Regeringscrisis in Israël over verplichte legerdienst voor ultraorthodoxen is afgewend
In Israël is de crisis in de regering, over het herinvoeren van de dienstplicht voor ultraorthodoxe joden, afgewend. Over de kwestie is een tijdelijk compromis bereikt, en een minister die met ontslag dreigde is op zijn dreigement teruggekomen. Er komen geen vervroegde verkiezingen, maar de regering staat nog wel onder druk door een corruptieonderzoek naar premier Benjamin Netanyahu.
De zich als "zware crisis" aankondigende onenigheid in de Israëlische regering is na enkele dagen bezworen. Twistpunt was het herinvoeren van de dienstplicht voor ultraorthodoxe joden. Over de kwestie is een tijdelijk compromis bereikt. Door de crisis dreigden vervroegde verkiezingen een realiteit te worden. Maar allicht blijft de meest rechtse regering die Israël ooit heeft gehad op post tot november 2019. De regering-Netanyahu staat nog wel onder druk door de corruptieonderzoeken naar premier Benjamin Netanyahu.
De partij Yisrael Beiteinu van defensieminister Avigdor Lieberman, had gedreigd om de stekker uit haar regeringsdeelname te trekken als de wet goedgekeurd werd die streng-religieuzen vrijstelt van dienstplicht.
De huidige regering, een coalitie van rechts, uiterst rechts en joods-fundamentalisten, beschikt over een meerderheid van 66 zitjes van de 120 in de Knesset. Bij de parlementsverkiezingen van 2015 was Netanyahu's Likoedpartij als de sterkste uit de bus tevoorschijn gekomen.
De staat verdedigen "met gebeden"
In de huidige wetgeving moeten mannen in Israël bijna drie jaar onder de wapens, vrouwen twee jaar. De stichter van de staat Israël, David Ben-Goerion, had in 1948 ermee ingestemd een uitzondering te maken voor de zogenaamde theologiestudenten (yechivot, talmoed-studenten). Destijds betrof die maatregel amper enkele honderden jongelui. Momenteel is zowat tien procent van de negen miljoen Israëli's ultraorthodox.
Het keerpunt was het jaar 2014, toen ook de dienstplicht voor strengreligieuze joden werd ingevoerd. Veel van die hervormingen zijn inmiddels afgezwakt of teruggedraaid. Ultraorthodoxe rabbijnen verkondigen het standpunt dat hun aanhangers de staat Israël verdedigen "met hun studies en gebeden".
"Theologiestudenten vrijstellen is discriminerend"
De hoogste rechtbank in Israël besliste in september vorig jaar dat het vrijstellen van de theologiestudenten discriminerend is.
De regeringspartijen ter rechterzijde van de Likoed willen nu dat dit vonnis met een nieuw wetsontwerp wordt ontweken. Zij willen de begroting voor fiscaal jaar 2019 enkel goedkeuren indien zulke wet minstens in eerste lezing wordt goedgekeurd, ook al betekent dat dat het definitieve besluit pas in de zomer valt. Minister van Financiën Moshe Kahlon dreigde ermee zijn centrumrechtse Kulanu-partij uit de coalitie te halen indien de begroting niet voor Pasen is goedgekeurd. Kulanu is goed voor tien zetels.
Israëlische ministers gaven eerder vandaag al hun "initiële goedkeuring" voor een wetswijziging, meldde een woordvoerder van het justitieministerie.
