De beurs is niet voor kuddedieren
Caroline Ven is econoom en mede-oprichter van de start-up Ticket 2 the Future. Ze is gewezen kabinetschef van premiers Yves Leterme en Herman Van Rompuy.
Begin deze week kregen de beurzen wereldwijd plots een forse tik. Ironisch genoeg werd de koerscorrectie niet uitgelokt door economisch minder goed nieuws.
Integendeel, een goed banenrapport in de Verenigde Staten deed de markten vrezen voor een sterkere toename van de lonen, wat op zijn beurt voor meer inflatie en hogere rentes kan zorgen. Dat kan knabbelen aan de bedrijfswinsten en maakt het alternatief, vastrentend schuldpapier, aantrekkelijker als belegging. Dus beter nu winst nemen en aandelen verkopen. Wie de koers naar beneden ziet gaan, wil ook maar vlug verkopen voor de beurs nog meer daalt. Een golf van verkooporders leidt vervolgens tot een wereldwijde tik op de aandelenbeurzen. Bent u nog mee?
Dit soort kuddegedrag maakt dat de volatiliteit op de aandelenmarkten groter is dan die van de reële, onderliggende economische activiteit die ze nochtans zouden moeten weerspiegelen. En het kan lang duren voor de financiële markten weer in lijn zijn met hun fundamentele waarde op lange termijn. Spijtig genoeg verliezen aandelen zo ook de plaats die ze zouden moeten verdienen in de beleggingsmix van een doorsneespaarder.
Speculeren of spelen op de beurs heet dat dan, niet sparen. Iets waar velen niet aan willen of durven beginnen. Deels is die vrees terecht, namelijk indien men zijn spaargeld op relatief korte termijn nodig zou hebben voor bijvoorbeeld een grote aankoop, of om de studies van de kinderen te betalen. Maar velen sparen voor de lange termijn. Om het pensioen op te bouwen, of om vanaf de geboorte van de kinderen een potje op te bouwen waarmee zij hun volwassen leven kunnen starten.
Het kan lang duren voor de financiële markten weer in lijn zijn met hun fundamentele waarde op lange termijn
Op een dergelijke lange termijn loont het wel degelijk om te investeren op de beurs. Immers, de groei van een economie wordt in de eerste plaats gedreven door de bedrijven die erop actief zijn. Zij creëren toegevoegde waarde, investeren, innoveren, creëren werkgelegenheid, maken winst. Uiteraard doen ze dat binnen het ruimere kader dat een land daarvoor creëert, waarbij onder meer een goed geschoolde bevolking, een duidelijk en stabiel regelgevend kader, een gebalanceerd fiscaal kader en goede basisinfrastructuur factoren zijn die maken dat het ene land vriendelijker is voor ondernemingen dan het andere.
Mooi rendement
De afgelopen jaren werden de beurzen omhooggedreven door een wereldwijde economische opleving, lage inflatie en lage rentetarieven. De beurzen zwollen daardoor sterker aan dan de onderliggende economische activiteit. Omdat er schijnbaar geen alternatief was, werd spaargeld aangezogen naar de beurs en overigens ook naar de vastgoed- en kunstmarkten. Nu plots een van die drie zuilen het begeeft, rennen de kortetermijnbeleggers weg. Maar de bedrijven op de beurs presteren daarom niet plots slechter en zijn daarom fundamenteel niet minder waard.
De bedrijven op de beurs presteren niet plots slechter en zijn fundamenteel niet minder waard omdat de koersen dalen
Wie de laatste jaren in aandelen belegde, heeft al bij al nog steeds een mooi rendement. Terwijl het alternatief, het geld op de spaarboekjes, al enkele jaren minder opbrengt dan de inflatie. In België wordt er op zo'n 300 miljard euro die op zicht- en depositorekeningen staat, jaarlijks zo'n 1,5 procent koopkracht verloren.
Onze economie kent al enkele jaren een behoorlijke economische groei. Belangrijk om dat structureel zo te houden is dat bedrijven kunnen blijven investeren, hun productiviteit op peil houden, nieuwe markten verkennen. Zij zijn dus gebaat met stabiele investeerders in hun aandelen om die groei mee te financieren. Beleggers die zich mee laten opjutten door kortetermijnschommelingen van de beurs, blijven er beter van weg. Of zouden beter moeten weten. Maar de karavaan trekt voort.