Carnavalsgroep en burgemeester Aalst krijgen haatmails na spot met joden, Unesco noemt praalwagen “uiting van haat”

De groep wilde zo duidelijk maken dat ze hun geld dit jaar willen sparen voor een mooiere praalwagen volgend jaar. Enkele Joodse organisaties hebben een klacht ingediend bij Unia, het Centrum voor Gelijke Kansen, en bij de politie van Aalst. Ook de Europese Commissie noemt de praal­wagen met Joodse karikaturen ‘ondenkbaar.’

Burgemeester D’Haese blijft ondertussen zijn carnavalisten verdedigen, en heeft heel wat haatberichten in zijn mailbox ontvangen. “Het komt persoonlijk aan omdat ze zeggen dat ik de Holocaust zou negeren, dat ik een negationist ben. Dat is natuurlijk niet het geval, ik heb het grootste respect voor de Joodse gemeenschap,” reageert D’Haese. Onder de bedreigingen zitten ook persoonlijke dreigementen, zoals “shoot the mayor in the head, please” (“schiet de burgemeester in het hoofd, alstublieft”).

D’Haese dient voorlopig geen klacht in, maar zit morgen wel samen met de betrokken diensten over de controverse. Er zal ook contact gelegd worden met het gelijkekansencentrum Unia en andere organisaties om te bemiddelen. Wel laat de stad optekenen dat de bewuste pop - die volgens Joodse vertegenwoordigers antisemitische stereotypen bevat - al eerder gebruikt werd tijdens een carnavalstoet. Een keer was die verkleed als kruisvaarder, de andere keer in een lokale politicus.

Het bericht van de praalwagen die spot met Joden gaat intussen de wereld rond. Onder meer de Britse BBC en de Nederlandse NOS zetten het verhaal op hun sites. The Jerusalem Post wijdt er een artikel aan en het Amerikaanse CNN heeft bij VTM Nieuws beelden opgevraagd.

Vandaag veroordeelde ook Unesco, de culturele organisatie van de VN dat het carnaval van Aalst sinds 2010 erkent als Cultureel Werelderfgoed, de praalwagen. “We roepen de Belgische autoriteiten op te reageren. De satirische geest en de vrijheid van meningsuiting kunnen geen vergoelijking zijn voor zulke uitingen van haat. Deze ongepaste karikaturen gaan in tegen de waarden van respect en waardigheid die Unesco uitdraagt en zijn in strijd met de principes die ten grondslag liggen aan het immateriële erfgoed van de mensheid.”  Bij de Unesco loopt zelfs een Amerikaanse petitie om Aalst Carnaval haar status als immaterieel erfgoed af te nemen.

Het Simon Wiesenthal Center, een Joodse organisatie met hoofdzetel in de VS, vindt dan weer dat Aalst Carnaval de reputatie van België als gastland van de Europese instellingen bezoedelt. Dat staat in een open brief aan federaal minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V). De federale regering moet volgens directeur internationale relaties Shimon Samuels de Aalsterse carnavalsgroep publiek op de vingers tikken. “We walgen van de beelden van de parade tijdens het carnaval op 3 maart in Aalst. Met stereotyperende en haatdragende beelden van Joden met zakken vol geld en haakneuzen die doen denken aan nazi-collaborerend België.”

Het centrum dreigt met het vertrek van de Antwerpse diamantindustrie, die grotendeels in handen is van de Joodse gemeenschap. “Dat zal verstrekkender gevolgen hebben dan ‘stijgende prijzen’ en een zogenaamd ‘sabbatjaar’”, aldus de directie van het Simon Wiesenthal Center.

Michael Freilich, de Joodse N-VA-kandidaat voor de Kamer in Antwerpen, vraagt de burgemeester van Aalst ondertussen om begrip voor de gevoeligheden binnen de Joodse gemeenschap. Hij sprak zijn partijgenoot D'Haese aan na de heisa. "Spotten, beledigen en kwetsen mag", zegt Freilich. "Maar de vraag is: moet het ook?"

Freilich is niet blij met gelijkaardige beelden in het straatbeeld, en begrijpt de frustratie binnen de Joode gemeenschap die deze beelden oproept. "Hier worden karikaturen gebruikt van op geld beluste Joden met haakneuzen. Die beelden werden in het verleden gebruikt om de Joodse gemeenschap door de eeuwen heen in een slecht daglicht te plaatsen en te vervolgen." De voormalige hoofdredacteur van Joods Actueel gelooft dat de carnavalisten geen antisemitische bedoelingen hadden. "Er is nood aan historische bewustwording en bemiddeling", klinkt het. Freilich biedt aan om te bemiddelen.

Eerder gaf burgemeester D'Haese van Aalst aan dat tijdens carnaval andere regels gelden, en dat ook met politici of priester de spot wordt gedreven. Maar Freilich legt uit: "Priesters en politici werden nooit vervolgd". Freilich begrijpt de gevoeligheid van de Joodse gemeenschap voor dit soort beelden: "Geen enkel volk werd zo vaak vervolgd. Telkens op basis van dezelfde karikaturen en vooroordelen", klinkt het.

Freilich waarschuwt ook voor imagoschade aan ons land. "Niet enkel de Joodse gemeenschap, ook de internationale pers toont weinig begrip voor deze beeltenissen", klinkt het. "We moeten zorgen dat Vlaanderen geen mal figuur slaat. Dit moet uitgeklaard worden."

"Spotten en beledigen mag", vervolgt Freilich. "Kwetsen ook, maar de vraag is: moet het ook? Er loopt nu een Amerikaanse petitie bij Unesco om Aalst carnaval haar status als immaterieel erfgoed weg te halen. Dat wil ik ten allen prijze vermijden. Het Carnaval van Aalst is belangrijk Vlaams erfgoed dat we moeten koesteren, ik wil me dan ook inzetten om tot dialoog en wederzijds begrip te komen".