Binnenlandse Zaken verweert zich tegen kritiek van Leterme

Premier woest over mislukte herdenking voor slachtoffers treinramp Buizingen

BRUSSEL

De liberalen zijn verbolgen over de houding van de eerste minister. ‘Zulke ceremonies vergelijk je niet met spektakels of televisieshows’, zegt vicepremier Guy Vanhengel (Open Vld). ‘Dat is not done.’

De federale overheidsdienst Binnenlandse Zaken, die de nationale herdenkingsceremonie in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten moest organiseren, wordt door de premier met pek en veren overladen omdat minder dan de helft van de genodigden kwam opdagen. Van de 760 uitgenodigde familieleden namen er zaterdagochtend maar negentig plaats op de parterre van de Henri Le Boeufzaal. “Als iemand onverwacht overlijdt, slaagt de familie er wel in om ‘s anderendaags een rouwbericht te versturen en een bomvolle kerk te krijgen”, luidt het in de hoogste regeringskringen. “Waarom lukt het een overheidsdienst dan niet om op tijd uitnodigingen te versturen en alle betrokkenen in de Bozar te ontvangen? In vijf dagen tijd hadden ze echt wel meer kunnen doen.” Leterme stak op het partijbureau gisterochtend zijn ontgoocheling en woede over de mislukte viering niet onder stoelen of banken. De premier deed zijn beklag over de slechte organisatie van de viering en weet de lage opkomst aan de trage en amateuristische werking van de overheidsdienst. De uitnodigingen zouden te laat verstuurd zijn, de communicatie schoot tekort, geïnteresseerden raakten niet binnen en maar 25 werknemers van de NMBS mochten de plechtigheid bij te wonen.

Vooral dat laatste stuit vakminister Inge Vervotte en staatssecretaris Etienne Schouppe (beiden CD&V) tegen de borst. Vervotte had er op het kernkabinet vorige week maandag op gestaan dat er voldoende vertegenwoordigers van de NMBS uitgenodigd zouden worden. “Ze deed dat net om te vermijden dat er meer politici dan werknemers van de NMBS aanwezig zouden zijn”, zegt haar woordvoerder. Leterme had er ook liever een meer toegankelijke ceremonie van gemaakt, zonder uitnodigingen of genummerde plaatsen. Een tweetalige dienst in de basiliek van Halle, zo besefte ook de premier, lag echter communautair veel te gevoelig. Eens die piste verlaten, bleven CD&V en cdH aandringen op een viering in een kathedraal of basiliek, maar de PS ging dwars liggen. Uiteindelijk werd het de Bozar, een neutrale zaal, ver weg van de plaats van het onheil. “En zo werd dit nationale rouwmoment een stommiteit eerste klas”, zegt een Franstalige regeringsbron.

De organisatoren wassen hun handen in onschuld. Bevoegd minister Annemie Turtelboom (Open Vld) weigert alle commentaar en laat de communicatie over aan de bevoegde overheidsdienst. “Alles was zeer goed georganiseerd,” zegt Els Cleemput, woordvoerster van de FOD Binnenlandse Zaken. De dienst protocol van Binnenlandse Zaken gebruikte de scenario’s van de vieringen voor de nationale feestdag, met erg strikte regels voor de genodigden, en verstuurde maar enkele uitnodigingen per getroffen familie. Helemaal ontactvol waren de treintickets die bij elke uitnodiging gevoegd werden. “Zo wilden we vermijden dat de genodigden hun treinticket zelf moesten betalen”, zegt Cleemput. “Wij hebben alleen maar uitgevoerd wat ons opgedragen is. En wij hebben keihard gewerkt om alles rond te krijgen: de zaal, de 1.100 uitnodigingen, het kamerorkest, de bariton. De betrokkenen bij de treinramp verdienen respect. Niet deze polemiek.” Het is ook zeer de vraag of de betrokkenen wel nood hadden aan een prestigieus eerbetoon door de politici en NMBS. “De regering heeft een herdenking georganiseerd zonder dat ze besefte wat er bij de betrokkenen leefde”, zegt Gustave Nys, werknemer bij Binnenlandse Zaken. “Die mensen hebben steun nodig. Geen show.”Open Vld ergert zich openlijk aan de houding van de CD&V, die het succes van de herdenkingsceremonie afmeet aan het aantal aanwezigen. “Het is not done de kijk- en waarderingscijfers van dergelijke ceremonies te vergelijken met spektakels of televisieshows”, zegt vicepremier Guy Vanhengel. “Hier ging het vooral om het gebaar.” Leterme, Vervotte en Schouppe maken voor de andere meerderheidspartijen stampei over de mislukte herdenkingsceremonie om de aandacht af te leiden van de verantwoordelijken voor de treinramp, luidt het. Of nog: “Ze proberen de aandacht af te leiden van de oorzaak van het ongeval. Eindelijk is er voor CD&V een dag gepasseerd zonder media-aandacht voor het falende remsysteem.”