Welk bedrag krijgen we van thuis uit mee voor de aankoop van een woning? En is een hypotheeklening afsluiten zonder eigen middelen nog mogelijk?
LiviosDe tijd dat je probleemloos van je ouders een financieel duwtje in de rug kreeg om een hypothecaire lening te kunnen afsluiten, is voorbij. Dat blijkt uit een recent Woononderzoek van bouwsite Livios bij meer dan 3.800 Vlamingen. Maar wat als je niet gesponsord wordt en weinig of geen spaarcenten hebt? Kan je dan nog een hypotheeklening afsluiten?
30 procent eigen inbreng
Wie aanklopt bij een bank om een woonkrediet af te sluiten, krijgt gegarandeerd de vraag hoeveel eigen inbreng hij/zij heeft. Heb je een goed gevuld spaarvarken, is de kans op een betere rente en hoger leenbedrag groter dan voor wie geen centen heeft. Banken vragen gemakkelijk 30 procent van het leenbedrag aan eigen inbreng.
Ze kunnen in principe ook leningen toestaan zonder eigen inbreng, maar daar staan ze niet voor te springen. Wat moet je dan doen als je jouw droomwoning gespot hebt, maar geen spaarcenten hebt, en je niet bij je (groot)ouders kan aankloppen voor een financieel duwtje in de rug?
Kopen op lijfrente wint aan populariteit. “Koper betaalt de aankoopprijs van een woning niet in één keer”, maar wat moet je zeker weten voor je deze optie kiest?
2 op 3 wordt niet gesponsord
Dat blijkt voor vele kopers/bouwers meer en meer de realiteit. De tijd dat (groot)ouders sponsoren is voorbij. Uit het recent Woononderzoek* kwam naar boven dat slechts 1 op 3 van de respondenten (36%) hulp van thuis kreeg. 5,4 procent leende geld van de ouders, 5,6 procent kreeg een bouwgrond en 25 procent ontving een startkapitaal.
“De betaalbaarheid van wonen staat duidelijk onder druk”, aldus Niko Demeester van Embuild. “Dit is een echte eyeopener. 2 op de 3 moet dus zijn eigen boontjes doppen en zelf de nodige financiële middelen bijeen scharrelen. Het hebben van eigen middelen is dus eerder uitzondering dan regel, en dat is verrassend.
Hoeveel geld kregen respondenten van familie of vrienden?
- Minder dan 10.000 euro: 12,24 procent.
- Tussen 10.000 en 20.000 euro: 12,17 procent.
- Tussen 20.000 en 30.000 euro: 12,94 procent.
- Tussen 30.000 en 50.000 euro: 10,07 procent.
- Meer dan 50.000 euro: 20 procent.
- Deel ik liever niet: 32,59 procent.
Besluit: 20 procent van wie hulp ontving, kreeg meer dan 50.000 euro. Bij 20- tot 40-jarigen ligt dat aantal ietsje hoger (25,75%). In Limburg ligt het gekregen bedrag lager dan in de andere provincies.
Groter risico voor banken
Hoe komt het dat banken zoveel waarde hechten aan de eigen inbreng? Financieel expert Brecht Coene: “De stijging van de vastgoedprijzen van de afgelopen jaren heeft ervoor gezorgd dat ontleners steeds grotere bedragen gingen ontlenen. De Nationale Bank besliste eind 2019 al dat de risico’s hiervan ingeperkt dienden te worden omdat de maandelijkse schuldenlast van veel Belgen, in verhouding tot hun beschikbaar inkomen, te hoog opliep. Ze legde kredietverstrekkers limieten op m.b.t. hun kredietproducties, met name om te bepalen hoeveel procent ervan voor een lening met een bepaalde quotiteit mag worden toegekend."
“Het probleem voor de consument is dat deze regeling niet transparant is. Banken communiceren hier niet over; ze geven liever het signaal dat je voldoende eigen inbreng moet hebben alvorens je een lening kunt afsluiten. En dat is niet gemakkelijk als de vastgoedprijzen stijgen, maar de lonen niet recht evenredig volgen. We moeten realistisch zijn: als je niet over minimaal 10 procent eigen inbreng beschikt, dan liggen je kaarten niet goed.”
Bekijk ook: In deze provincies en grote steden stegen de huizenprijzen het meest in 2023.
Vanuit Vlaanderen verstrekken we een waarborg op het stuk van de lening boven 90% van de waarde van de woning, en dit voor first time buyers
Eigenaarschap stimuleren
Om die reden heeft Embuild Vlaanderen een voorstel op de regeringstafel gelegd: de Gewestwaarborg. “We hopen dat de volgende Vlaamse regering die waarborg goedkeurt, zodat veel meer mensen hun woonwens kunnen realiseren. Om te lenen heb je twee drempels: hoeveel geld heb je? En hoeveel geld kan je maandelijks aflossen? Met de Gewestwaarborg willen we mensen die een goed inkomen hebben, maar niet over de eerste drempel geraken, helpen. Deze doelgroep heeft de capaciteit om stabiel een vast bedrag af te lossen. Het zou jammer zijn als ze geen woonlening vast kunnen krijgen.”
Ook CD&V vindt dat we een te groot bedrag zelf moeten inbrengen en staat achter een hypothecaire lening die 100 procent van de aankoopprijs dekt. “Het woonbeleid staat onvoldoende op de politieke agenda. Te veel mensen vallen uit de boot voor een woonlening.” CD&V verwacht dat banken meer tegemoet gaan komen en dat de regering borg staat, zodat zij die onvoldoende eigen middelen hebben toch 100 procent van de aankoopwaarde kunnen lenen. “Op dit moment bestaat de Vlaamse Woonlening al, en die is best populair”, aldus Vlaams minister van Wonen Diependaele (N-VA). “We haalden vorig jaar een recordcijfer. Met deze lening kunnen mensen met een beperkt inkomen voor 100 procent van het aankoopbedrag ontlenen, kosten inclusief. Eigenaarschap stimuleren is en blijft een belangrijke doelstelling van het Vlaams woonbeleid.”
Tot 60.000 euro voordelig lenen via de Mijn VerbouwLening: is dat genoeg voor de renovatie van je nieuw gekochte (oudere) woning?
Lees verder onder de afbeelding.
Jonge gezinnen
Volgens minister van Wonen Diependaele hebben we op dit moment al een sterke eigenaarsmarkt. “Momenteel is 72 procent van de huishoudens eigenaar van een huis of appartement. Jonge gezinnen die een eigen woning verwerven is dan ook absoluut een goede zaak. Uit recent onderzoek van de Nationale Bank blijkt het aandeel jongeren dat een woning koopt de voorbije jaren wel stabiel blijft, en zelfs stijgt.”
“Maar, voor jongeren is de eigen inbreng die bij een hypothecair krediet komt kijken vaak een grote uitdaging. Banken hebben vandaag marge om bij 35 procent van de eerste kopers een lagere eigen inbreng te vragen, maar dat potentieel wordt momenteel niet volledig benut. Een extra waarborg vanuit de overheid kan mogelijk de banken aansporen om die marge verder op te vullen en zodoende meer jonge kopers aan een eigen woonst te helpen.”
Leestip: Vijf adviezen om tóch een woonlening te kunnen afsluiten.
“Regering wil borg staan”
De minister van Wonen wil deze waarborg graag concreet maken. “Vanuit Vlaanderen verstrekken we deze waarborg op het stuk van de lening boven 90 procent van de waarde van de woning, en dit voor first time buyers. Wel enkele kanttekeningen: we moeten ervoor waken dat we mensen niet met een onbetaalbare afbetalingscapaciteit opzadelen. De stijgende rente heeft er al voor gezorgd dat deze capaciteit onder druk kwam te staan. Dat is dus een nog belangrijkere factor dan de eigen inbreng. Daarnaast moeten we er ook over waken dat zo’n mogelijke extra waarborg niet zal doorgerekend worden in de aankoopprijs door de verkoper”, besluit Diependaele.
Prijs van renovatiewerken
Steven Lannoo, directeur van het NAV staat achter de waarborg, maar volgens hem is dit niet de essentie van de zaak. “De waarborg zal ervoor zorgen dat kopers die onvoldoende spaarcenten hebben toch een pand kunnen aanschaffen of een woning kunnen bouwen. Op zich is dit een goed voorstel.”
“Maar zolang - en dan heb ik het voornamelijk over mensen die een bestaande woning kopen om te renoveren - we niet een meer realistisch beeld krijgen van de kostprijs van de renovatiewerken, blijft de betaalbaarheid van wonen in het gedrang komen. Er zijn nog te veel mensen die te veel bieden voor een woning omdat ze de renovatiekosten te laag inschatten. Ook daar moet de politiek aandachtig voor zijn.”
*Bouwsite Livios organiseerde van 18 oktober tot en met 15 november 2023 een online onderzoek om te polsen naar hoe tevreden lezers zijn over hun woning, welke woondromen ze koesteren, of ze inzicht hebben in energie en regelgeving en hoe ze denken over de betaalbaarheid van een bouw- of renovatieproject. Meer dan 3.800 Vlaamse respondenten namen deel.
Lees meer op Livios.be:
Dit artikel is geschreven door onze partner Livios.be, een expertensite die zich focust op bouwen en verbouwen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Livios
Mag je met de hogedrukreiniger je zonnepanelen afspuiten? Zo reinig je je installatie (niet)
-
Livios
Zo vind je een betrouwbare plaatser voor zonnepanelen: “Aannemers ouder dan tien jaar zijn zeldzaam”
Zonnepanelen maken je deels onafhankelijk van de volatiele energieprijzen, zijn goed voor het milieu én je verdient ze op termijn terug. Heb je er nog geen op je dak liggen, maar wil je wel graag op de groene kar springen? Of wil je je bestaande exemplaren vervangen? Bouwsite Livios vroeg aan zonnepanelenexpert David Houthoofd van Energy Protect waarop je moet letten bij het vergelijken van offertes. -
Livios
Een snellere en goedkopere oplossing voor het klassieke zwembad in de tuin
Zomers genieten: dat betekent ook relaxen in en rond het zwembad. Doe je dat het liefst in alle privacy en zonder je te moeten verplaatsen? Bouwsite Livios legt uit welke stappen je nu best onderneemt om binnenkort optimaal te kunnen genieten. Ook een budgetvriendelijk(er) alternatief voor het klassieke zwembad komt aan bod. -
-
Livios
Zo gebruik je je wasmachine en droogkast slimmer: “Het kost je iets meer, maar je bespaart ermee op de lange termijn”
-
Spaargids.be
Zo spaar je jaarlijks ruim 1.000 euro uit dankzij één aanpassing in je werkroutine
Telkens dezelfde broodjeszaak of saladebar dichtbij je werk opzoeken is handig, maar het kost wel wat. Hoeveel geld kun jij besparen door je eigen boterhammen mee te nemen? En hoe spaar of investeer je die extra centen slim? Spaargids.be gaat het na. -
Livios
Zo heb je geen last van ratten of muizen, op een verantwoorde manier: “Vergif is géén oplossing op lange termijn”
Leuven kampt al maanden met een serieuze muizenplaag. Herkenbaar? Zie jij ook regelmatig knaagdieren door je tuin rennen? Of is er geknaagd aan voedselverpakkingen in je kelder of tuinhuis? Bouwsite Livios vroeg aan Dirk Criel van Natuurpunt hoe je op een duurzame én diervriendelijke manier muizen en ratten weert – of hoe je voorkomt dat je er überhaupt ooit last van hebt. -
vtwonen
Smerig hoofdkussen door zweet of kwijl? Met deze tips (en een paar tennisballen) is het weer zo goed als nieuw
-
Spaargids.be
Geen huwelijkscontract afgesloten: wat staat je dan te wachten bij een scheiding of overlijden?
-
Livios
“Let in het bijzonder op voor melganzenvoet”: dit zijn je tuinklussen voor de maand mei
Mei is dé lentemaand bij uitstek. Alles ziet er fris en groen uit en je tuin wordt gekleurd door nieuwe bloemetjes. In de moestuin groeien je groentjes stevig door en je hoeft geen schrik meer te hebben voor vorst. Dat betekent dus dat er flink wat klusjes af te checken zijn. Bouwsite Livios weet hoe de kalender voor mei er precies uitziet. -
PREMIUM
Wat kun je doen als je huurwoning niet in orde blijkt? Expert: “Zelf huur inhouden is niet slim”
Vlamingen hebben een baksteen in de maag, maar er wordt ook volop gehuurd. Meer dan twintig procent huurt een woning op de private markt, goed voor zo’n 550.000 huishoudens. Helaas voldoet ongeveer de helft van die huizen niet aan de wettelijke normen. Hoe weet je of jouw huurwoning daar ook toebehoort? En wat kun je dan doen? Joy Verstichele van de Huurdersbond vertelt wat je rechten zijn: “Deze piste is weinig bekend, maar een goede eerste én kosteloze stap.” -
Livios
“Je mag in april lege plekken in het gazon bijzaaien”: bij deze bodemtemperatuur kan je aan de slag