‘Figlia Mia’: leve de slechte moeder

In Antwerpen wordt woensdag moederdag gevierd: het perfecte moment om te gaan kijken naar Figlia Mia, een film met een uiterst bijzondere, non-conformistische kijk op moederschap. Wat is een goede moeder? En wat heeft een kind van haar nodig?

Op het ruige eiland Sardinië leeft de tienjarige Vittoria (revelatie Sara Casu) in een veilig coconnetje met haar mama Tina (Valeria Golino) – of dat denkt ze toch. Al snel blijkt dat de vork anders in de steel zit: de labiele Angelica (Alba Rohrwacher), die zich overdag laat bepotelen door wildvreemden en ’s nachts om gratis drankjes bedelt in een groezelige bar, is Vittoria’s biologische moeder. Om begrijpelijke redenen zou Tina haar liever uit beeld zien verdwijnen. Maar wanneer de kleine Vittoria zelf erg geïnteresseerd blijkt in Angelica, bekruipt Tina het vreselijke gevoel dat ze haar adoptiedochter kwijt is.

Castrerende krengen

Cinema is niet altijd een dankbaar medium voor moeders – en vrouwen in het algemeen: vaak zijn ze óf goedhartige engelen, óf castrerende krengen die het (veelal mannelijke) hoofdpersonage van een traumatische jeugd voorzien. Vooral voor “slechte” moeders is doorgaans weinig begrip in films.

Daar probeert Figlia Mia verandering in te brengen. Ja, er is een duidelijk contrast tussen Vittoria’s hardwerkende, overbeschermende adoptiemoeder en de losbandige, onverantwoordelijke zuipschuit die haar op de wereld zette. Maar regisseur/scenarist Laura Bispuri heeft sympathie voor beide partijen, en toont dat ook de invloed van de onconventionele Angelica van waarde kan zijn. Dat ze roekeloos omspringt met Vittoria, stoot de kijker onvermijdelijk tegen de borst, maar misschien is het wel precies wat het kleine meisje op dat moment in haar leven nodig heeft om uit haar schulp te leren komen.

In die zin is Figlia Mia ook een rasechte coming-of-agefilm: de komst van Angelica kan je even goed als een metafoor zien voor puberteit, seksueel ontwaken, en al die andere evoluties waar ouders vol afgrijzen naar kijken. Aan het begin is Vittoria een meisje, na haar ontmoeting met haar biologische moeder een (heel) jonge vrouw.

Nuances van vrouwelijkheid

Bispuri’s vorige film Sworn Virgin ging met twee lengtes voorsprong uit de startblokken door zijn fascinerende (en uit het leven gegrepen) onderwerp: vrouwen die op het Albanese platteland kiezen voor een bestaan als man, om in relatieve vrijheid te kunnen leven. Deze keer moet Bispuri het doen zonder zo’n catchy vertrekpunt, maar dat blijkt geen probleem: ook nu weer verkent ze de nuances van vrouwelijkheid, volledig vertrouwend op de sterkte van haar personages.

Dat Alba Rohrwacher een rasactrice is, helpt natuurlijk. Maar ook de lange takes en de natuurlijke fotografie trekken je in het verhaal en transporteren je onverwijld naar het rotsachtige Sardijnse landschap.

Figlia Mia speelt vanaf 15/8 in de bioscoop.