Nederlandse wetenschappers kweken eerste synthetische menselijke tweelingembryo
Wetenschappers van de Universiteit Maastricht (UM) zijn erin geslaagd om een menselijke eeneiige tweeling te kweken. Ze hebben nu zicht op hoe een tweeling biologisch wordt gevormd en willen die kennis gebruiken voor verder onderzoek naar onder meer mogelijke problemen bij de prille zwangerschap.
Wetenschappers van het MERLN-instituut van Universiteit Maastricht en van het Maastricht UMC+ slaagden erin om een embryostructuur van een menselijke eeneiige tweeling te kweken uit enkel stamcellen, zonder een eicel of spermacel te gebruiken.
Er zijn jaren van hoogtechnologisch onderzoek aan voorafgegaan, waarbij de onderzoekers focusten op de gestuurde groei van cellen, weefsels, organen en embryo's.
"Wetenschappelijke mijlpaal"
Door een versnelde uitzetting van de blastocyste - een soort zakje met stamcellen waaruit het nieuwe leven ontstaat - wordt het embryo in tweeën gesplitst. Dat is de allereerste stap in de vorming van een tweeling.
In een persbericht heeft UM het over "een wetenschappelijke mijlpaal".
"Eerste cruciale microprocessen beter begrijpen"
De bedoeling van het onderzoek is om de gezonde innesteling en ontwikkeling van embryo's beter te begrijpen en ook meer te weten te komen over miskramen en onvruchtbaarheid. "De synthetische embryo's maken het mogelijk de eerste cruciale microprocessen die eerder verborgen bleven in de baarmoeder, nu toch te bestuderen", klinkt het.
Tweelingzwangerschappen gaan vaker gepaard met complicaties die ontstaan tijdens de vroege innesteling. Die kunnen nu in kaart worden gebracht en mogelijk worden voorkomen of behandeld.
Verder zal de techniek ingaan op het ontstaan, de diagnose, de behandeling en het voorkomen van talloze (vroege) menselijke ziektebeelden. "We willen met dit onderzoek verbeterde (bio)medische zorg op grote schaal bereikbaar en betaalbaar maken", zegt UM.
Betere innesteling
De onderzoekers proberen proefondervindelijk vast te stellen welke factoren, hormonen en andere stoffen de juiste omstandigheden bieden voor een optimale groei van het (tweeling)embryo in de eerste week.
"Voor de groei in de tweede week hebben we een innestelingsplatform, implantation-on-chip, ontwikkeld. Daarmee kunnen we een kleine punctie van baarmoederweefsel van een patiënt laten uitgroeien en bestuderen om de voorwaarden te vinden voor de best levensvatbare innesteling van het embryo in haar baarmoeder", legt onderzoeksleider Erik Vrij uit.
"Hiermee kunnen we straks beter voorspellen of behandelingen na IVF en PGT (pre-implantatie genetische testing, red.) succesvol zullen zijn."
Met de ‘gevonden formules’ kunnen we ook weefselspecifieke stamcellen, weefsels en delen van organen maken om patiënten te genezen
De grondlegger van MERLN, professor Clemens van Blitterswijk onderstreept dat de verworven kennis brede toepassingen heeft: "Via robotisering en machine-learning bootsen we biologische processen steeds nauwkeuriger na. We kunnen nu de kans vergroten dat we in dit geval een zeldzaam tweelingembryo laten ontstaan".
"Met de ‘gevonden formules’ kunnen we ook weefselspecifieke stamcellen, weefsels en delen van organen maken om patiënten te genezen. Het idee is dat dit in de toekomst mogelijk wordt op een schaal die een groot aantal mensen helpt, terwijl de kosten beperkt blijven.”
Meer lezen? Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Advanced Materials.