Sauer: "Nieuwe drempel overschreden, maar we moeten hele plaatje blijven zien"

Tom Sauer, docent internationale politiek aan de Universiteit Antwerpen, zou het in "De ochtend" op Radio 1 hebben over zijn nieuwe boek "De strijd voor vrede", maar door de nieuwe nucleaire test van Noord-Korea had hij het uiteraard in de eerste plaats over de toenemende spanning.  Volgens Sauer heeft Noord-Korea met deze nieuwe test een nieuwe drempel overschreden. Het regime in Pyongyang zegt immers dat het een waterstofbom heeft getest, en niet "zomaar" een rudimentaire atoombom. 

"Waterstofbommen zijn veel krachtiger dan de eerste generatie atoombommen", legt Sauer uit. "Amerika heeft er vier jaar over gedaan om ze te ontwikkelen. Ze zijn 10, 100, soms zelfs 1.000 keer krachtiger dan de gewone atoombommen, die destijds in Hiroshima een hele stad hebben weggeveegd. 

Met deze nieuwe test laat de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un andermaal zien dat hij het kernwapenprogramma van zijn land heel belangrijk vindt. Naar buiten uit, om aan de wereld te tonen: jullie kunnen mij niets doen. En intern, om zijn prestige bij de eigen bevolking nog te verhogen." 

Wat kan de internationale gemeenschap doen tegen de dreiging die uitgaat van Noord-Korea? Het Westen leunt wat dat betreft sterk op China, dat druk zou moeten uitoefenen op bondgenoot Noord-Korea. Maar Sauer vindt dat er te veel wordt verwacht van China. "Het is niet omdat Noord-Korea een puppet state van China is dat het zomaar alles zal volgen wat China aanbeveelt", zegt hij. "Noord-Korea is duidelijk een soeverein land, dat vreest dat het door de VS zal worden aangevallen." 

Van de economische sancties die de VN heeft opgelegd, verwacht Sauer weinig tot niets. "Too late, too little", klinkt het.  "Tegen Iran hebben sancties wel gewerkt, maar het Iraanse programma stond nog veel minder ver dan dat van Noord-Korea. Iran had nog geen kernwapens, terwijl Noord-Korea sinds 2006 aantoont dat het over atoomwapens beschikt. We zijn gewoon te laat. Sancties hebben weinig tot geen zin."

De enige zinvolle optie is voor Sauer de diplomatieke. "De strijdende partijen moeten rond de tafel gaan zitten en de diplomatie haar werk laten doen." 

Hoewel hij de dreiging die uitgaat van Noord-Korea niet wil ontkennen, nuanceert Sauer toch. "Elke test is een gevaar op zich, maar toch moeten we dit ook in het grotere plaatje zien. Dit is "maar" de zesde test van een van de vele kernstaten. We focussen nogal erg op dit ene landje, terwijl Amerika alleen meer dan 1.000 kernwapentesten heeft uitgevoerd, maar daar spreken we niet meer over. 

Sauer gaat ervan uit dat Noord-Korea kernwapens maakt voor defensieve doeleinden, zo verduidelijkt hij ook nog in "De zevende dag". "Niet met de bedoeling om aan te vallen, maar om zelf niet te worden aangevallen. Dit gezegd zijnde bestaat natuurlijk altijd de kans dat het uit de hand loopt."

De kernwapenproblematiek komt ook aan bod in "De strijd voor vrede", het nieuwe boek van Sauer. Daarin probeert hij de mechanismen bloot te leggen die aan de grondslag liggen van de bedreigingen die zijn ontstaan, waaronder ook de kerndreiging. Inclusie, het tegenovergestelde van uitsluiting, is voor hem het sleutelwoord.

"Noord-Korea voelt zich fundamenteel bedreigd door de rest van de internationale gemeenschap", zegt Sauer. Hij stelt voor om "Noord-Korea tenminste een kans te geven om zich te integreren in de internationale gemeenschap. Wie weet dat ook Kim Jong-un dat uiteindelijk zou willen.

Vandaag duwen we Noord-Korea in een hoek. Door sancties, bedreigingen, provocaties, door middel van de grootschalige militaire oefeningen die nu gebeuren door de VS en Zuid-Korea. Of Noord-Korea al dan niet zou willen worden opgenomen in de internationale gemeenschap, is een hypothese die daardoor niet eens kan worden getest." 

Tom Sauer in "De zevende dag":