Waarheid en vertrouwen in 2018

Zonder namen te noemen of met de vinger te wijzen lijkt het de voorbije maanden voor politici belangrijk om hoe dan ook vooraan te staan en het imago te koesteren van onkreukbaar en onverzettelijk leider. Wat het volk wil horen moet gezegd worden en vooral door hen die willen scoren tijdens de volgende verkiezingsrondes. Gelukkig was er toch één iemand die op voorzichtige wijze bleef spreken dat waarheid waarheid is en dat omgaan met waarheid een fundament moet blijven voor de opbouw van een samenleving en een rechtstaat.

In de wereld van het strafrecht en binnen justitie is de doelstelling om in netelige kwesties uiteindelijk de waarheid te zoeken en te vinden en om vervolgens ook gerechtigheid te doen geschieden. De kernopdracht van justitie is die zoektocht en die mag niet verder gehinderd worden door budgettaire of commerciële argumenten. In die zin is het goed dat de procedure voor een hof van assisen opnieuw opduikt, omdat zware maatschappelijke incidenten ernstig moeten worden genomen. Het proces-Dutroux is louterend geweest en de start van het respecteren van de belangen van slachtoffers. Het proces-Van Temsche heeft een ganse samenleving doen nadenken over sluimerend racisme en over hoe
omgaan met elkaar. Justitie zichtbaar maken zal leiden tot meer vertrouwen van de burgers.

Waarheid dient genuanceerd benaderd te worden en de problematiek van Soedanezen ligt midden in het kruispunt van fundamentele samenlevings­vraagstukken, zoals veiligheid, migratie, mensenrechten en het recht van ieder medemens om met waardigheid te worden behandeld.

Dergelijke probemen los je niet op met twitteroorlogen, maar wel met genuanceerde diplomatie en met respect voor de rechtsregels die van toepassing zijn. Die mogen nooit opgeofferd worden voor opportunisme of electoraal gewin. Vertrouwen in politici betekent dan ook dat zij rechtop blijven en doen wat er moet gebeuren volgens de principes van de rechtstaat.

Recht en wetgeving dienen ernstig genomen te worden en ook betrouwbaar uitgevoerd. Waarheid is dat de Belgische wetgeving ruimdenkend is inzake toepasselijkheid van euthanasie doch vooralsnog een strikte begrenzing kent. Het is dan ook ergerlijk dat vastgesteld moet worden dat blijkbaar begeleidingscommissies van deze wetgeving een bestaande wetgeving totaal anders gaan benaderen en de legale begrenzing zo goed als negeren. Waarheid is dat de bestaande wetgeving niet anders mag worden geïnterpreteerd dan deze die voorheen democratisch is gestemd.

De facto is vertrouwen en betrouwbaarheid een fundament voor samenlevingsopbouw. In eigen gezin en binnen menselijke relaties is vertrouwen meer dan noodzakelijk en de facto mag je betrouwbaarheid verwachten van eenieder met maatschappelijke verantwoordelijkheid. Je mag betrouwbaarheid verwachten van je garagist , van je belasting­controleur, van je advocaat en van eenieder die je op je levensweg ontmoet.

De voorbije maanden stond ook het aspect betrouwbaarheid van de media ter dicussie. Voorheen was het vrij evident dat de opinies in de media het gevolg waren van feiten, die reëel waren gebeurd en die vervolgens kritisch werden omschreven en becommentariëerd. Vandaag kan één twitter­berichtje als steekvlam een gans vuur doen ontbranden en komt het erop neer dat opinies zo’n aandacht krijgen dat een soort nieuwe feiten worden gecrëeerd die het resultaat zijn van journalistieke opinies.

Uiteraard moeten de media hun maatschappelijke verantwoordelijkheid blijven nemen, doch zij mogen zich niet in de plaats stellen van de wereld van justitie, die als onafhankelijke macht een eerlijke procesvoering garandeert waar de belangen van daders en slachtoffers evenwichtig worden benaderd en waar – zo nodig – een betrouwbaar rechter een vonnis uitspreekt. De media dienen voorzichtig te zijn en moeten alleszins vermijden dat zij een soort van schavotjustitie creëren waar geen eerlijke procesregels bestaan.

Ook op internationaal vlak moeten wij een vorm van vertrouwen hebben dat wereldleiders geen verkeerde knoppen indrukken of beslissingen nemen die ondoordacht zijn en die op één of andere wijze steunen op onbetrouwbaar­heid of gebrek aan genuanceerd en fundamenteel nadenken.

Laat ons voor 2018 toch maar hopen dat waarheid en vertrouwen de
leidraad blijven van mensen in eigen kring doch ook van eenieder met
beleidsverantwoordelijkheid.

_____
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.