Jeroen Meus zoekt inspiratie bij 6 buitenlandse tv-chefs in 'De mosterd van Meus': "Foodies vinden elkaar altijd"

Voor 'De mosterd van Meus' reist Meus naar collega-televisiechefs in Zweden, Georgië, Schotland, Turkije, Mexico en Italië. Tijdens zijn culinaire rondreis maakt hij kennis met nieuwe producten en lokale tradities. Daarnaast worden er telkens 5 afleveringen van 'Dagelijkse kost' opgenomen in het buitenland, met lokale klassiekers zoals Zweedse kaneelbroodjes op het menu.

"Ondanks de onbekende keuken en de zoektocht naar speciale ingrediënten zijn die opnames bijzonder vlot verlopen", vertelt Meus aan VRT NWS. De internationale inspiratie is na 14 seizoenen van 'Dagelijkse kost' heel welkom en past perfect in de evolutie van ons eetpatroon.

Bekijk: de trailer van 'De mosterd van Meus':

"Het gemiddelde weekmenu van de Belg ziet er veel exotischer uit dan 15 jaar geleden. Onze kennis over eten is enorm toegenomen, want via sociale media zijn recepten uit de hele wereld te vinden. Bij de start van 'Dagelijkse kost' in 2010 waren we nog één van de eerste programma's met een Facebookpagina."

"De eerste jaren heb ik bewust heel klassiek gekookt, om het concept 'Dagelijkse kost' duidelijk op de kaart te zetten, in de periode dat VTM sterrenchefs opvoerde in 'Mijn restaurant'. Een wrap gebruiken of zelf pesto maken, was toen al spannend: die tijden zijn echt veranderd. Na meer dan 3.000 recepten kan ik het niet alleen bij Vlaamse klassiekers als vol-au-vent of witloofgratin houden. Ik herneem recepten met een twist, omdat er doorheen de jaren nieuwe kijkers zijn bijgekomen."

"Een ideaal 'Dagelijkse kost'-recept is tegelijk haalbaar en lichtjes buiten de comfortzone. Het heeft iets herkenbaars en ook iets verrassends. Het bestaat zeker niet altijd uit de klassieke combinatie aardappelen-groenten-vlees, maar er is afwisseling tussen traditioneel en hedendaags, vlees, vis en veggie en zoet en hartig. Als mijn ploeg tijdens de draaidag al zegt dat ze een bepaald gerecht zelf gaan klaarmaken, zoals een pastaschotel met kip en chorizo onlangs, dan klopt het plaatje."

Meus ziet tegenover 2010 3 duidelijke verschuivingen in ons eetpatroon. "Een kotelet met wortelstoemp is niet meer voldoende: er moet nog een groente bij, want groentenbereidingen zijn belangrijker geworden. Er wordt tegelijk minder vlees klaargemaakt, wat een goede verschuiving is. Niemand kijkt er nog van op als ik ergens kikkererwten aan toevoeg. We eten bewuster en gevarieerder: de ene dag vis met puree, daarna een groentencurry en later in de week worst."

"Ten slotte wordt er qua kruiding meer geëxperimenteerd. Veel mensen hebben ras el hanout of tandoorikruiden in huis, omdat je dat vindt in de supermarkt. Ik houd in de gaten welke producten er verkocht worden, omdat kijkers de ingrediënten die ik gebruik makkelijk moeten vinden. Alleen al qua Aziatische producten is het supermarktaanbod enorm toegenomen."

Meus heeft zijn culinaire rondreis bewust laten uitstippelen door televisiecollega's. "Foodies vinden elkaar altijd, merk ik aan mijn eigen netwerk. Als je culinaire tips wil, dan zijn koks een logisch aanspreekpunt. Ik krijg ook vaak vragen van kennissen die op vakantie gaan."

"Het was een bewuste keuze om die chefs niet mee te nemen als gids. Zij zetten mij op weg en daarna is het aan mijn vaste ploeg met wie ik al bijna 15 jaar 'Dagelijkse kost' maak. Ik gebruik het verhaal rond eten om via de achterdeur binnen te stappen bij boeiende mensen."

In de lijst van bestemmingen valt het vrij onbekende Georgië op. "Ik ben enorm gefascineerd door dat land sinds ik het boek "Het achtste leven" van Nino Haratischwili heb gelezen. Het is een familie-epos rond de woelige geschiedenis van Georgië. Daarnaast heeft sterrenchef René Redzepi dat land gebombardeerd tot "de meest onontgonnen culinaire parel ter wereld" en dat heeft mij nieuwsgierig gemaakt."

"Het Midden-Oosten is door chef Ottolenghi een hype geworden, maar Georgië is minstens even boeiend en voorlopig nog vrij onbekend. In hun keuken wordt veel zuivel gebruikt en ze bakken brood dat je nergens anders vindt. Ze gebruiken ook gemalen walnoten in de vulling van gerechten en ze maken een speciale draadkaas, die fantastisch is. Het is echt het walhalla qua eten. Ik heb nog altijd contact met televisiechef Guram, een wijze en zachtaardige man, die me "brother" noemt."

"Ik heb via hem kennisgemaakt met een mooie traditie: elke vrijdag maken ze in Georgië ongebakken koekjes, met veel boter en suiker. Ze geloven dat hun overleden geliefden dan nog eens langskomen. Een hartverwarmend ritueel waar ik door het overlijden van mijn broer eind 2021 enorm door werd geraakt."

"Ook in Mexico, waar ik absoluut naartoe wou voor hun "mole" (een traditionele, bruine saus met tientallen ingrediënten, red.) wordt eten klaargemaakt in functie van rouw, maar heel anders dan dat wij doen met onze koffietafel of rouwmaaltijd. Mexicanen zetten porties eten voor overleden familie op een klein altaar buiten. Op de verjaardag van mijn overleden broer werd er een bord voor hem bijgezet. Heel mooi hoe eten altijd om verbinding en emotie gaat."

Met deze nieuwe inspiratie op zak wil Meus nog jaren 'Dagelijkse kost' klaarmaken. "Ik ben absoluut nog niet klaar om afscheid te nemen van dat programma. Door de jaren heen is het een bondgenoot geworden, een veilige haven. De haat-liefdeverhouding in mijn beginjaren, door het hoge ritme van 5 afleveringen per week, is verdwenen. In de moeilijke momenten in mijn leven is het programma iets geweest om op terug te vallen en dat koester ik."

"Het wordt steeds moeilijker om kijkers te verrassen in 'Dagelijkse kost', dus ik probeer dat te doen met nieuwe kooktechnieken die ik zelf heb geleerd. Een Italiaanse mama pasta zien draaien of een Zweedse chef kaneelbroodjes zien rollen: dat is van een heel andere orde dan een recept lezen en dat namaken. Ook voor mij geldt: oefening baart kunst. Ik zit 25 jaar in het vak, maar hoe langer ik bezig ben, hoe meer ik er mij van bewust ben dat ik weinig weet en open sta om bij te leren."

Een tweede seizoen van 'De mosterd van Meus' naast 'Dagelijkse kost' ziet Meus wel zitten. "Het hangt altijd van de kijkers af, maar we hebben 2 jaar aan dit programma gewerkt. Dus nu het er staat, geloof ik graag dat er een vervolg kan komen. De wereld is groot genoeg. 2 bestemmingen heb ik al in gedachten: het Spaanse Baskenland en Portugal, waar ik elk jaar op vakantie ga. Een land met een eenvoudige, maar ongelofelijk lekkere keuken dat ik goed ken als toerist, maar nog niet als chef-kok."