiteit of externe ondersteuners. Daarom komt de instelling met een nieuw alcohol- en drugbeleid.

“Met preventieve acties willen we studenten informeren over de effecten en risico’s van middelengebruik”, zegt vicerector Onderwijs en Studentenzaken Nadine Engels. “Niet alleen om te voorkomen dat ze het zelf gebruiken, maar ook met de bedoeling dat ze risicogedrag bij hun medestudenten kunnen opmerken, hen erop kunnen aanspreken en kunnen zorgen voor elkaar.”

Concreet wil de VUB eerstelijnsmedewerkers, zoals vertrouwenspersonen en kotcoaches, trainen om signalen van problematisch alcohol- en druggebruik te herkennen. Maar ook de campusbewaking zal het verschil tussen een psychose en agressie of de symptomen van spiken moeten leren. Een sensibiliseringscampagne moet studenten de weg naar studentenpsychologen en andere bestaande begeleidingsdiensten van de universiteit tonen.

Ook wil de VUB feestjes op haar eigen campus zo veilig mogelijk laten plaatsvinden, onder meer door steevast voldoende non-alcoholische alternatieven aan te bieden. Studentenverenigingen en andere feestorganisatoren kunnen een - voorlopig niet-verplichte - cursus volgen rond verantwoord schenken en hoe ze met conflicten moeten omgaan.

Tot slot zal de unief in een campagne nog eens duidelijk de regels rond alcohol en drugs op de campus uiteenzetten. Wie betrapt wordt op dealen, wordt onmiddellijk gemeld bij de politie en krijgt ook een tuchtprocedure van de universiteit aan zijn been.

Goede voorbeeld

Alcohol blijft wel toegelaten op de campus. Volgens Joris Van Damme, stafmedewerker bij VAD, is een totaalverbod niet nodig. “Dat hangt erg af van de context”, zegt Van Damme. “Als er tijdens evenementen bijvoorbeeld voldoende interessante alternatieven aangeboden worden, en mensen leren hoe ze verantwoordelijk met alcohol moeten omgaan en zorg dragen voor mensen die dronken zijn, hoeft alcohol niet verboden te worden.”

Wel is Van Damme blij dat de universiteit op een structureel beleid inzet. “Eenmalige interventies, zoals een keer een affiche ophangen, hebben geen duurzaam effect. Door nu doordachte maatregelen te nemen kun je het hoofd koel houden als er eens iets misloopt. Als onderwijsinstelling leid je nu eenmaal de artsen, leerkrachten en politici van de toekomst op. Dat maakt het extra belangrijk om als universiteit of hogeschool het goede voorbeeld te geven.”