De Aalsterse carnavalsgroep De Vismooil’n pakte zondag in de stoet uit met een praalwagen met als thema Sabbatjoor. Op de wagen stonden karikaturale poppen van Joden, met grote haakneuzen, pijpenkrullen en een geldkist.

Het Forum der Joodse Organisaties en het Coördinatiecomité van Joodse Organisaties in België dienden daarop klacht in bij het interfederaal gelijkekansencentrum Unia. “Dit is puur antisemitisme. Zelf als het niet de bedoeling was antisemitisch te zijn, dan getuigt dit van een gebrek aan historisch besef en goede smaak”, zegt Hans Knoop van het Forum der Joodse Organisaties aan De Standaard. “We overwegen om aan Unesco te vragen Aalst Carnaval van de lijst van immaterieel erfgoed te schrappen. Als dit erfgoed is, dan zijn de jaarlijkse partijdagen in Neurenberg dat ook.”

De twee Joodse organisaties krijgen nu ook de steun van de Europese Commissie. “We hebben de berichten over dit incident ook gezien”, antwoordde de woordvoerder van de Commissie dinsdag tijdens de dagelijkse persbriefing op een vraag van een journalist van een Joodse nieuwssite. “Het is ondenkbaar dat deze beelden paraderen in Europese straten, zeventig jaar na de Holocaust. Het is nu aan de nationale autoriteiten om actie te ondernemen in individuele zaken, op basis van de toepasselijke wet.”

De woordvoerder zei verder dat de Europese Commissie opkomt tegen alle vormen van antisemitisme, van haatboodschappen tot fysieke aanvallen. “Zeker voor de Europese Unie, dat is gebouwd op de assen van de Holocaust, is het een plicht om de Joodse gemeenschappen te beschermen”, stelde hij. “Wij Europeanen hebben niet de luxe om dit licht op te nemen. We hebben het trieste privilege om te ervaren hoe dit is geëindigd in de vorige eeuw.”

Sabbatsjaar

Volgens De Vismooil’n is er echter geen sprake van Jodenhaat. Aan Het Laatste Nieuws zegt de club dat ze dit jaar een zogenoemd sabbatsjaar inlast, om geld te sparen voor de volgende edities. “Voortbordurend op dat sabbatsjaar kwamen we op het idee om Joden op onze praalwagen te zetten. Niet om het geloof belachelijk te maken, carnaval is nu eenmaal het feest van de karikatuur. Wij vonden dat komisch, als roze Joden de stoet in met een kluisje waar we ons opgespaarde geld in bewaren. Met andere religies wordt er ook gelachen.”

De Vismooil’n zijn op hun beurt ook naar de politie gestapt, en wel om klacht neer te leggen tegen “bedreigingen die via sociale media vanuit Joodse hoek naar de groep worden gestuurd”.

“Moet kunnen”

De Aalsterse burgemeester Christoph D’Haese (N-VA) laat intussen weten achter de carnavalisten te staan. “In Aalst met carnaval moet dat kunnen. Het is niet aan de burgemeester om dat te verbieden. De carnavalisten hadden geen kwetsende intenties”, zegt hij tegen Het Laatste Nieuws.

Reactie Unia en Geens

“Carnaval zoals in Aalst draait helemaal om bijtende spot, zelfspot, satire als manieren van maatschappijkritiek”, meldt Unia eind van de namiddag in een korte persreactie. “Daarbij worden stereotypes, clichés, uitvergrotingen en generaliseringen niet geschuwd. Ook 100 dagen draaien om omkeren van rollen en het even niet moeten volgen van de afspraken en normen. Anderzijds zijn stereotypes en generaliseringen kwetsend.”

Unia nodigt de verschillende partijen daarom uit rond de tafel. “Een persoonlijke ontmoeting creëert wederzijds begrip en dat is bijzonder waardevol”, klinkt het bij het Gelijkekansencentrum.

“We moeten feest kunnen vieren in alle respect voor elkaar”, voegt minister van Justitie Koen Geens (CD&V) daaraan toe. “Samen bliezen collega Peeters en ik de waakcel Antisemitisme nieuw leven in. In deze cel kunnen de verschillende diensten en de joodse gemeenschap in nauw contact staan met elkaar. Ik hoop dat de Aalsterse carnavalgroep en de joodse organisaties onder een vorm van bemiddeling met elkaar contact kunnen hebben. Ik vind het heel belangrijk om met elkaar te praten. Daarnaast bestaan er in ons land wetten om antisemitisme en haatmisdrijven te vervolgen indien daar sprake van is. Op 1 maart hebben de parketten met hun referentiemagistraten nog hun jaarlijkse algemene vergadering gehouden in de Dossinkazerne om de aanpak daarvan te bespreken.”