‘Expeditie Robinson’-deelnemer Fré: "Met een nat been in die prothese kruipen... Prettig is dat niet"

Een van de meest besproken deelnemers van ‘Expeditie ­Robinson’ is Fré, alias ­Frederik Leys uit Leuven. Niet geheel onverwacht natuurlijk als je met een beenprothese aan het meest avontuurlijke programma op de Vlaamse tv deelneemt. "Ik vind het echt niet erg om ermee in de kijker te lopen", aldus Frederik die intussen al weer aan het werk is nadat de opnamen zijn afgerond.

"In de puberteit vond ik dat heel erg. Tijdens mijn middelbare studies droeg ik bijna nooit korte broeken. Maar op een bepaald moment heb ik me daarover gezet. Ik doe aan muur­klimmen, dat is topsport. Ik train 25 uur per week. Dan kan je dingen die anderen niet kunnen en tank je genoeg zelfvertrouwen. Dus in zekere zin vond ik mijn deelname wel een goed idee om het stigma rond beperkingen weg te nemen."

"Misschien wel, maar dat heb ik pas later beseft. Als kind moest ik mij altijd heel hard bewijzen om als normaal beschouwd te worden. De mensen namen mij in bescherming. Goedbedoeld allemaal, maar dan mocht ik bijvoorbeeld niet mee gaan schaatsen met de klas. Als de leerkracht zegt ‘Je kunt dat niet’... Dat kwetst echt ­verschrikkelijk hard."

"Ik zat op een sportschool, toevallig omdat die in mijn buurt was. Ik werd dus constant uitgedaagd om mij te bewijzen."

"Nu heb ik dat minder, maar aan medelijden heb ik nog altijd een hekel. Ik snap maar al te goed dat mensen in een rolstoel soms boos worden als ze op de bus geholpen worden. Als ze zelf geen hulp vragen, hoef je geen hulp aan te bieden."

"Ik besef nu dat ik een enorme kans heb gekregen van de ­programmamakers. De kans om te bewijzen dat een beperking niet per se een beperking hoeft te zijn, als je maar hard genoeg je best doet. Maar ik wil géén rolmodel zijn. Elke beperking is anders en iedereen gaat er ­anders mee om."

(schudt het hoofd) "Dat probleem met mijn been was er vanaf mijn geboorte. Een foutje van de natuur. Er was een lengteverschil en dat is steeds erger geworden. Eerst konden ze dat nog oplossen met een extra zool onder mijn schoen, maar uiteindelijk ging dat niet meer."

"Zout water is niet ideaal natuurlijk. Met een nat been in een prothese kruipen is ook niet zo aangenaam. Een handdoek was er niet, dus ik moest altijd een kwartier wachten om mijn been te laten drogen. Vervelend, maar echt veel stelde dat allemaal niet voor."

"Eerst afwachtend, maar zodra mensen zien dat je je plan kunt trekken, doen ze normaal tegen je. Iedereen is echt heel chic omgegaan met mijn beperking."

"Helemaal niet! Ik heb ook gebotst, zoals iedereen. Maar alles verliep meestal harmonieus. Ik denk dat de productieploeg het soms vervelend vond dat we zo weinig ruzie maakten. Daarom hebben ze volgens mij voor wat extra wrevel gezorgd."

"Ja, al vind ik het ook fijn om te zien hoe mensen iets opbouwen. Samen op een eiland zitten en dezelfde miserie en honger meemaken, dat schept een diepe band. We hebben zelfs nog ­altijd een Whatsapp-groep."