Aarde absorbeert steeds meer zonne-energie: wat is de impact op de opwarming?
De energiebalans van de aarde, het verschil tussen de zonne-energie die aankomt en de energie die de aarde uitstraalt, is bijna verviervoudigd in amper twintig jaar tijd. Recente onderzoeken wijzen op een aanzienlijke toename van de geabsorbeerde zonne-energie, mogelijk als gevolg van een schonere atmosfeer en minder reflectie van de aarde. Maar is het ook een verklaring voor de versnelde opwarming?
Balans tussen inkomende en uitgaande straling
Het klimaat van de aarde wordt bepaald door een delicate balans tussen de hoeveelheid (kortgolvige) zonnestraling die wordt geabsorbeerd in de atmosfeer en aan het oppervlak, en de hoeveelheid thermische infrarode (langgolvige) straling die de aarde uitstraalt naar de ruimte. Een positieve energie-onbalans - wat we nu hebben - betekent dat het aardsysteem energie wint. Het gevolg is dat de planeet opwarmt. Wanneer de aarde meer energie uitstraalt dan ze ontvangt, kan dat leiden tot afkoeling.
Lees verder onder de afbeelding.
Het onevenwicht wordt steeds groter
Door de toename van broeikasgassen in de atmosfeer blijft er meer thermische infrarode straling gevangen, waardoor er een onevenwicht ontstaat. Daardoor warmt de aarde op en straalt ze nog meer warmte uit in een poging het evenwicht te herstellen. Recente metingen van de CERES-satelliet, die het stralingsbudget van de aarde meet, tonen aan dat, zoals verwacht, de uitgaande langgolvige straling inderdaad is toegenomen door de stijgende temperaturen.
Maar de toename is niet zo sterk als die van de geabsorbeerde zonnestraling, vooral in de afgelopen twintig jaar, waardoor het energieonevenwicht steeds groter wordt. De planeet ontvangt meer energie dan dat ze uitstraalt. Het onevenwicht in het begin van de jaren 2020 is bijna twee keer zo groot als dat van midden 2005 tot midden 2015.
Lees verder onder de afbeelding.
Waarom neemt de geabsorbeerde ‘instraling’ zo sterk toe?
Dat komt ten eerste omdat de piek van de elfjarige cyclus van de zon nadert. De zon is daardoor iets krachtiger, waardoor meer straling de aarde bereikt. Maar dat kan niet verklaren waarom onze planeet een extra 2,3 watt per vierkante meter over zijn oppervlakte van 510 biljoen m² absorbeert, vergeleken met het eerste decennium van de satellietgegevens.
Het heeft dus wellicht ook te maken met de reflectiviteit (albedo) van onze planeet die afneemt. Dat kan onder meer komen doordat er minder ijsoppervlak is, dat veel zonlicht reflecteert. Ook een afname van wolken die het zonlicht weerkaatsen kan ermee te maken hebben.
Die afname van weerkaatsing kan eveneens worden toegeschreven aan een wereldwijde afname van aerosolen en zwaveluitstoot. Sinds 2010 is de uitstoot van aerosolen, dat zijn kleine deeltjes in de atmosfeer, aanzienlijk afgenomen door de verminderde luchtvervuiling. Sinds 2020 is dat ook het geval door beperkingen op zwavelbrandstoffen voor oceaanvrachtschepen.
Minder aerosolen zijn gunstig voor de menselijke gezondheid, maar onthullen nu het broeikaseffect dat gedeeltelijk verborgen was, wat weer leidt tot een versnelde wereldwijde opwarming. Ze weerkaatsten lange tijd een deel van de zonnestraling, maar nu bereikt deze straling de aarde wel.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Jobat
Wie krijgt vakantiegeld? Om welk bedrag gaat het? En wanneer wordt het uitbetaald?
-
2
Meer kinderen met overgewicht door coronapandemie volgens WHO-studie
De coronapandemie heeft indirect een grote toename van overgewicht onder kinderen veroorzaakt. Door de coronamaatregelen kwamen mensen massaal thuis te zitten. Bij ongeveer een derde van de kinderen ging dat gepaard met meer “schermtijd”, terwijl 28 procent doordeweeks minder in beweging kwam, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). -
Totale plasticvangst van The Ocean Cleanup voorbij de 10 miljoen kilo: “Recente successen geven hernieuwd vertrouwen dat oceanen kúnnen worden opgekuist”
The Ocean Cleanup heeft sinds de eerste vangst in 2019 nu een geverifieerd totaalgewicht van 10 miljoen kilo plastic uit oceanen en rivieren verwijderd. De organisatie van Nederlander Boyan Slat (29) heeft de afgelopen jaren schoonmaakacties gehouden tegen de zogenaamde “plastic soep” in een deel van de Grote Oceaan en in rivieren in acht landen. Daardoor is een hoeveelheid aan plastic vergelijkbaar met het gewicht van de Eiffeltoren uit het water verwijderd, meldt de organisatie maandag. -
-
6
Noorwegen wil als eerste land ter wereld toestemming geven voor diepzeemijnbouw
-
CO2-uitstoot Belgische industrie nooit zo laag, met dank aan financiële crisis
De CO2-uitstoot van de grote industrie en de luchtvaart in ons land is vorig jaar met meer dan 10 procent gezakt, de grootste daling sinds de financiële crisis. Dat komt vooral door de malaise in de industrie, schrijft ‘De Tijd’ vandaag. -
HLN Shop
Pollen in de lucht: deze toestellen voorkomen gesnotter
Ben je een hooikoortslijder? Dan kan je heel wat doen om klachten te voorkomen en verminderen: van vaker stofzuigen en een zonnebril dragen tot pillen slikken. Onder de efficiëntste wapens in de strijd bevinden zich ook luchtreinigers. HLN Shop focust op twee toestellen. -
PREMIUM
Zo’n 40.000 Belgen leven met parkinson. Kunnen we de hersenaandoening ooit genezen?
-
Meer dan 20.000 bliksemschichten en hagelstenen zo groot als golfballen in Frankrijk, vrouw (57) komt om door modderstroom
-
Zes levens per minuut of 154 miljoen levens in 50 jaar: “Vaccins zijn belangrijkste gezondheidsinterventie ooit”
Vaccinaties hebben in de afgelopen 50 jaar 154 miljoen levens van kinderen en volwassenen gered. Dat komt neer op zes levens per minuut, zo blijkt uit een analyse van UNICEF, WHO, Gavi en Bill & Melinda Gates Foundation (BMGF). -
Rapport: meisjes evenaren of overtreffen op 15 jaar jongens qua roken, drinken en vapen
Ruim één op de vijf 15-jarigen gebruikte recent e-sigaretten en meer dan de helft probeerde al alcohol. Dat is de conclusie van een donderdag gepubliceerd rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) uitgevoerd in Europa, Centraal-Azië en Canada. -
Spaargids.be
Mag je het geld op de rekening van je kind als ouder zelf gebruiken? En wat kan je zoon of dochter (zonder dat jij het weet)?